Giới khoa học Mỹ dùng AI tiên đoán chính xác thời gian sống sót của bệnh nhân ung thư

Giới y khoa sử dụng AI trong tiên lượng thời gian sống của bệnh nhân ung thư - Ảnh minh họa

Hiện nay, tiên lượng của bác sĩ về việc một người sẽ sống bao nhiêu năm sau mắc ung thư có phần mơ hồ và không chính xác. Một số bệnh nhân sống lâu hơn nhiều so với dự tính, số khác chuyển xấu ngay sau khi nhận tin mắc bệnh và chết trong vòng vài tuần.

Trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và trí tuệ nhân tạo, các nhà nghiên cứu đã sử dụng AI để đánh giá toàn diện và cá nhân hóa quá trình điều trị bệnh nhân ung thư vú, tuyến giáp và tuyến tụy.

Nghiên cứu mới do các nhà khoa học tại Trung tâm Y tế McGaw của Đại học Northwestern thực hiện, được trình bày tại Hội nghị Lâm sàng Thường niên của Trường Đại học Phẫu thuật Mỹ (ACS).

Không giống như các phương pháp đánh giá thông thường hiện nay chủ yếu phụ thuộc vào giai đoạn ung thư, công cụ này kết hợp vô số yếu tố ảnh hưởng, từ tuổi bệnh nhân, kích thước khối u, đến các biến số điều trị cụ thể, giúp mang lại các tiên lượng toàn diện và cá nhân hóa hơn.

Cụ thể, các nhà khoa học đã sử dụng cơ sở dữ liệu khổng lồ, hồ sơ bệnh án của hầu hết bệnh nhân ung thư ở Mỹ từ năm 2015 đến năm 2017 để huấn luyện AI đưa ra dự đoán. Trong đó, chủ yếu tập trung vào những bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, tuyến giáp và tuyến tụy. Bởi vì những bệnh ung thư này có số lượng bệnh nhân lớn và hồ sơ lâm sàng phong phú.

Bộ dữ liệu bao gồm 259.485 bệnh nhân ung thư vú, 76.624 bệnh nhân ung thư tuyến giáp và 84.514 bệnh nhân ung thư tuyến tụy. Các nhà khoa học đã sử dụng nó để tạo ra các thuật toán nhận biết mô hình triệu chứng, thời gian chẩn đoán và khả năng sống sót của bệnh nhân sau 5 năm. Sau đó, thuật toán xếp hạng các yếu tố có ảnh hưởng lớn đến tiên lượng của người bệnh.

Yếu tố gồm dấu hiệu đặc trưng cho khối u, tuổi của bệnh nhân khi chẩn đoán, kích thước khối u, thời gian từ khi chẩn đoán đến điều trị.

Tác giả chính của nghiên cứu, tiến sĩ Lauren Janczewski, cho biết thuật toán AI có độ chính xác cao, dự đoán khả năng sống sót thực sự trong vòng 9 đến 10 tháng.

Minh họa ung thư tuyến tụy phát triển trong cơ thể bệnh nhân. Ảnh: iStock

"Có vô số yếu tố khách quan có thể ảnh hưởng đến khả năng sống sót của bệnh nhân ngoài các điều kiện của bản thân họ", tiến sĩ Lauren chia sẻ.

Quá trình phát triển hiện nay bao gồm việc sử dụng 3/4 dữ liệu được thu thập để huấn luyện các thuật toán học máy. Dữ liệu còn lại được sử dụng để xác thực, đảm bảo độ chính xác và độ tin cậy của bệnh nhân được ước tính khả năng sống sót.

Bước tiếp theo, nhóm nghiên cứu có kế hoạch nâng cấp giao diện người dùng của máy tính, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai trong thực hành lâm sàng và tiến hành các thử nghiệm thí điểm tại các trung tâm ung thư được chọn.

Mục tiêu cuối cùng của nghiên cứu là mở rộng khả năng chẩn đoán và tiên lượng đối với các loại ung thư khác, giúp các bác sĩ có thể cải thiện khả năng tiên lượng ung thư và chăm sóc bệnh nhân.

Nghiên cứu giúp các bác sĩ có thể cải thiện khả năng tiên lượng ung thư và chăm sóc bệnh nhân

Tiến sĩ Sarah Holmes, giám đốc y tế tại Marie Curie, cho biết thiết bị sẽ giúp tiên lượng bệnh nhân chính xác hơn, đặc biệt những người mắc ung thư giai đoạn cuối. Từ quan điểm của bác sĩ lâm sàng, tiến sĩ Holmes cho rằng tiên lượng rõ ràng giúp duy trì chất lượng cuộc sống của bệnh nhân đến cuối đời.

Hiện nay, ung thư không còn là án tử, dần trở thành căn bệnh nhiều người có thể chung sống. Tổng số người được chẩn đoán tiếp tục tăng, nhưng tỷ lệ tử vong của bệnh đã giảm khoảng một phần tư kể từ giữa những năm 1980. Sự thay đổi này đặt ra câu hỏi về cách mọi người đối mặt với chẩn đoán giai đoạn cuối, ngay cả khi họ còn sống được nhiều năm.

Nguồn: Clinical Services Journal, Thenational

Nguyễn Phượng