Gói bánh chưng muôn vẻ thị thành: Bài 2 - Gói bánh chưng trong chung cư, tự tay mang xuân về nhà

Tục gói bánh chưng ngày Tết đã trở thành nét văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam, được lưu truyền qua nhiều thế hệ người Việt. Trong xã hội hiện đại, nhiều phong tục truyền thống dần bị mai một, nhưng tục gói bánh chưng dâng cúng tổ tiên ngày Tết vẫn được người Việt lưu giữ tới hôm nay và mai sau.
Công dân và Khuyến học giới thiệu một số bài viết về Gói bánh chưng của người Việt nơi phố thị, muôn hình muôn vẻ, nhưng qua đó vẫn thể hiện sự sum vầy, ấm áp và đoàn tụ của người Việt mỗi dịp Tết đến Xuân về.

Cư dân thị thành hào hứng gói bánh chưng - tự tay mang xuân về nhà

Hai năm nay, cư dân tòa nhà B (chung cư Báo Nhân dân) tọa lạc trên đường Trần Hữu Dực, Nam Từ Liêm, Hà Nội có thêm cơ hội để gắn kết tình thân mến thân hơn qua một hoạt động gây hứng thú cho hầu hết các cư dân từ nam phụ đến lão ấu: gói bánh chưng Tết.

Cư dân tòa B, chung cư Báo Nhân Dân cùng quây quần gói bánh chưng đón tết. Ảnh: T.M

Tòa B (chung cư Báo Nhân dân) có hơn 100 hộ dân, từ năm ngoái (2023), một số cư dân đã "kêu gọi" mọi người cùng tham gia gói bánh chưng vào dịp Tết với mong muốn tạo không khí vui xuân, đồng thời, tạo cho con em của mình có điều kiện và cơ hội được thưởng thức hương vị xuân "tại gia", được tự tay làm nên mùa xuân cho chính mình. Lời kêu gọi được các hộ gia đình trong tòa nhà chung cư ủng hộ nhiệt tình.

Năm nay, đón xuân Giáp Thìn, hoạt động gói bánh chưng được cư dân tòa B chuẩn bị từ sớm. Có cả một Ban tổ chức chương trình gói bánh chưng tại chung cư được thành lập.

Các nhân sự được phân công từng đầu việc: người lo gạo nếp, người lo thịt, người lo đỗ xanh, người lo lá bánh, người lo lạt, người lo khuôn, thậm chí cả người lo chiếu trải, người lo nồi luộc, người lo bếp, người kiếm củi. Tất tật mọi việc được phân công cụ thể.

Từng công đoạn được Ban tổ chức chương trình gói bánh chưng tại chung cư phân công cụ thể, đâu vào đấy. Ảnh: T.M

"Ở chung cư giữa phố thị, mọi thứ không sẵn như ở quê cái gì thiếu, cái gì cần ới cái có ngay – nên chúng tôi phân công nhau chuẩn bị đầy đủ, sẵn nong sẵn né, mỗi người mỗi việc, chung ta góp sức cho nhanh gọn" – anh Đỗ Tuấn Minh, Trưởng Ban tổ chức chương trình gói bánh chưng tại chung cư chia sẻ.

Anh Đỗ Tuấn Minh "tay dao tay thớt" với nhiệm vụ lo nhân thịt cho bánh chưng. Ảnh: CTV

Anh Tuấn Minh cho biết, năm nay, tòa nhà B tổ chức gói bánh chưng sớm hơn năm ngoái. Vì vậy, số người tham gia ít hơn, nhưng không khí đón Tết của cư dân vẫn nhộn nhịp, ấm cúng.

Cư dân trong tòa nhà tổ chức gói bánh chưng đón Tết với ý nghĩa tạo thêm tình cảm gắn kết trong cộng đồng cư dân chung cư, đồng thời khơi gợi, giữ gìn nét đẹp truyền thống gói bánh chưng đón Tết của người Việt.

"Chưa có bánh chưng là chưa thấy tết". Ảnh: T.M

Gìn giữ phong vị Tết cổ truyền. Ảnh: T.M

Những đôi bàn tay khéo léo tạo nên hương vị Tết. Ảnh: T.M

Nam phụ lão ấu cùng quây quần gói bánh chưng. Ảnh: T.M

Tòa nhà có rất nhiều nam thanh niên tham gia gói bánh chưng. Ảnh: T.M

Từ sáng sớm, vài chục người đã có mặt tấp nập lo khâu chuẩn bị, phòng cộng đồng của tòa nhà được trưng tập nơi cư dân quây quần gói bánh chưng, bánh gói xong sẽ được luộc ngay ở khoảng sân rộng dưới chân tòa nhà, củi do cư dân tự kiếm ở khu vực xung quanh chung cư- nơi có những bãi đất trống quy tập nhiều cành cây, gỗ thải... bị vứt bừa bãi.

Theo anh Tuấn Minh, tổ chức gói bánh chưng tại chung cư mặc dù có vất vả nhưng nó là cơ hội để các thế hệ già trẻ được ngồi lại với nhau, chia sẻ niềm vui đón mùa xuân mới.

Hai chị em Minh Ngọc - Minh Trang hào hứng gói bánh chưng vui Tết. Ảnh: T.M

Có mặt tại nhà sinh hoạt cộng đồng từ sớm, hai chị em Minh Ngọc - Minh Trang háo hức tham gia cùng các ông bà và cô chú. Lần đầu được tham gia gói bánh, hai chị em rất tập trung làm theo hướng dẫn của người lớn, từ cách chọn lá dong, tước sống lá sao cho không bị cứng, giòn dễ gãy rách đến cách gấp lá, cắt lá sao cho vừa khuôn bánh. Niềm vui của hai em nhỏ sáng bừng trên khuôn mặt, khi hoàn thành cặp bánh chưng đầu tay được người lớn khen vuông vắn, đều tay. Hai cô bé chia sẻ, lần đầu tiên các con biết được rằng, để có một chiếc bánh chưng thành phẩm đẹp và ngon thì phải mất thời gian và công sức như thế nào.

Không chỉ có Minh Ngọc và Minh Trang, cả tòa nhà có hơn chục bạn nhỏ xuống loanh quanh tận hưởng không khí Tết cùng người lớn. Một người mẹ bày tỏ niềm vui khi vừa dạy cho con cách gói chiếc bánh truyền thống, vừa cùng con hòa đồng với hoạt động cộng đồng.

Hướng dẫn bé gái gói bánh chưng. Ảnh: T.M

Nhiều trẻ em hào hứng tham gia hoạt động cộng đồng ý nghĩa đón năm mới, phong tục truyền thống được lưu truyền, gìn giữ qua nhiều thế hệ. Ảnh: T.M

Nhiều cư dân sống ở tòa B (chung cư Báo Nhân dân) cũng chia sẻ, được cùng mọi người quây quần gói bánh chưng ở chung cư, được râm ran những câu chuyện ấm nồng hương vị Tết khiến cho ai nấy như được sống trong không khí Tết ở quê, phần nào vơi bớt nỗi nhớ người thân trong bối cảnh năm nay không có điều kiện để về đón Tết.

Hoạt động chung tay gói bánh chưng ở chung cư là một sự pha trộn giữa truyền thống và hiện đại, giúp người lớn tuổi nhớ lại những Tết xưa, người nhỏ tuổi hiểu thêm về nét văn hóa truyền thống được lưu giữ từ đời này sang đời khác.

Ai nấy đều cảm thấy nao lòng khi hít hà mùi khói củi, quện với hương lá dong sôi sùng sục trong nồi bánh, cái Tết đã cận kề, năm cũ đã sắp qua, năm mới đến rất gần…

Thành quả của một buổi sáng sum vầy của các cư dân tòa B, chung cư Báo Nhân Dân. Ảnh: T.M

Nhắc đến câu tục ngữ "Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ. Cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh'', anh Tuấn Minh cho rằng, bánh chưng là thứ không thể thiếu được trong Tết của người Việt. Hiện nhu cầu sử dụng bánh chưng mỗi dịp Tết không còn quá quan trọng, bởi bánh chưng mua ở đâu cũng có, thời điểm nào cũng sẵn, nhưng để làm ra một tấm bánh thực sự mang không khí Tết, thể hiện sự gắn kết, sum vầy – đặc biệt là ở chốn thị thành vốn sôi động, quen với nhịp sống nhanh gọn lẹ, thì việc quy tụ mọi người sống trong các chung cư, cao ốc cùng tập trung gói bánh chưng không phải nhiều nơi làm được.

"Chúng tôi sẽ duy trì hoạt động có tính cộng đồng cao này, cùng chung tay làm nên mùa xuân và mang mùa xuân đến cho chính mình" – giọng anh Tuấn Minh tràn đầy phấn khởi.

Trần Vũ