Gỡ 'thẻ vàng' IUU: Tăng cường truy xuất điện tử, theo sát hành trình tàu cá

Cần nâng cấp hệ thống truy xuất điện tử, bảo đảm minh bạch, hiệu quả trong chống khai thác thủy sản bất hợp pháp. (Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN)

Tiếp tục thực hiện đợt cao điểm chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU), chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra lần thứ 5 của Ủy ban châu Âu (EC), ngày 6/11, đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường do Thứ trưởng Phùng Đức Tiến - Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác IUU, làm trưởng đoàn, đã làm việc với Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa về công tác chống khai thác IUU.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa, tỉnh hiện có 6.243 tàu cá, trong đó 1.014/1.014 tàu khai thác vùng khơi đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), đạt 100%. Từ đầu năm 2025 đến nay, sản lượng khai thác thủy sản toàn tỉnh đạt hơn 117.515 tấn (bằng 83,9% kế hoạch).

Công tác chống khai thác IUU của Thanh Hóa trong thời gian qua cũng đạt nhiều kết quả tích cực như: 100% tàu cá đã đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu, kẻ biển số và nhập dữ liệu vào hệ thống nghề cá quốc gia VNFishbase; toàn tỉnh không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài; tỷ lệ đăng kiểm, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và an toàn thực phẩm đạt từ 96,4% đến 98,7%.

Hoạt động quản lý, kiểm soát tàu cá, giám sát hành trình và xử lý vi phạm trong thời gian qua được tăng cường, góp phần răn đe, ngăn chặn vi phạm. Theo thống kê cho thấy từ đầu năm 2025 đến ngày 5/11, trên địa bàn tỉnh có 217 trường hợp vi phạm đã bị xử phạt, tổng số tiền hơn 2,91 tỷ đồng; 100% tàu cá vi phạm đã được cập nhật vào cơ sở dữ liệu.

Ngoài ra, Thanh Hóa có 4 cảng cá đã được công bố mở cảng là Hòa Lộc, Lạch Hới, Lạch Bạng và Hải Châu (trong đó 3 cảng cá được chỉ định đủ điều kiện xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản). Từ đầu năm 2025 đến nay, khoảng 24.139 tấn thủy sản đã được bốc dỡ qua các cảng; 31 giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản được cấp.

Tuy vậy, công tác chống khai thác IUU của tỉnh vẫn còn một số tồn tại, như: Còn 81 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động; tình trạng tàu cá mất kết nối VMS trên biển quá thời gian cho phép vẫn còn diễn ra; công tác kiểm tra, kiểm soát và giám sát sản lượng thủy sản qua cảng vẫn còn hạn chế; hạ tầng nghề cá đã được đầu tư xây dựng nhưng thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng được các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC).

Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến ghi nhận nỗ lực của tỉnh Thanh Hóa trong công tác chống khai thác IUU, song ông cũng lưu ý hiện vẫn còn một số nội dung chưa đáp ứng yêu cầu theo khuyến nghị của EC.

Trước thực tế trên, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị phía tỉnh Thanh Hóa kiểm soát chặt đội tàu khai thác, bảo đảm tất cả tàu cá có giấy phép hợp lệ và thiết bị VMS hoạt động thường xuyên; siết chặt quy trình xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản tại cảng, không để xảy ra vi phạm như mất kết nối VMS trên 6 giờ không báo cáo, mất kết nối quá 10 ngày không đưa tàu về bờ hoặc vượt ranh giới khai thác; rà soát lại bộ máy, tập trung lực lượng kiểm soát tàu cá cả trong bờ, trên bến, trên biển và khi cập cảng.

Đối với tàu mất kết nối nhiều ngày trên biển, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh tỉnh Thanh Hóa cần phải khẩn trương xác minh, xử lý nghiêm vi phạm; nâng mức xử phạt hành chính để tăng tính răn đe, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của ngư dân; nâng cấp hệ thống truy xuất điện tử, bảo đảm minh bạch, hiệu quả trong chống khai thác thủy sản bất hợp pháp.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng đề nghị tỉnh Thanh Hóa nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ công bố mở cảng mới, tạo thuận lợi cho tàu vùng khơi ra, vào cảng và đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác; chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, minh chứng phục vụ đoàn thanh tra của EC; coi nhiệm vụ chống khai thác IUU là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, thường xuyên.

Ngoài ra, tỉnh Thanh Hóa chủ động báo cáo Bộ Nông nghiệp và Môi trường để được hỗ trợ kịp thời nếu gặp khó khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ./.

(Vietnam+)