Giật mình lãi suất thẻ tín dụng vọt lên 37%/năm

Vào cuối năm, nhu cầu chi tiêu qua thẻ thường tăng mạnh trong khi thanh khoản hệ thống ngân hàng không còn dồi dào như đầu năm. Để chủ động kiểm soát rủi ro tín dụng và cân đối chi phí vốn, nhiều ngân hàng đã tăng lãi suất thẻ tín dụng như một biện pháp phòng ngừa kỹ thuật.

Cuộc đua tăng lãi suất cuối năm

Ngân hàng BIDV vừa công bố điều chỉnh lãi suất thẻ tín dụng quốc tế cho khách hàng cá nhân, hiệu lực từ ngày 21-11. Cụ thể, lãi suất thẻ BIDV VISA Easy tăng từ 11,5%/năm lên 12%/năm; thẻ chuẩn tăng lên 22%/năm (trước đó là 18%/năm). Các hạng thẻ cao cấp như Signature/Infinite tăng từ 16,5%/năm lên 18%/năm; nhóm thẻ Platinum/World/Ultimate tăng lên tối đa 20%/năm.

Tương tự, Vietcombank thông báo áp dụng biểu lãi suất mới từ ngày 20-11. Động thái của "ông lớn" này thu hút sự chú ý khi mức tăng dao động từ 3 đến 4,5 điểm % tùy hạng thẻ.

Lãi suất thẻ tín dụng có sự phân hóa rõ rệt giữa nhóm ngân hàng quốc doanh và ngân hàng tư nhân. Ảnh minh họa

Theo biểu lãi mới của Vietcombank, thẻ hạng chuẩn cho khách hàng cá nhân tăng mạnh từ 18% lên 22%/năm (tăng 4 điểm %). Thẻ hạng vàng tăng từ 17% lên 21%/năm.

Đáng chú ý, nhóm thẻ Platinum/World (cá nhân) và Platinum (doanh nghiệp SME) chịu biên độ tăng lớn nhất, từ 15% lên 19,5%/năm. Riêng nhóm khách hàng VIP sở hữu thẻ Signature/Infinite chịu mức lãi suất mới 18%/năm, tăng 3 điểm %. Đây là lần điều chỉnh đầu tiên trong năm của Vietcombank.

Trước đó, VietinBank đã áp dụng lãi suất mới từ ngày 10-11. Ngân hàng này áp dụng mức lãi suất đồng nhất 22%/năm cho cả khách hàng cá nhân và doanh nghiệp, tăng 3,5 điểm % so với mức cũ (18,5%/năm).

Mức tăng này đưa lãi suất thẻ của VietinBank ngang bằng mức trần thẻ chuẩn của Vietcombank, cho thấy xu hướng mặt bằng lãi suất tiêu dùng mới quanh mốc 20-22% đang hình thành rõ nét trong khối quốc doanh.

Ở khối tư nhân, OCB cũng thông báo áp dụng biểu lãi suất mới từ ngày 20-11-2025. Mức lãi suất sau điều chỉnh lên tới 37%/năm, tăng 4 điểm % so với mức 33%/năm trước đó.

Khách hàng ngày càng ưa thích hình thức thanh toán không tiền mặt. Ảnh: T.L

Vì sao lãi suất leo thang?

Lý giải nguyên nhân, Phó Tổng giám đốc một ngân hàng quốc doanh, cho rằng việc này không chỉ do áp lực chi phí vốn mà còn liên quan đến cách thức cấp thẻ hiện nay. Điều kiện mở thẻ ngày càng dễ dàng tạo ra rủi ro tín dụng tiềm ẩn.

"Tôi được biết có ngân hàng tư nhân áp dụng chính sách tham chiếu hạn mức từ các ngân hàng lớn (Big 4). Tức là nếu khách có thẻ và hạn mức tại Big 4, ngân hàng mới sẵn sàng mở thẻ với hạn mức tương đương mà không thẩm định thêm. Việc mở thẻ dễ dãi tạo ra dòng tín dụng nhanh nhưng tăng rủi ro vỡ nợ. Lãi suất tăng được xem là công cụ điều tiết rủi ro, bù đắp khả năng khách không hoàn tất thanh toán", vị này nói.

Cũng theo lãnh đạo này, việc tăng lãi suất là hệ quả trực tiếp từ cơ chế phê duyệt thẻ thông thoáng và nhu cầu kiểm soát rủi ro tín dụng cá nhân.

Lãi suất thẻ tín dụng vừa có đợt tăng mạnh (lên tới 22-40%/năm). Ảnh: T.L

TS Huỳnh Trung Minh, chuyên gia tài chính ngân hàng, nhận định tăng trưởng tín dụng đang vượt xa huy động vốn. Lãi suất tiền gửi đã nhích lên nhưng lãi suất cho vay chưa tăng tương ứng khiến biên lãi ròng (NIM) bị thu hẹp.

"Nâng lãi suất thẻ tín dụng là giải pháp nhanh để bù đắp NIM, cải thiện nguồn thu từ phân khúc cho vay tiêu dùng biên lợi nhuận cao mà không tác động mạnh đến mặt bằng lãi vay truyền thống", ông Minh phân tích.

Ông Minh cũng cảnh báo nghịch lý là tốc độ người dùng thẻ tăng nhanh hơn mức độ hiểu biết về công cụ này. Khoảng trống nhận thức khiến nhiều chủ thẻ chi tiêu vượt kiểm soát, chỉ thanh toán tối thiểu và phải gánh lãi phí cao.

"Nếu xu hướng này tiếp diễn mà không đi kèm kiến thức tài chính, ngân hàng có thể đối mặt sự gia tăng nợ xấu, còn người dùng bị ảnh hưởng điểm tín dụng và năng lực vay vốn dài hạn", ông Minh khuyến cáo.

Một số chuyên gia cũng nhìn nhận, ở thời điểm hiện nay, thị trường tiêu dùng đang bước vào giai đoạn cuối năm, thời điểm nhu cầu mua sắm tăng cao nhất. Đây cũng là giai đoạn người dùng thẻ tín dụng có xu hướng chi tiêu nhiều hơn bình thường.

Thực tế hẻ tín dụng không đơn thuần là công cụ thanh toán tiện lợi, hữu ích mà còn mang theo nguy cơ tài chính lớn nếu người dùng không hiểu rõ cơ chế, không quản lý tốt chi tiêu và không chủ động trả nợ đúng hạn. Nói cách khác, thẻ tín dụng chỉ thực sự hữu ích khi người dùng hiểu rõ cơ chế vận hành của nó.

Thẻ tín dụng thực chất là một hình thức cho vay tín chấp khi chi tiêu, với lãi suất thường cao hơn lãi suất tín chấp. Thông thường người dùng sẽ được miễn lãi trong khoảng 45 – 55 ngày nếu tuân thủ lịch trả nợ và trả đúng số tiền đã được ghi nhận sao kê trong kỳ; nếu khách hàng sử dụng thẻ tín dụng và vẫn thanh toán đầy đủ trước ngày đến hạn theo quy định của từng ngân hàng thì sẽ không phải trả bất kỳ khoản lãi nào, bất chấp lãi suất tăng hay giảm.

Người dùng cũng cần lưu ý các khoản phí liên quan đến thẻ. Vì ngoài lãi suất, các loại phí và các điều kiện thu phí của mỗi loại thẻ tín dụng cũng khác nhau. Ví dụ phí thường niên, phí đóng thẻ, phí rút tiền mặt…

THÙY LINH