Gieo những hạt mầm nhân ái

Hành trình thiện nguyện ấy là cách anh sống trọn vẹn với triết lý "uống nước nhớ nguồn", gieo những hạt mầm nhân ái cho đời.

Giọt nước mắt biết ơn

Trung tá, Tiến sĩ Trần Hữu Huy trao học bổng cho em Đặng Vũ Hà Phương, học sinh Lớp 11 Lịch sử, Trường THPT chuyên Nguyễn Trãi (thành phố Hải Phòng) tháng 9-2025.

Trong căn nhà nhỏ ở thôn Bãi Hào, xã Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, em Lẹo Tuấn Khanh, học sinh lớp 11 Trường Trung học phổ thông Đồng Bành cẩn thận cất chiếc phong bì đựng tiền hỗ trợ hằng tháng mà “người cha thứ hai” của mình vừa gửi tới. Bị bệnh tan máu bẩm sinh từ khi mới lọt lòng, mỗi lần Khanh truyền máu là một lần gia đình nghèo khó của em lo chạy vạy. Thấu hiểu và cảm thông với hoàn cảnh của gia đình Khanh, hơn 7 năm qua, mỗi tháng Trung tá Trần Hữu Huy đều hỗ trợ 300.000 đồng để thêm chi phí thuốc thang, giúp em được tiếp tục đến trường.

“Nếu không có chú Huy động viên kịp thời từ nhiều năm nay, chắc cháu đã nghỉ học từ lâu rồi. Cháu luôn xem chú Huy như người cha thứ hai của mình”, Lẹo Tuấn Khanh xúc động nói.

Cũng ở xã Chi Lăng, câu chuyện của em Hoàng Kim Tuyến, học sinh lớp 5, ở thôn Quán Bầu - Đồng Ngầu khiến bất kỳ ai nghe qua cũng đều thương cảm. Bố mất từ khi chưa chào đời, mẹ sức khỏe yếu, rồi không may qua đời vì tai nạn giao thông đầu năm 2025, từ đó, Tuyến sống cùng bà ngoại già yếu. Trước nguy cơ Hoàng Kim Tuyến có thể bị thất học, từ năm 2023 đến nay, Trung tá Trần Hữu Huy đã hỗ trợ 300.000 đồng mỗi tháng để em được tiếp tục cắp sách đến trường, theo đuổi ước mơ học tập như bao bạn cùng trang lứa.

Hành trình gieo hạt mầm nhân ái của Trung tá Trần Hữu Huy trải dài trên nhiều tỉnh, thành phố, từ Lạng Sơn, Hải Phòng, Hà Nội đến Quảng Trị, Vĩnh Long... “Mỗi năm, tôi đều báo cáo với chỉ huy đơn vị và lãnh đạo cấp ủy, chính quyền địa phương xin nhận hỗ trợ, chăm sóc từ 8 đến 10 trường hợp chính sách, chủ yếu là các gia đình liệt sĩ hoàn cảnh khó khăn”, Trung tá Trần Hữu Huy chia sẻ.

Một trong những gia đình được Trung tá Trần Hữu Huy nhận chăm sóc là thân nhân liệt sĩ Lăng Văn Chưởng ở thôn Rừng Cấm Chằm Non, xã Tân Thành, tỉnh Lạng Sơn. Gia đình có tới ba thành viên đều không lập gia đình, sức khỏe nhận thức hạn chế. Dù được chính quyền địa phương quan tâm nhưng cuộc sống của họ vẫn rất khó khăn. Từ năm 2020 đến nay, anh hỗ trợ gia đình mỗi tháng 300.000 đồng. Số tiền tuy không nhiều nhưng là nguồn động viên to lớn và góp phần giúp gia đình cải thiện cuộc sống. Hoặc trường hợp bà Võ Thị Mừng, vợ liệt sĩ Huỳnh Văn Thăng, ở ấp Chánh Hội B, xã Hùng Hòa, tỉnh Vĩnh Long, từ năm 2022 đến nay được Trung tá Huy nhận hỗ trợ chăm sóc mỗi tháng 500.000 đồng…

Bên cạnh việc hỗ trợ trực tiếp, hằng năm Trung tá Trần Hữu Huy còn trao tặng hàng chục suất học bổng cho học sinh xuất sắc, học sinh nghèo vượt khó tại nhiều trường học trên địa bàn các tỉnh Lạng Sơn, Hà Nội, Hải Phòng... Năm 2024, Trung tá Trần Hữu Huy đã thăm hỏi, tặng quà 11 gia đình thương binh, liệt sĩ, người có công với cách mạng; trao tặng 6 suất học bổng cùng nhiều phần quà cho các cháu học sinh có hoàn cảnh khó khăn mắc bệnh hiểm nghèo trên địa bàn quận Long Biên (cũ). Đặc biệt, chào mừng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954-2024), Trung tá Trần Hữu Huy đã kết nối giúp chính quyền phường Phúc Lợi (Hà Nội) xây 5 căn nhà tình nghĩa cùng nhiều phần quà tặng các gia đình chính sách tại tỉnh Điện Biên.

Bền bỉ làm thiện nguyện

Trung tá, Tiến sĩ Trần Hữu Huy tặng quà, trao tiền hỗ trợ chăm sóc hằng năm cho bà Võ Thị Mừng (vợ liệt sỹ Huỳnh Văn Thăng) ở ấp Chánh Hội B (nay thuộc xã Hùng Hòa, tỉnh Vĩnh Long).

Ít ai biết rằng, những nghĩa cử ấy của Trung tá Trần Hữu Huy bắt nguồn từ tuổi thơ nghèo khó của anh. Sinh ra trong một gia đình nông dân ở thôn Mỹ Trạch, xã Bình Minh (nay là xã Đường An), thành phố Hải Phòng), trải qua những tháng ngày lam lũ với ruộng đồng để thực hiện ước mơ đèn sách nên anh càng cảm thông với những số phận không may mắn. Những năm tháng tuổi thơ, được người cha - người cựu chiến binh đi qua chiến trường miền Nam và bảo vệ biên giới phía Bắc thường kể những câu chuyện về đồng đội hy sinh, về sự khốc liệt và mất mát của chiến tranh đã thấm dần vào tâm trí anh, để rồi trở thành nhận thức sâu sắc: Hòa bình hôm nay phải đổi bằng máu xương của biết bao thế hệ.

Tất cả những điều đó đã hun đúc trong anh ý chí học hành và khát vọng trở thành người truyền lửa lịch sử. Tốt nghiệp ngành Sư phạm Lịch sử, Đại học Quốc gia Hà Nội, anh khoác áo lính, trở thành sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, công tác tại Viện Lịch sử quân sự (nay là Viện Chiến lược và Lịch sử quốc phòng Việt Nam). Càng nghiên cứu sâu về quá khứ, anh càng day dứt trước những mất mát, cảm thông với những gia đình chính sách, những phận đời còn khó khăn.

Từ năm 2018, anh Trần Hữu Huy bắt đầu một hành trình khác: dành toàn bộ nhuận bút, thù lao nghiên cứu, giảng dạy và một phần tiền lương để làm công tác thiện nguyện. “Công tác trong lực lượng vũ trang thu nhập không cao nhưng mỗi đồng kinh phí mà tôi gửi đi đều chất chứa nghĩa tình. Những con chữ vốn để truyền đạt tri thức lịch sử nay đã hóa thành những giọt yêu thương, chia sẻ với các gia đình chính sách và những mảnh đời bất hạnh. Đó cũng là động lực để tôi lao động hăng say, là sự nhắc nhở bản thân cần cố gắng hơn nữa, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, có thêm điều kiện giúp đỡ người xung quanh”, Trung tá Trần Hữu Huy trải lòng.

Điều đặc biệt ở người lính Bộ đội Cụ Hồ ấy là công việc thiện nguyện này trở thành nếp sống, là hành trình bền bỉ. Có gia đình được anh hỗ trợ đều đặn nhiều năm liền, có em nhỏ được anh đồng hành từ khi vào tiểu học đến lúc trưởng thành. Công tác tại Thủ đô Hà Nội, nhưng hằng năm, anh vẫn bố trí thời gian, đều đặn vượt hàng trăm cây số đến thăm lại những gia đình chính sách, các hoàn cảnh khó khăn mà anh luôn dành sự sẻ chia, bởi anh tâm niệm được trực tiếp thăm hỏi, động viên, ăn với gia đình chính sách một bữa cơm dù giản dị, đạm bạc nhưng đầm ấm áp nghĩa tình cũng là một niềm vui, hạnh phúc.

“Có những khoảnh khắc làm tôi xúc động đến nghẹn ngào. Đó là một mẹ già rưng rưng nước mắt nắm tay tôi gọi tên người con thân yêu đã hy sinh; là ánh mắt buồn thơ ngây của một học sinh nghèo dõi theo từng bước chân tôi lúc chia tay, là cái nhìn chất chứa nhiều ký ức trận mạc của người thương binh già... Tất cả điều đó càng thôi thúc tôi phải cố gắng để làm được nhiều việc tốt hơn nữa”, Trung tá Trần Hữu Huy chia sẻ.

Cư trú tại tổ dân phố số 7, phường Phúc Lợi, gia đình anh Huy luôn được bà con xung quanh quý mến. Anh thường xuyên tặng quà học sinh khó khăn, phối hợp với các trường tổ chức nói chuyện chuyên đề, truyền cho thế hệ trẻ niềm tự hào về lịch sử dân tộc, về phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ.

Nguyên Bí thư Đảng ủy phường Phúc Lợi Chu Thị Huế khẳng định: “Những việc làm của Trung tá Trần Hữu Huy mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần giáo dục thế hệ trẻ sống tốt đẹp, nghĩa tình”. Từ một người nghiên cứu lịch sử, Trung tá Trần Hữu Huy đã chọn cho mình một cách viết khác - viết bằng hành động, bằng tình thương. Nếu những công trình nghiên cứu làm sáng rõ quá khứ hào hùng thì những việc thiện nguyện lặng lẽ của anh lại góp phần làm nên hiện tại nhân văn. Ghi nhận những việc làm tốt đó, năm 2024, Trung tá Trần Hữu Huy vinh dự được Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội trao tặng danh hiệu “Người tốt, việc tốt”.

Ngoài sự ghi nhận của các cấp chính quyền, đoàn thể, đối với Trung tá Trần Hữu Huy, phần thưởng lớn nhất chính là niềm vui trong ánh mắt học sinh nghèo khi được đến trường, là giọt nước mắt biết ơn của thân nhân liệt sĩ, là bữa cơm đạm bạc nhưng ấm áp nghĩa tình ở những miền quê xa xôi.

“Lịch sử không chỉ nằm trong sách vở, mà còn hiện diện trong những trái tim biết ơn và hành động tri ân. Tôi chỉ mong những điều nhỏ bé mình làm sẽ lan tỏa, để ngày càng có nhiều người sống nhân ái, sẻ chia hơn”, Trung tá Huy chia sẻ.

Bằng những việc làm giàu yêu thương, Trung tá, Tiến sĩ Trần Hữu Huy đã biến những trang sử khô khan thành những trang đời đầy xúc cảm. Và chính anh, bằng sự tử tế bền bỉ đã viết nên bài học sống động về lòng nhân ái trong đời thường mà bất kỳ ai cũng có thể soi vào để sống đẹp hơn, ý nghĩa hơn.

Nguyên Hoa