Góc chiến thuật: Số 9 'ảo' lâm nguy, số 9 'thật' trở lại
Với đủ các bộ não đại tài, sa bàn chiến thuật bóng đá những năm qua luôn có sự dịch chuyển đầy thú vị. Châu Âu mùa bóng năm nay đang chứng kiến sự thụt lùi của vị trí số 9 ảo cùng sự trở lại đầy mạnh mẽ của số 9 truyền thống.
Số 9 ảo lâm nguy
Số 9 ảo thường xuyên xuất hiện trong các sơ đồ chiến thuật 4-3-3, 4-5-1 và 4-2-3-1. Số 9 ảo thường bám chặt lấy hậu vệ chơi thấp nhất của đối phương, đó có thể là trung vệ, kéo giãn cự ly phòng ngự theo chiều dọc để tự tạo ra khoảng trống cho mình và cho đồng đội. Người áp dụng chiến thuật này thành công nhất là HLV Pep Guardiola và người nâng tầm nó không ai khác chính là thiên tài Messi.
Sau sự thành công của Messi, bóng đá thế giới ghi nhận những trường hợp điển hình như Harry Kane của Tottenham và Firmino của Liverpool hay Benzema của Real Madrid. Những cầu thủ này ghi dấu ấn đặc biệt đến thành công của các đội bóng chủ quản. Tuy vậy, mùa giải năm nay đang chứng kiến sự mờ nhạt, thậm chí là thụt lùi của các số 9 ảo.
Sự thụt lùi này không phải lấy từ những con số thống kê về số bàn thắng và kiến tạo mà đến từ tác động của vị trí số 9 ảo đến cách chơi của các đội bóng. Firmino thì đã dần bị quên lãng khi Liverpool mua Nunez, cầu thủ với cách chơi trực diện hơn. Harry Kane ghi bàn nhưng đang thi đấu trong một tập thể phập phù với quá nhiều vấn đề. Benzema dù vẫn chơi tốt nhưng cũng cho thấy sự suy yếu của anh so với 2 mùa giải gần nhất.
Việc số 9 ảo gặp những khó khăn đến từ nhiều nguyên nhân, một phần từ phong độ cầu thủ nhưng phần đa là do cách vận hàng phòng ngự của xu thế bóng đá. Mà cụ thể, bóng đá thế giới đang ghi nhận sự thành công của cách vận hàng ba trung vệ, từ đó lấp tối đa khoảng trống ở hai hành làng biên, hạn chế khả năng tạo khoảng trống của các số 9 ảo. Thế giới đã nhìn ra được mặt mạnh và mặt yếu của việc sử dụng sơ đồ với số 9 ảo và đây thực sự là mối nguy cho những cầu thủ chơi theo kiểu này.
Số 9 thật trở lại
Để đối phó với sơ đồ chiến thuật ba trung vệ tập trung vào lối chơi biên. Nhiều đội bóng đã phải thích ứng rất nhanh và thích ứng thành công với liệu pháp đơn giản là trở lại giá trị xưa cũ với số 9 truyền thống. Các đội bóng xây dựng tiền đạo mũi nhọn có khả năng săn bàn sát thủ, đáng hơi không gian và thường trực trong vòng cấm của đối phương để tung ra những đòn kết liễu.
Osimhen đã có 25 bàn trên mọi đấu trường, góp phần biến sân chơi Seria thành “giải Napoli mở rộng”. Lewandowski cũng đã có 26 bàn ở mùa này để cùng Barca độc chiếm La Liga. Còn Erling Haaland như một con robot được lập trình trong việc ghi bàn khi anh đã 42 lần làm rung lưới đối phương. Những cầu thủ này là biểu trưng cho cách chơi của tiền đạo truyền thống. Họ không giỏi tạo ra khoảng trống nhưng họ là những người tuyệt hảo trong việc khai thác khoảng trống. Họ không giỏi kiến tạo nhưng lại đáp ứng tuyệt vời thông số của một tiền đạo là ghi bàn. Và quan trọng hơn, họ đang đưa đội bóng của mình hướng đến những cái đích mộng mơ.
Bóng đá không chỉ là câu chuyện về cách chơi bóng thuần túy. Nó còn là sự đối đầu của những của những bộ não đỉnh cao với cách bày binh bố trận vô cùng độc đáo. Sự quay trở lại của những số 9 truyền thống sẽ tạo nên “hiệu ứng domino” kéo theo những sự thay đổi về chiến thuật bóng đá trong thời gian tới.
Thắng Nguyễn
Nguồn ảnh: VOV, Sài Gòn Giải phóng.