Gỡ triệt để 'nút thắt' cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển
Trước những bất cập trong phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang xây dựng Đề án 'Đổi mới toàn diện quản lý nhà nước trong phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam'.
Số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng 28,2% so với cùng kỳ năm 2020; doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể tăng 26,4%, đây phần lớn là doanh nghiệp trẻ, quy mô nhỏ, dễ chịu tổn thương do tác động tiêu cực từ bên ngoài.
Trước những bất cập trong phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang xây dựng Đề án “Đổi mới toàn diện quản lý nhà nước trong phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam” với mục tiêu chính là đề xuất hệ thống giải pháp đổi mới toàn diện quản lý nhà nước thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đề án chỉ rõ, kinh tế tư nhân có vai trò rất lớn, đóng góp 43% GDP; 85% tổng số lao động đang làm việc; 49% vốn đầu tư xã hội, 8,9% tốc độ tăng GDP….
Theo đó, Chính phủ và các cơ quan chức năng cần đánh giá toàn diện, đầy đủ và bình đẳng về khu vực kinh tế tư nhân để huy động, tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực này phát triển tương xứng với vị thế vốn có.
Mục tiêu từ nay đến năm 2030, đi cùng việc xác định đúng vai trò của nhà nước là kiến tạo, phương thức quản lý nhà nước cũng sẽ mang một "diện mạo" mới, ngay từ khâu hậu kiểm lâu nay vẫn làm khó doanh nghiệp.
"Sẽ không còn điều được gọi là hậu kiểm nữa. Thay vào đó sẽ chuyển từ tiền kiểm sang giám sát theo quản lý rủi ro; giảm can thiệp hành chính sâu," ông Phan Đức Hiếu cho hay.
Tư duy thanh tra, kiểm tra cũng sẽ có sự thay đổi triệt để. Ở đây thay vì tạo ra nỗi sợ "truyền kỳ", hoạt động này sẽ hướng tới việc giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật chứ không phải là công cụ "trừng phạt, triệt tiêu doanh nghiệp."
Cùng đó sẽ "áp dụng nguyên tắc có lợi nhất cho doanh nghiệp trong trường hợp pháp luật chưa rõ ràng, có nhiều cách hiểu khác nhau," Phó Viện trưởng Phan Đức Hiếu chia sẻ.
Cùng với đó, là các giải pháp được đưa ra xác định đúng vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường, thúc đẩy tham gia doanh nghiệp trong đầu tư, cung cấp dịch vụ hành chính công; giảm can thiệp hành chính sâu vào quản trị nội bộ doanh nghiệp...
Một số chuyên gia kinh tế cũng nêu quan điểm, doanh nghiệp vẫn có nhiều phản ánh, kiến nghị về khó khăn trong thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư kinh doanh, về sự mâu thuẫn, không rõ ràng giữa các quy định pháp lý, nhiều quy định không hợp lý, không tương thích, tạo ra chi phí tuân thủ cao.
Hay doanh nghiệp bị can thiệp hành chính sâu vào quản trị nội bộ, chưa có cơ chế kiểm soát được chất lượng của các quy định mới ban hành hoặc sửa đổi… Đây sẽ là những nội dung Đề án cần tập trung làm rõ, đưa giải pháp khắc phục một cách thiết thực.
Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam nhấn mạnh tới yếu tố liên kết của cộng đồng doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là chất lượng nguồn nhân lực, nhất là trong bối cảnh công nghệ số đang ngày càng phổ biến thì nguồn nhân lực chất lượng cao càng có vai trò thiết yếu.
Đồng quan điểm này, tiến sĩ Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ cho rằng, tính liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp Việt còn yếu. Các doanh nghiệp chủ yếu hoạt động đơn độc, thiếu sự liên kết...
Do đó, hơn lúc nào hết, Nhà nước cần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh; phải tạo sự liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và quốc tế.
“Cùng với đó là phải khắc phục những hạn chế đã được chỉ rõ, đó là chuyển từ quản lý sang quản trị, từ kiểm soát sang đồng hành. Các cơ quan quản lý Nhà nước, cho đến nay, vẫn rất cồng kềnh và thường ban hành những quy định mà chưa làm rõ được bản chất, mục đích,” tiến sỹ Kiên nhấn mạnh.
Đề án "Đổi mới toàn diện quản lý nhà nước trong phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam" đang được Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoàn tất trình Chính phủ phê duyệt được trông đợi sẽ tháo gỡ triệt để những "nút thắt" này./.