Giết mổ chó, người đàn ông tử vong: Bộ Y tế khuyến cáo cách phòng chống bệnh

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hà Nội vừa có báo cáo về 1 ca tử vong do bệnh dại tại thôn Yên Nội, xã Vạn Yên, huyện Mê Linh, TP.Hà Nội. Đây là trường hợp dại trên người, bệnh nhân có biểu hiện lâm sàng điển hình, xét nghiệm khẳng định virus dại trong dịch não tủy. Nguồn lây nghi do tiếp xúc trong quá trình giết mổ chó tại địa phương.

Cụ thể, bệnh nhân là ông N.V.T., 52 tuổi, làm thợ xây và sống tại địa chỉ nêu trên, không đi đâu xa trong năm nay.

Tuy nhiên, 2 tháng gần đây, người này tham gia giết mổ chó cùng một số người họ hàng. Hai con chó đều khỏe mạnh, được nuôi trên 5 tháng trong thôn, không được tiêm phòng. Không rõ ông có bị cắn hay vết thương khi mổ chó hay không.

Chiều 16/10, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau đầu, sốt (không đo nhiệt độ), mệt mỏi, sợ gió, sợ nước, sợ ánh sáng kèm cảm giác khó thở.

Hai hôm sau, bệnh nhân được gia đình đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mê Linh khám, được test cúm B dương tính. Trong quá trình điều trị tại đây, bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng kích thích, nói nhảm, không hợp tác.

Ảnh minh họa: IT

Ngày 19/10, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng loạn thần, kích thích, sợ lạnh, sợ nước nên được chẩn đoán nghi ngờ dại, chuyển vào điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.

Tình trạng bệnh nhân diễn biến nặng, kích thích vật vã, nôn khan nhiều, tim loạn nhịp, co thắt khi uống nước hoặc quạt gió. Bệnh nhân được lấy mẫu xét nghiệm (nước bọt, dịch não tủy, mảnh sinh thiết da gáy) gửi Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương.

Bệnh nhân tử vong 19g20 phút cùng ngày và được gia đình làm thủ tục đưa về quê mai táng. Sáng hôm sau, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương trả lời kết quả dương tính với bệnh dại.

Thống kê tình hình đàn chó mèo nuôi trên địa bàn xã Vạn Yên, huyện Mê Linh cho thấy: xã đang quản lý được 1850 con chó/ 1039 hộ gia đình, tỷ lệ tiêm phòng năm 2022 là 1380 con/1850 tổng đàn (74%); chưa giám sát phát hiện trường hợp dại nào trên chó, mèo.

Qua điều tra xác minh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hà Nội nhận định nguy cơ gây bệnh cao là từ địa phương - thôn Yên Nội, xã Vạn Yên, huyện Mê Linh.

Đối tượng phơi nhiễm 24 người gồm người tham gia giết mổ chó cùng bệnh nhân, người nhà bệnh nhân bị phơi nhiễm trong quá trình chăm sóc, tiếp xúc với bệnh nhân đã được tư vấn và đi tiêm dự phòng đủ 5 mũi vaccine (đã tiêm mũi 1 ngày 20/10/2022), có 1 trường hợp (anh trai bệnh nhân) có vết thương xây xước bàn tay và tiếp xúc dịch nôn của bệnh nhân cũng đã được tiêm thêm huyết thanh.

Hiện, địa phương đã triển khai vệ sinh môi trường, phát cloramin B, hướng dẫn cho người nhà bệnh nhân tự vệ sinh khử khuẩn. Trạm Y tế xã Vạn Yên tiếp tục rà soát và khai thác thêm người sống cùng bệnh nhân (vợ và con gái) để tìm thêm các yếu tố nguy cơ. Đồng thời, rà soát danh sách những người tham gia giết mổ chó và chế biến thịt chó sống 2 thời điểm cùng bệnh nhân để tư vấn tiêm phòng và theo dõi việc tiêm phòng của những người phơi nhiễm.

Để chủ động phòng chống bệnh dại, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân:

Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y.

Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm.

Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.

Khi bị chó, mèo cắn, cào, liếm cần:

- Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch - đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó, mèo cắn.

- Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%, cồn iod hoặc Povidone, Iodine.

- Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương.

- Đến ngay Trung tâm y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.

- Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh dại.

Hải An