Gỡ khó cho tàu cá '3 không'

Hơn 10 năm qua, tàu cá 12m của ngư dân Phạm Văn H (trú xã Cẩm Lĩnh, huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) vẫn chưa thể hoàn thiện thủ tục đăng ký, đăng kiểm do đã tự ý cải hoán, thay động cơ không đúng thiết kế.

“Cơ quan chức năng đã hướng dẫn tháo gỡ máy cũ để chuyển sang động cơ chuyên dành cho tàu cá để đăng kiểm theo quy định nhưng do việc làm ăn ngày một khó khăn, trong khi để sắm máy thủy chuyên dụng cũng cần số vốn lớn nên tôi chưa thực hiện được”, anh H cho hay.

Tàu cá chưa đăng kiểm dài từ 6-12m, đánh bắt gần bờ

Theo báo cáo từ Chi cục Thủy sản Hà Tĩnh, toàn tỉnh còn 1.152 tàu cá từ 6m trở lên vẫn còn “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm và không giấy phép khai thác thủy sản). Trong đó, huyện Cẩm Xuyên, Kỳ Anh, thị xã Kỳ Anh... là những địa phương có tỷ lệ đăng kiểm tàu cá thấp nhất tỉnh.

Ông Lê Văn Danh, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Cẩm Xuyên, cho biết, địa phương nằm trong nhóm có tỷ lệ cao số tàu cá chưa đăng kiểm.

Nguyên nhân chính là ngư dân đã tự ý cải hoán tàu, máy móc để chuyển sang nghề khai thác không được phép như nghề giã cào nên các trung tâm đăng kiểm không thể hoàn thành thủ tục.

“Đơn vị phối hợp với chính quyền địa phương tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân cần hoàn thiện thủ tục đăng ký, đăng kiểm mới được ra khơi đánh bắt. Nhiều trường hợp tàu cá thiếu thủ tục đã bị nhắc nhở, phạt tiền song do các tàu có sự cải hoán, thay đổi kết cấu là loại 6-12m, ngư dân chỉ đánh bắt gần bờ nên việc xử lý và hoàn thiện hồ sơ còn gặp khó”, ông Danh nói.

Trao đổi với PV báo Tiền Phong, ông Nguyễn Hữu Toàn, Trưởng phòng Khai thác thủy sản (Chi cục Thủy sản Hà Tĩnh), cho biết, toàn tỉnh có 3.851 tàu cá đang hoạt động, trong đó 2.699 đã đăng ký, 1.152 tàu vẫn chưa hoàn thiện việc đăng ký, đăng kiểm.

“Việc tàu cá thay đổi máy móc, mua bán song không hoàn thiện thủ tục chuyển giấy tờ khiến hồ sơ đăng ký, đăng kiểm đang gặp khó vì vướng quy định. Chi cục Thủy sản đã thường xuyên cử cán bộ trực tiếp hướng dẫn, đôn đốc các địa phương sớm hoàn thành đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá.

Ngoài ra, việc cập nhật số liệu trên hệ thống Vnfishbase; tổ chức rà soát, kiểm tra và xác định rõ tình trạng tàu cá mất kết nối qua hệ thống giám sát hành trình tàu cá (VMS) trên 6 tháng cũng được triển khai để chống khai thác bất hợp pháp”, ông Toàn cho hay.

Tập trung tuyên truyền, hướng dẫn

Nghệ An hiện có 3.458 tàu cá, trong đó có 2.561 chiếc thuộc diện phải đăng ký. Ông Trần Như Long, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tỉnh Nghệ An, cho biết, theo quy định, tàu cá có chiều dài dưới 6m không phải đăng ký, còn tàu cá trên 6m phải đăng ký và hiện còn 247 tàu cá chưa đăng ký. Những tàu chưa đăng ký nằm trong nhóm tàu có chiều dài từ 6m đến dưới 12m.

“Nhóm tàu cá chưa đăng ký này là nhóm nhỏ thuộc diện mưu sinh, đánh bắt nhỏ lẻ gần bờ, không phải là nghề chính và không đánh bắt thương mại. Thông thường đến mùa thủy sản như cá, sứa, ruốc…, ngư dân sẽ ra khơi đánh bắt, khi hết mùa, ngư dân neo thuyền để làm việc khác”, ông Long nói.

Thời gian qua, việc giám sát tàu cá tại các luồng lạch, bến cảng được lực lượng Biên phòng kiểm tra nghiêm ngặt. Những tàu cá không có đăng ký sẽ không được phép ra khơi.

“Thời gian qua, lực lượng chức năng đã tập trung hướng dẫn cho ngư dân rất nhiều. Một phần đi tận nơi rà soát các tàu cá thuộc diện phải đăng ký nhưng chưa đăng ký. Một phần đi hướng dẫn cho bà con ngư dân làm các thủ tục đăng ký.

Tuy nhiên, một số ngư dân thường xuyên đi biển, ít khi có mặt tại địa phương nên việc gặp, tuyên truyền gặp khó. Những tàu cá bị thất lạc giấy tờ đều được lực lượng chức năng hướng dẫn đầy đủ đến chính quyền xã, huyện xin cấp lại các giấy tờ liên quan để làm thủ tục.

Tuy nhiên, người dân vẫn không chủ động để làm thủ tục đăng ký tàu”, ông Long nói. Thời gian tới, các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục tập trung tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân hoàn thành các thủ tục đăng ký tàu.

Phạm Trường - Ngọc Tú