Nơi cấp cứu, điều trị rắn độc cắn duy nhất trong quân đội

Bác sĩ Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn của Trung tâm Nuôi trồng, nghiên cứu, chế biến dược liệu kiểm tra sức khỏe bệnh nhân bị rắn độc cắn.

Các thầy thuốc quân y ở Trại rắn Đồng Tâm đã dùng huyết thanh nọc rắn cứu sống trung bình khoảng 1.500 ca bị rắn cắn/năm, phần lớn ở các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Anh Trần Châu Thanh, ở xã Hưng Thạnh, tỉnh Đồng Tháp đang điều trị do bị rắn cắn khi đi ra vườn vào đêm tối. Sau khi bị rắn cắn, anh đắp thuốc tại một thầy thuốc gia truyền ở địa phương nhưng không giảm, vết thương ở bắp chân tiếp tục sưng, nhức nên đến Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn để cấp cứu. Khi đến đây, y, bác sĩ khám, nhanh chóng xác định đây là vết cắn của rắn lục đuôi đỏ và tiêm huyết thanh để điều trị. Qua 2 ngày điều trị, vết thương của anh đã bớt sưng, bớt nhức.

Vết thương ở tay của bệnh nhân do bị rắn lục đuôi đỏ cắn sau khi được điều trị tại Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn.

Anh Thanh chia sẻ: "Các y, bác sĩ ở đây điều trị rất tận tình và chu đáo nên vết thương của tôi đã giảm sưng, bớt nhức nhối. Qua lần này, tôi thấy khi lỡ bị rắn cắn thì nên nhanh chóng đến Trại rắn Đồng Tâm để cấp cứu kịp thời'.

Hay trường hợp của chị Lê Thị Trúc, ở xã Mỹ Tịnh An, tỉnh Đồng Tháp, khi đi hái chanh vào lúc chiều tối thì bị rắn cắn và cũng đi “lấy nọc rắn” ở một thầy thuốc cổ truyền nhưng sức khỏe diễn biến xấu, khó thở. Khi chị đến Trại rắn Đồng Tâm điều trị, bác sĩ xét nghiệm, xác định chị Trúc bị rắn lục đuôi đỏ cắn, qua điều trị, sức khỏe chị đã ổn định.

Thượng tá, Bác sĩ CK1 Nguyễn Văn Tuấn, Chủ nhiệm Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn kiểm tra sức khỏe bệnh nhân bị rắn lục đuôi đỏ cắn.

Thượng tá, Bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Văn Tuấn, Chủ nhiệm Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn của Trung tâm Nuôi trồng, nghiên cứu, chế biến dược liệu, Cục Hậu cần Quân khu 9 cho biết, Trung tâm là nơi cấp cứu, điều trị rắn độc cắn duy nhất trong quân đội. Tại Đồng bằng sông Cửu Long, rắn thường xuất hiện nhiều vào mùa mưa nên hằng năm, Khoa Điều trị rắn cắn tại đây tiếp nhận và điều trị rất nhiều người bị rắn độc cắn. Từ đầu năm 2025 đến nay, Khoa đã tiếp nhận, điều trị 1.335 người bị rắn cắn; trong đó có tới 75% người bị rắn độc cắn, chủ yếu là rắn lục đuôi đỏ. Các y, bác sĩ của khoa đã điều trị khỏi, xuất viện là 1.333 người, chuyển viện 2 người. Riêng trong tháng 9 và tháng 10/2025, số người đến cấp cứu, điều trị tại khoa là 291 người.

Thượng tá, Bác sĩ CK1 Nguyễn Văn Tuấn, Chủ nhiệm Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn nghiên cứu hồ sơ bệnh án bệnh nhân bị rắn độc cắn.

Nguyên nhân bị rắn độc cắn chủ yếu là người dân không có biện pháp phòng tránh như ủng, găng tay... trong quá trình lao động sản xuất, đi làm ngoài đồng, ngoài vườn vào buổi tối. Ngoài ra, người dân chưa có ý thức cao trong việc dọn dẹp vệ sinh môi trường sống xung quanh nhà nên rắn có cơ hội trú ẩn gần nơi con người sinh sống.

Các nạn nhân khi bị rắn cắn được đưa đến cơ sở kịp thời và được điều trị bằng huyết thanh kháng nọc rắn nên hầu hết đều được cứu sống, sớm phục hồi sức khỏe, không có trường hợp tử vong.

“Qua kinh nghiệm điều trị và thực tế cho thấy, những trường hợp bị rắn cắn cần được xử trí ban đầu và điều trị càng sớm, càng tốt. Vì vậy, người dân khi chẳng may bị rắn cắn nên bình tĩnh, nhanh chóng đến cơ sở y tế để được cấp cứu, điều trị kịp thời; không nên đến những nơi điều trị không rõ ràng, hoặc đắp lá thuốc mà làm chậm quá trình điều trị”, Thượng tá, Bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Văn Tuấn khuyến cáo.

Lấy nọc rắn để chế tạo huyết thanh nọc rắn, điều trị rắn độc cắn tại Trung tâm Nuôi trồng, nghiên cứu, chế biến dược liệu, Cục Hậu cần Quân khu 9.

Hiện nay, Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn của Trại rắn Đồng Tâm có 20 giường, với đội ngũ y, bác sĩ dày dặn kinh nghiệm cùng trang thiết bị máy móc hiện đại. Ngoài điều trị, Trại rắn Đồng Tâm còn trực tiếp thực hiện công việc lấy nọc rắn hổ mang, hổ chúa, rắn lục để làm thuốc trị bệnh, điều chế huyết thanh trị rắn cắn và trồng các loại dược liệu trị bệnh cho người dân trong khu vực.

Thượng tá Nguyễn Hồng Phúc, Chính trị viên, Bí thư Đảng ủy Trung tâm Nuôi trồng, nghiên cứu, chế biến dược liệu, Cục Hậu cần Quân khu 9 trao đổi: "Trong phương hướng sắp tới, thực hiện chủ trương của Đảng ủy, Ban Giám đốc Trung tâm, chúng tôi tiếp tục chỉ đạo, lãnh đạo Khoa Cấp cứu điều trị rắn độc cắn tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm, rèn luyện y đức, nâng cao y thuật, đặc biệt là trong quá trình tiếp xúc với bệnh nhân cùng người nhà bệnh nhân, trong công tác thăm khám điều trị tận tình, chăm sóc chu đáo".

Về trang thiết bị, Trung tâm Nuôi trồng, nghiên cứu, chế biến dược liệu sẽ nỗ lực cố gắng trong các dự toán của đơn vị và theo sự hỗ trợ của Phòng quân y, Quân khu 9, hỗ trợ để nâng cấp các trang thiết bị để đảm bảo công tác điều trị cho quân, dân khi bị rắn độc cắn một cách tốt nhất.

Trung tâm Nuôi trồng, nghiên cứu, chế biến dược liệu hiện nay không chỉ là nơi nghiên cứu khoa học, cấp cứu và điều trị, sản xuất thuốc y học cổ truyền, cấp cứu và điều trị rắn cắn, mà còn là nơi thu hút đông đảo khách du lịch bởi sự độc đáo của “vương quốc rắn” thu nhỏ.

Bài và ảnh: Hữu Chí (TTXVN)