Gỡ 'nút thắt' cho sân bay Phan Thiết

Sân bay Phan Thiết được khởi công từ năm 2015, gồm hai hạng mục: quân sự và hàng không dân dụng. Trong đó, hạng mục quân sự do Bộ Quốc phòng đầu tư đã hoàn tất và đưa vào khai thác. Riêng hạng mục hàng không dân dụng từng được phê duyệt là sân bay cấp 4C (đường băng dài 2.400m, công suất 500.000 khách/năm), sau đó điều chỉnh nâng cấp lên cấp 4E với đường băng 3.050m và công suất thiết kế lên đến 2 triệu hành khách/năm vào 2030, hướng tới trên 3 triệu lượt khách vào năm 2050.

Tuy nhiên, quá trình triển khai bị đình trệ nhiều năm do vướng mắc lớn về cơ chế sử dụng chung các hạng mục quân sự đã đầu tư, như đường băng, đường lăn và một số hạ tầng phụ trợ. Việc Thủ tướng đồng ý phê duyệt danh mục công trình sử dụng lưỡng dụng tại sân bay Phan Thiết được đánh giá là bước tiến mang tính quyết định, cho phép tích hợp nhanh chóng hạ tầng sẵn có vào hạng mục dân dụng, thay vì đầu tư mới toàn bộ, từ đó tránh lãng phí nguồn lực quốc gia, tiết kiệm chi phí, và rút ngắn tiến độ thi công.

Đường dẫn vào sân bay Phan Thiết đã hoàn thành. Ảnh: TTXVN

Theo lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng, phương án khai thác lưỡng dụng này đảm bảo đồng thời hai mục tiêu: Phục vụ nhiệm vụ quốc phòng khi cần thiết và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Các công trình được sử dụng chung sẽ tuân theo nguyên tắc ưu tiên quốc phòng, đồng thời đáp ứng yêu cầu khai thác dân dụng hiệu quả, tiết kiệm thời gian và nguồn vốn.

Hiện nay, sau sáp nhập địa giới hành chính, Lâm Đồng trở thành tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước. Trong khi hệ thống hạ tầng giao thông đường bộ vẫn còn hạn chế, việc nhanh chóng hoàn thiện hạng mục hàng không dân dụng tại sân bay Phan Thiết là rất cần thiết. Cùng với sân bay Liên Khương đang hoạt động ở Đà Lạt, việc sớm đưa sân bay Phan Thiết vào khai thác sẽ giúp Lâm Đồng trở thành tỉnh thứ sáu trên cả nước có hai sân bay dân dụng, sau TP.HCM, Đà Nẵng, Gia Lai, An Giang và Đắk Lắk.

Các doanh nghiệp du lịch, đặc biệt tại khu vực ven biển phía Nam tỉnh Lâm Đồng, kỳ vọng việc vận hành sân bay Phan Thiết sẽ mở rộng không gian liên kết du lịch - kinh tế giữa vùng duyên hải và cao nguyên. Khi du lịch nghỉ dưỡng biển và du lịch sinh thái cao nguyên được quy hoạch phát triển đồng bộ, nhu cầu di chuyển nhanh chóng bằng đường hàng không sẽ tăng mạnh. Sân bay Phan Thiết không chỉ phục vụ khách nội tỉnh, doanh nhân, khách công vụ mà còn tạo động lực thu hút đầu tư vào các dịch vụ phụ trợ, thương mại, logistics, từ đó tạo thêm hàng nghìn việc làm, nâng cao đời sống và chất lượng nguồn nhân lực tại địa phương.

Đầu tháng 8/2025, Công ty cổ phần Cảng hàng không Mặt Trời (Sun Group) đã chính thức đề xuất đầu tư vào hạng mục hàng không dân dụng của dự án. Doanh nghiệp này kiến nghị chuyển đổi hình thức đầu tư từ BOT sang mô hình đầu tư kinh doanh theo Luật Đầu tư, đồng thời đề xuất được phép sử dụng chung một số hạng mục tài sản công đặc biệt nhằm đảm bảo tối ưu hóa khai thác và giảm chi phí.

Việc tái khởi động sân bay Phan Thiết không chỉ giúp gỡ thế bế tắc cho một dự án kéo dài hơn một thập niên, mà còn tạo cú hích mạnh mẽ cho khu vực Nam Trung Bộ - Tây Nguyên. Theo kế hoạch, nếu thủ tục điều chỉnh được triển khai đúng tiến độ, hạng mục dân dụng của sân bay có thể đi vào vận hành ngay trong năm 2026. Khi đó, sân bay Phan Thiết sẽ trở thành một mắt xích chiến lược trong mạng lưới giao thông hàng không khu vực, mở ra cánh cửa phát triển đột phá mới cho cả tỉnh Lâm Đồng và vùng phụ cận.

Ngọc Nga