Gìn giữ hát Xoan trong trường học

Cô và trò lớp 4A9 Trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng, thành phố Việt Trì học hát Xoan

Đến nay 100% các lớp đều được tìm hiểu và học hát Xoan, trong đó yêu cầu đối với học sinh từ lớp 2 phải thuộc từ 5- 8 bài Xoan cổ, đây là điểm nổi bật bởi không phải bất cứ trường nào cũng triển khai thành công như vậy. Những làn điệu Xoan cổ muợt mà trong giờ học âm nhạc của cô, trò lớp 4A9 cùng hòa âm, nắn nót từng câu, từng động tác cử chỉ trong bài hát Xoan cổ, không khí ấy thật ấm cúng, khiến chúng tôi liên tưởng đến cuộc sống lao động của ông cha ta thời kỳ xa xưa.

Cô Nguyễn Thị Minh Thịnh- Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Việc lựa chọn bài hát đưa vào truyền dạy cũng được nhà trường thảo luận để làm sao các em dễ tiếp thu nhất, đó là những bài có giai điệu đơn giản, lời ca mộc mạc, dễ nhớ như: Trồng bông luống đậu; Đường đi trên suối dưới gầm; Hát bỏ bộ; Bắc cầu; Xe chỉ vá may…Ngoài ra, để tạo phong trào hát Xoan phát triển mạnh mẽ trong nhà trường, trường đã tổ chức cho học sinh học hát Xoan vào hoạt động giữa giờ, hoạt động tập thể, tiết học âm nhạc dành cho địa phương. Trường thành lập CLB hát Xoan cho giáo viên, cho học sinh ở mỗi khối lớp. Hàng tháng, các CLB tổ chức sinh hoạt, giao lưu giữa các khối; thường xuyên giao lưu với các phường Xoan cổ trong thành phố, các khu dân cư; giao lưu hát Xoan cấp thành phố, cấp tỉnh, biểu diễn chào mừng các sự kiện chính trị của tỉnh, thành phố và ngành Giáo dục. Qua đó, các em đã được phát triển nhiều các kỹ năng mềm, song trên hết là sự tự tin, kỹ năng hòa nhập với cộng đồng và ý thức giữ gìn và lưu truyền di sản.
Là một trong những trường của thành phố Việt Trì tổ chức các hoạt động hát Xoan đạt hiệu quả, Trường tiểu học Thọ Sơn đã tích cực đầu tư về trang thiết bị, bồi dưỡng cho giáo viên dạy âm nhạc bởi đây là hạt nhân để tổ chức các hoạt động về hát Xoan. Cô Nguyễn Thị Thu Trang- giáo viên dạy âm nhạc cho biết: “Qua được tập huấn, có kiến thức về hát Xoan, tôi không chỉ truyền dạy cho học sinh về cách thẩm âm tiết tấu mà còn giáo dục, bổi đắp, tình yêu hát Xoan đến các em, để các thế hệ học sinh sẽ là những người trực tiếp tham gia vào việc bảo tồn giá trị văn hóa của dân tộc. Ngoài học hát trên lớp, học sinh của trường còn được giao lưu, biểu diễn tại các cuộc thi, hội thi, những ngày lễ lớn. Qua đó, các em đã phát huy được phẩm chất, năng lực của mình, từ đó giúp các em có được kết quả học tập tốt hơn. Thời gian qua, các trường học trên địa bàn thành phố đã tích cực dạy hát Xoan trong tiết học âm nhạc, hoạt động ngoại khóa, hoạt động tập thể...Để triển khai hiệu quả việc đưa hát Xoan vào trường học, hằng năm, Phòng GD&ĐT thành phố duy trì việc tổ chức tập huấn cho giáo viên các nhà trường và cử giáo viên tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng do tỉnh tổ chức. Tổ chức Liên hoan Hát Xoan và dân ca cấp thành phố với 100% các trường tham gia.. Các trường đã triển khai dạy được từ 2 đến 8 bài hát Xoan trong đó có cả những bài Xoan cổ; thành lập và duy trì các CLB hát Xoan hoạt động thường xuyên, hiệu quả...Những việc làm này không chỉ góp phần giúp các em học sinh hiểu nguồn gốc và những giá trị độc đáo qua lời ca của làn điệu Xoan mà còn nêu cao tinh thần trách nhiệm gìn giữ và phát triển di sản văn hóa mà ông cha để lại. Có thể thấy, các phong trào tìm hiểu về Xoan, học hát Xoan đã và đang diễn ra sôi nổi trong các trường học. Đó thực sự là tín hiệu vui trong việc bảo tồn và gìn giữ di sản văn hóa quý báu của nhân loại trong thế hệ trẻ. Qua các phong trào này, các em học sinh không chỉ được học hát mà còn biết nhận ra những giá trị văn hóa tinh thần to lớn kết tinh trong các làn điệu dân ca của quê hương Phú Thọ.

Ánh Dương