Giữa cơn sốt vàng, 'ông lớn' kiến nghị tránh việc gom chung vàng nguyên liệu và vàng miếng vào một nhóm

Hiện nay, do nguồn cung hạn chế, Công ty SJC mua bán cầm chừng, giới hạn mỗi khách chỉ được mua tối đa 2 lượng/ngày và mỗi ngày chỉ bán cho khoảng 100 khách hàng. Vì vậy, nhiều người đã tìm đến thị trường vàng “chợ đen”.

Người mua lẫn người bán đều nhìn nhận giao dịch thị trường vàng "chợ đen" dễ dàng hơn khi khách hàng thuận mua vừa bán, không câu nệ giấy tờ và không xếp hàng chờ đợi. Đặc biệt, giá mua cao hơn so với cửa hàng vàng, trong khi giá bán rẻ hơn.

Theo ghi nhận, hiện giá mua vào dao động khoảng 99,4-99,9 triệu đồng, cao hơn mức niêm yết mua vào của các nhà vàng lớn như SJC, Bảo Tín Minh Châu, PNJ, DOJI khoảng 1-1,5 triệu đồng/lượng.

Thực tế, việc khan hiếm vàng tại các cửa hàng không phải mới xảy ra. Tuy nhiên, mỗi khi giá vàng biến động mạnh, tâm lý của nhà đầu tư có thể bị tác động, dẫn đến nhu cầu mua tăng đột biến trong thời gian ngắn. Hiệu ứng “sợ bỏ lỡ cơ hội” (FOMO) có thể làm gia tăng áp lực cầu, khiến thị trường có dấu hiệu mất cân đối.

So với mốc đỉnh ghi nhận trong ngày, đến chiều 20/3, giá vàng nhẫn, vàng SJC quay đầu giảm trung bình 500.000 - 700.000 đồng mỗi lượng.

Nguyên nhân là do nguồn cung vàng bị hạn chế, đặc biệt là vàng miếng, do việc nhập khẩu và phân phối chịu sự kiểm soát chặt chẽ. Các đơn vị kinh doanh vàng phụ thuộc vào nguồn vàng hiện có và khả năng nhập mới, do đó khi nhu cầu tăng đột biến có thể xảy ra tình trạng cung không đáp ứng kịp cầu.

Bên cạnh đó, khi giá vàng biến động mạnh, một số doanh nghiệp kinh doanh vàng cần điều tiết lượng bán ra để đảm bảo thanh khoản và giảm thiểu rủi ro biến động giá. Một số đơn vị có thể tạm thời điều chỉnh lượng cung ứng để chờ thị trường ổn định hơn, thay vì bán ra trong giai đoạn giá biến động mạnh.

Chuyên gia Nguyễn Ngọc Trọng, giám đốc Công ty vàng Đối tác mới (NPJ), cho rằng do nguồn cung vàng trong nước hạn chế, các đơn vị lớn bán nhỏ giọt đã khiến yếu tố tâm lý trên thị trường bị đẩy lên cao, nhất là đối với vàng nhẫn, vì từ lâu các công ty vàng không được nhập khẩu vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch.

Chưa kể gần đây cứ mua vàng là lãi trong khi những kênh đầu tư khác èo uột khiến cho người dân càng đổ vốn vào vàng, thậm chí mua bất chấp giá.

Tại thời điểm giá vàng thế giới vọt lên đỉnh mọi thời đại ở mức 3.044 USD/ounce vào trưa 19/3, nhiều thương hiệu vàng đồng loạt nâng giá vàng lên mức 100 triệu đồng/lượng, thậm chí có thời điểm vượt mức này.

Chuyên gia vàng Phan Dũng Khánh cho rằng việc giá vàng thế giới tăng tác động đến giá vàng trong nước, nhưng mức tác động đối với vàng miếng, vàng nhẫn hay trang sức sẽ khác nhau.

Chẳng hạn, vàng miếng SJC được quản lý chặt chẽ hơn trong lộ trình ổn định, kiểm soát thị trường vàng của Ngân hàng Nhà nước, do đó mức độ tác động từ chính sách cao hơn vàng nhẫn hay vàng trang sức. Điều này tạo nên hiện tượng trước đây giá vàng miếng luôn cao hơn vàng nhẫn nhưng hiện tại giá vàng nhẫn lại tăng nhanh hơn.

Với sự phụ thuộc này, ông Khánh lưu ý nếu giá vàng thế giới giảm thì có thể giá vàng nhẫn cũng giảm mạnh hơn vàng miếng.

Giữa cơn sốt giá vàng, ông Lê Trí Thông, tổng giám đốc PNJ, kiến nghị cần có chính sách hỗ trợ ngành vàng trang sức, tránh việc gom chung vàng nguyên liệu và vàng miếng vào một nhóm, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Theo ông Thông, cần có sự phân tách rõ ràng giữa vàng trang sức và vàng miếng - dù cùng là vàng nguyên liệu nhưng tính chất và mục đích sử dụng là khác nhau. Áp lực từ tỷ giá khiến Nhà nước phải hạn chế nhập khẩu vàng, nhưng nếu coi vàng trang sức là sản phẩm tiêu dùng thông thường, thì nhu cầu nhập khẩu vàng để sản xuất vàng trang sức chỉ khoảng 1–2 tỷ USD/năm — ngang với các ngành khác như mỹ phẩm hay điện thoại.

Trong khi đó, ngành sản xuất vàng trang sức của Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn dù có tiềm năng rất lớn. Chẳng hạn, PNJ từng được trao giải thưởng chế tác trang sức hàng đầu châu Á, và để xây dựng được đội ngũ nghệ nhân lành nghề với kinh nghiệm trên 5 năm, PNJ đã đầu tư một thời gian dài để đào tạo.

"Tuy nhiên, thực tế là nhiều lao động có tay nghề cao trong ngành đang chuyển sang các lĩnh vực khác. Đây là điều đáng lo ngại, bởi tiềm lực của lực lượng lao động lành nghề trong ngành trang sức của Việt Nam không thua kém so với Thái Lan hay Indonesia. Việt Nam hoàn toàn có khả năng phát triển ngành trang sức thành ngành xuất khẩu mạnh", ông Thông cho hay.

Do đó, tổng giám đốc PNJ kiến nghị Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ ngành vàng trang sức, tránh việc gom chung vàng nguyên liệu và vàng miếng vào một nhóm, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Đồng thời, cần tạo điều kiện để xuất khẩu sản phẩm vàng trang sức, thu về ngoại tệ cho đất nước.

Thanh Hoa