Góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp

Đề án Phát triển 15

Đề án Phát triển 15.000 hợp tác xã, liên hiệp HTX nông nghiệp:

Nhiều HTX hoạt động hiệu quả

Là 1 trong 17 HTX đi đầu trong ứng dụng công nghệ cao, HTX thanh long Thuận Tiến (Hàm Thuận Bắc) là 1 trong ít HTX trong tỉnh xuất được hàng sang châu Âu. Thành lập từ năm 2016, với diện tích sản xuất lúc ấy chỉ 31 ha. Đến nay, với sự hỗ trợ của dự án Mutrap do Liên minh châu Âu tài trợ, diện tích thanh long đã mở rộng hơn 70 ha và đã tổ chức tham gia hội chợ quốc tế trái cây rau củ quả tại Trung tâm triển lãm Berlin (Đức). Từ sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, HTX Thuận Tiến đã từng bước hướng dẫn nông dân sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn GlobalGAP, ký kết nhiều hợp đồng tiêu thụ sang các thị trường khó tính Mỹ, Úc, châu Âu… với tổng sản lượng từ 750 - 1.000 tấn/năm, giúp nông dân ổn định thu nhập, cải thiện đời sống.

Có thể thấy, sau quá trình triển khai thực hiện Quyết định 461, số lượng HTX trên địa bàn tỉnh là 150 HTX nông nghiệp, tăng 45 HTX so năm 2017, bao gồm 28 HTX nông nghiệp, 8 HTX chăn nuôi, 20 HTX thủy sản, 1 HTX diêm nghiệp, 1 HTX nước sạch và 92 HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp. Ngoài 17 HTX ứng dụng công nghệ cao, có 56 HTX thực hiện liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ nông sản trên địa bàn tỉnh, chủ yếu thuộc các lĩnh vực trồng trọt và thủy sản. Ngoài ra còn có 19 HTX sở hữu sản phẩm OCOP cấp tỉnh năm 2020, trong đó, tập trung ở các mặt hàng: Thanh long, sầu riêng, lúa gạo, nước mắm truyền thống và hải sản chế biến. Theo ông Nguyễn Hữu Phước – Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, qua 3 năm thực hiện Quyết định 461, mặc dù số lượng HTX tăng nhưng cũng có 22 HTX hoạt động không hiệu quả và giải thể. Nhiều HTX được thành lập mới đã tự chủ được tài chính, tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh đa dạng, linh hoạt theo cơ chế thị trường. Chức năng quản lý, điều hành trong HTX được phân định rõ ràng, bộ máy được tinh gọn dần. Một số HTX còn tham gia chương trình OCOP với các sản phẩm được nâng cấp, hoàn thiện hơn về chất lượng. Được biết, kinh phí trong 2 năm thực hiện hỗ trợ các HTX xây dựng cơ sở hạ tầng hơn 7,6 tỷ đồng, đã tạo điều kiện cho các HTX tham gia xúc tiến thương mại, tìm kiếm mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản.

Nhiều HTX đã sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn GAP.

Cần vận động doanh nghiệp tham gia

Việc thực hiện đề án còn góp phần hoàn thiện phong trào thi đua “Đổi mới, phát triển các HTX nông nghiệp theo Luật HTX năm 2012 góp phần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới”. Sự ra đời của các chính sách hỗ trợ phát triển HTX đã tạo điều kiện thuận lợi cho các HTX đầu tư cơ sở hạ tầng, phục vụ sản xuất kinh doanh, nâng cao nguồn nhân lực HTX; ưu tiên phát triển các HTX nông nghiệp có ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và tiêu thụ nông sản. Tuy nhiên, các chính sách chưa đi vào thực tiễn, đặc biệt là chính sách hỗ trợ nguồn vốn và tiếp cận quỹ hỗ trợ phát triển HTX. Bên cạnh đó, các HTX nông nghiệp chưa có nhiều bứt phá trong định hướng hoạt động sản xuất kinh doanh, quy mô nhỏ, chưa đủ sức cạnh tranh với các thành phần kinh tế khác, việc thực hiện các chuỗi giá trị sản phẩm vẫn còn hạn chế.

Do đó, để người dân và các tầng lớp xã hội hiểu đúng vai trò, vị trí của HTX trong nền kinh tế thị trường, cần tiếp tục tuyên truyền, giải thích bản chất của kinh tế tập thể, nhất là HTX kiểu mới. Đồng thời, quán triệt các HTX nhận thức rõ về cơ chế tự nguyện, quản lý dân chủ, bình đẳng theo Luật HTX 2012. Bên cạnh đó, cần hỗ trợ, tạo điều kiện cho các HTX tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường tiêu thụ nông sản. Triển khai có hiệu quả các dự án, kế hoạch liên kết theo chuỗi giá trị từ khâu sản xuất gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Vận động các doanh nghiệp lớn tham gia liên kết cùng HTX nông nghiệp để thúc đẩy phát triển sản xuất, tăng sản lượng, nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm, nâng cao thu nhập người dân, góp phần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới…

Minh Vân