Góc nhìn pháp lý về trách nhiệm các bên trong vụ lái xe đâm vào rạp đám tang ở Hải Dương

Những ngày cuối năm 2024, vụ việc tài xế uống rượu, lái xe đâm vào rạp đám tang trên tỉnh lộ 392 thuộc thị trấn Kẻ Sặt (huyện Bình Giang, Hải Dương) đã một lần nữa làm dấy lên những bức xúc liên quan đến hành vi lấn chiếm lòng đường để tổ chức các sự kiện.

Luật sư Hoàng Văn Hà, Giám đốc Công ty Luật ARC Hà Nội.

Không chỉ gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản, vụ việc còn phơi bày nhiều vấn đề về ý thức người dân và mức độ tuân thủ pháp luật trong xã hội. Có thể nhìn nhận 4 vấn đề phát sinh từ vụ việc đau lòng này như sau:

1. Trách nhiệm và chế tài xử lý đối với hành vi lấn chiếm lòng đường

Theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP, hành vi dựng rạp lấn chiếm lòng đường, vỉa hè là hành vi vi phạm pháp luật, gây mất an toàn giao thông và trật tự công cộng. Cụ thể:

Cá nhân vi phạm bị phạt tiền từ 2 - 3 triệu đồng.

Tổ chức vi phạm bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng.

Ngoài ra, hành vi này còn có thể bị xử lý dân sự nếu gây thiệt hại về người và tài sản, hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng. Việc dựng rạp giữa đường không chỉ đặt chính người dân vào vòng nguy hiểm mà còn gây rủi ro lớn cho cộng đồng tham gia giao thông.

Hình ảnh cắt từ clip ghi lại vụ việc.

2. Trách nhiệm của người lái xe

Tài xế trong vụ tai nạn tại Hải Dương đã vi phạm nghiêm trọng luật giao thông đường bộ khi điều khiển phương tiện trong tình trạng có nồng độ cồn. Theo quy định, hành vi này bị xử phạt hành chính rất nghiêm hoặc thậm chí bị xử lý hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng lỗi của người lái xe không làm giảm đi trách nhiệm của gia đình dựng rạp trái phép. Nếu lòng đường không bị chiếm dụng, tai nạn này có thể đã không xảy ra.

3. Ý thức của người dân: Từ thói quen đến trách nhiệm cộng đồng

Việc lấn chiếm lòng đường để dựng rạp là biểu hiện của ý thức kém và sự thiếu hiểu biết pháp luật. Những tấm bạt mỏng manh không thể bảo vệ con người khỏi nguy cơ va chạm với các phương tiện giao thông nặng hàng tấn. Người dân cần ý thức rằng việc vi phạm này không chỉ là hành vi bất hợp pháp mà còn là hành động tự đặt mình và cộng đồng vào vòng nguy hiểm.

4. Đề xuất giải pháp

Để ngăn chặn tình trạng này, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan:

Xử lý nghiêm vi phạm: Các cơ quan chức năng phải kiên quyết xử phạt các hành vi lấn chiếm lòng đường, không để tình trạng “thỏa hiệp với thần chết” tiếp diễn.

Nâng cao nhận thức: Tăng cường tuyên truyền pháp luật, tổ chức các buổi họp dân để phổ biến quy định và nhấn mạnh nguy cơ từ việc dựng rạp giữa đường.

Tạo điều kiện sử dụng không gian công cộng: Chính quyền có thể cho phép sử dụng các nhà văn hóa, sân bãi công cộng để tổ chức sự kiện, giảm áp lực sử dụng lòng đường.

Tăng cường giám sát: Lực lượng chức năng cần tích cực kiểm tra, phát hiện và ngăn chặn hành vi vi phạm ngay từ khi mới phát sinh.

Hành vi lấn chiếm lòng đường là một thực trạng nhức nhối, xuất phát từ sự thiếu ý thức, thói quen tùy tiện và tính cả nể.

Để đảm bảo an toàn giao thông và xây dựng xã hội văn minh, cần xử lý nghiêm khắc, đồng thời giáo dục ý thức cộng đồng. Việc coi trọng “tình” hơn “lý” trong những trường hợp liên quan đến an toàn tính mạng chính là cách nhanh nhất để mời gọi thảm họa.