Giống chanh dây đầu dòng ''ra đời'' tại Lâm Đồng

Công ty TNHH Công nghệ sinh học Quốc tế Chia Meei cho ra đời giống chanh dây Đài Nông 1 chất lượng, được nông dân đánh giá rất cao

Chanh dây nằm trong top 10 loại cây ăn quả Việt Nam có giá trị xuất khẩu cao nhất năm 2021. Trong vòng 5 năm qua, sản lượng và giá trị xuất khẩu chanh dây Việt Nam tăng hơn 300%. Do đó, chanh dây liên tục gia tăng về diện tích gieo trồng vài năm qua. Năm 2022, diện tích canh tác chanh dây trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng khoảng 759 ha, năng suất 400 tạ/ha, sản lượng ước gần 13.000 tấn, được trồng tập trung tại huyện Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà… Lợi nhuận trên mỗi hecta khoảng 350 - 400 triệu đồng. Hằng năm, cần khoảng 1,5 triệu cây giống để cung ứng cho diện tích sản xuất chanh dây trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên nguồn cây giống chanh dây (giống Đài Nông 1) chưa được sản xuất trong nước mà chủ yếu nhập khẩu từ Đài Loan dẫn đến giá thành của cây giống cao.

Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất, thu mua, chế biến, đặc biệt là hợp tác, nghiên cứu, chuyển giao về giống chanh dây, công ty TNHH Công nghệ sinh học Quốc tế Chia Meei đã xây dựng được vườn chanh dây đầu dòng giống Đài Nông 1. Ông Trần Tương Nghị - Giám đốc Công ty TNHH Công nghệ sinh học Quốc tế Chia Meei cho biết, để có được cây giống chanh dây đầu dòng đảm bảo chất lượng, công ty đã đầu tư 500 m2 diện tích cây chanh dây dại làm cây gốc ghép, vườn ươm cây con khoảng 6.000 m2 và vườn đầu dòng 1.500 m2. Đồng thời, khâu tuyển chọn vô cùng khắt khe: Nhập cây đầu dòng từ Đài Loan về với yêu cầu sạch bệnh, cho quả đẹp… dùng làm cây mẹ, từ đó ghép vào gốc chanh dại vàng được lấy từ vùng đèo Prenn (Đà Lạt) và xã Đại Lào (Bảo Lộc) cũng có khả năng chống chịu hạn và kháng sâu bệnh, sức sống của bộ rễ tốt.

Cây giống được đội ngũ chuyên gia kỹ sư Đài Loan và Việt Nam phối hợp nghiên cứu kỹ lưỡng và công nhân lành nghề chăm sóc với chế độ đặc biệt: ghép chồi của cây đầu dòng vào cây thực sinh, cho vào phòng nuôi dưỡng, sau đó đưa ra ngoài nhà kính thích nghi ánh sáng mặt trời để cây quen dần với điều kiện môi trường bên ngoài. Từ đây, công ty đã cho ra đời giống chanh dây Đài Nông 1 đáp ứng những yêu cầu khắt khe nhất, phù hợp với đồng đất và thời tiết, khí hậu ở Tây Nguyên.

Theo thống kê thực tế, tỉ lệ thị phần của giống chanh dây này là hơn 20%. Ông Nghị cho biết, riêng đối với giống, cần đảm bảo giống sạch bệnh, năng suất cao nên công ty phát triển nguồn giống dựa trên tiêu chí chất lượng lên hàng đầu. Năm 2021, công ty sản xuất được khoảng hơn 500.000 cây giống; năm 2022 trở đi khoảng 1,2 triệu cây giống/năm, từ đó giúp giải bài toán phụ thuộc nguồn cây giống chanh dây nhập khẩu từ Đài Loan và giảm giá thành đầu tư sản xuất cho người dân, doanh nghiệp.

Việc sản xuất thành công và đưa vào trồng đại trà giống chanh leo đầu dòng của công ty, một mặt đáp ứng được khâu giống đảm bảo chất lượng cho vùng nguyên liệu của nhà máy chế biến của công ty, mặt khác còn cung ứng giống kịp thời cho người dân trong vùng nguyên liệu. Sau khi cung ứng ra thị trường, người nông dân trồng và đánh giá giống cây chanh dây của công ty có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, nếu sản xuất đúng quy trình sẽ đảm bảo năng suất cao, chất lượng, quả có vỏ cứng, nhìn bắt mắt, rất phù hợp cho việc xuất chanh tươi.

Ông Hà Ngọc Chiến - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, trong nhiều năm nay, phần lớn nguồn cây giống chanh dây trong nước chủ yếu được nhập từ Đài Loan. Việc người dân ồ ạt trồng chanh dây ở một số địa phương cũng khiến việc kiểm soát chất lượng nguồn giống hết sức khó khăn, nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Thời gian qua, Lâm Đồng khuyến khích đầu tư sản xuất giống chanh leo trong nước nhằm chủ động cung ứng giống phục vụ sản xuất; trên cơ sở đảm bảo yêu cầu chất lượng sạch bệnh, theo đúng các quy định hiện hành về quản lý sản xuất, kinh doanh giống cây ăn quả lâu năm. Do đó, việc Công ty TNHH Công nghệ sinh học Quốc tế Chia Meei được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng công nhận vườn cây chanh dây đầu dòng giống Đài Nông 1 với số lượng 274 cây trồng trên diện tích 1.382 m2, đã giúp công ty thuận lợi trong việc khai thác mầm chồi, sản xuất và cung ứng nguồn cây giống đảm bảo chất lượng cho thị trường trong và ngoài tỉnh.

Từ giống gốc là giống Đài Nông 1 có xuất xứ từ Đài Loan, khi công ty Chia Meei ghép và tạo ra các loại giống mới, được cấp chứng nhận là giống đầu dòng, đảm bảo chất lượng khi đưa ra thị trường. Qua quá trình kiểm tra, có thể nói giống này tương đối tốt, đưa vào sản suất cho hiệu quả cao cả về năng suất, chất lượng quả lẫn việc kháng sâu bệnh.

Trong thời gian tới, Chi cục cũng đã đề nghị Công ty hoàn thiện xây dựng, ban hành các tiêu chuẩn về khảo nghiệm, nguồn giống, vườn ươm và chất lượng cây giống chanh dây. Đồng thời, yêu cầu các địa phương sản xuất chanh dây tăng cường công tác tuyên truyền hướng dẫn nông dân lựa chọn giống, cơ sở cung ứng giống đảm bảo chất lượng. Để từ đó, đưa sản phẩm chanh dây thành sản phẩm đặc trưng, thế mạnh của tỉnh Lâm Đồng.

HOÀNG YÊN