GÓP Ý DỰ THẢO CÁC VĂN KIỆN TRÌNH ĐẠI HỘI XIV CỦA ĐẢNG Lý luận về đường lối đổi mới là bộ phận cấu thành nền tảng tư tưởng của Đảng

Đặc biệt, trong dự thảo các văn kiện, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã bổ sung “Lý luận về đường lối đổi mới” là một bộ phận cấu thành nền tảng tư tưởng của Đảng. Dự thảo Báo cáo Chính trị viết: “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về đường lối đổi mới”.

BƯỚC PHÁT TRIỂN CÓ Ý NGHĨA LỊCH SỬ

Việc bổ sung “lý luận về đường lối đổi mới” vào nền tảng tư tưởng của Đảng là một bước phát triển có ý nghĩa lịch sử, thể hiện sự trưởng thành về tư duy lý luận, năng lực tổng kết thực tiễn và bản lĩnh tự đổi mới của Đảng; cho thấy Đảng không giáo điều, không rập khuôn, mà luôn biết kế thừa, bổ sung và phát triển sáng tạo, gắn lý luận với thực tiễn, làm giàu thêm kho tàng lý luận - tư tưởng của cách mạng Việt Nam.

Công nhân Công ty TNHH Đầu tư quốc tế Việt Đức (xã Xuân Hòa, tỉnh Đồng Nai) thi đua sản xuất. Ảnh: Nguyễn Hòa

Lý luận về đường lối đổi mới là sự vận dụng và phát triển sáng tạo, cụ thể hóa các nguyên tắc, các nguyên lý phổ quát của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh phù hợp với thực tiễn 40 năm đổi mới ở Việt Nam, thể hiện sự thống nhất giữa lý luận và thực tiễn, giữa mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, sự đột phá lý luận cơ bản của Đảng ta về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng.

Việc bổ sung “lý luận về đường lối đổi mới” vào nền tảng tư tưởng của Đảng còn là minh chứng cho thấy sức sống của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện mới. Thực tiễn trong nhiều năm qua, nền tảng tư tưởng của Đảng đã được bổ sung, phát triển. Từ Đại hội VI trở về trước, Đảng ta xác định nền tảng tư tưởng của Đảng là Chủ nghĩa Mác - Lênin. Đại hội VII của Đảng đã xác định: Tư tưởng Hồ Chí Minh là một bộ phận trong nền tảng tư tưởng của Đảng: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”.

Đến Đại hội lần thứ XIII của Đảng, nhận thức sâu sắc sự nguy hại và hậu quả nghiêm trọng của việc xa rời nền tảng tư tưởng, Báo cáo chính trị đặt lên hàng đầu quan điểm: “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. Kết luận số 21-KL/TW của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII khẳng định: “Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; tiếp tục nghiên cứu phát triển, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

KẾT TINH VĂN HÓA CỦA ĐẢNG, DÂN TỘC VÀ NHÂN DÂN VIỆT NAM

Lý luận về đường lối đổi mới ở Việt Nam là giá trị kết tinh văn hóa của Đảng, dân tộc và nhân dân Việt Nam; được hun đúc, kế thừa và phát triển những tư tưởng tiến bộ, đổi mới sáng tạo trong lịch sử dân tộc Việt Nam; vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phù hợp với bối cảnh sự cần thiết phải đổi mới đất nước trong 40 năm qua. Là toàn bộ hệ thống những quan điểm toàn diện và sâu sắc về mục tiêu, đặc trưng, phương hướng về sự phát triển vì một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đồng thời, là sự đấu tranh loại bỏ những gì cũ kỹ, không phù hợp với thực tiễn cách mạng xã hội chủ nghĩa trên thế giới và ở Việt Nam, gạn đục khơi trong tinh hoa văn hóa nhân loại về lý luận, thực tiễn xây dựng một xã hội thực sự là của dân, do dân và vì dân.

Lý luận về đường lối đổi mới cần thiết phải được bổ sung vào trang 99 của Dự thảo Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam. Trong đó, cần nhấn mạnh đến ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn, bởi xuất phát từ chính hơi thở thực tiễn của đất nước và trở lại phục vụ, định hướng phát triển con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam với những đặc trưng cụ thể, phản ánh toàn diện mục tiêu phát triển đất nước trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Hệ thống lý luận đó luôn được tổng kết, bổ sung, phát triển và chỉ ra những bài học kinh nghiệm mang tầm lý luận chỉ đạo chiến lược của Đảng, biểu hiện cụ thể sự phát triển lý luận đổi mới của Đảng ta trên những vấn đề cơ bản như: Sự phát triển nhận thức lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Sự phát triển nhận thức lý luận đột phá về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Sự phát triển nhận thức lý luận về văn hóa, xã hội và con người. Sự phát triển nhận thức lý luận về quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Sự phát triển nhận thức lý luận về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Trong kỷ nguyên mới, tình hình thế giới và khu vực có nhiều sự biến động phức tạp; hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, nhưng sẽ đứng trước nhiều trở ngại, thách thức. Xu thế toàn cầu hóa và sự bùng nổ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, nhất là công nghệ trí tuệ nhân tạo, chíp bán dẫn, robot, internet vạn vật, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh… dẫn đến sự biến đổi mạnh mẽ của lực lượng sản xuất. Các nước lớn ngày càng gia tăng cạnh tranh chiến lược và liên kết tạo ảnh hưởng; cục diện đa cực, đa trung tâm, đa tầng nấc ngày càng định hình rõ hơn. Khu vực Đông Nam Á tiếp tục phát huy vai trò trung tâm hợp tác, thúc đẩy liên kết khu vực. Tình hình trong nước bên cạnh những mặt tích cực đã đạt được, cũng gặp rất nhiều khó khăn, thử thách để thúc đẩy nền kinh tế phát triển; vấn đề bảo đảm độc lập chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia và lợi ích quốc gia - dân tộc; sự chống phá của các thế lực thù địch trên mọi phương diện. Vì vậy, lý luận đổi mới cần được bảo vệ, bổ sung, phát triển phù hợp với thực tiễn, bảo đảm trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù khó khăn đến đâu, đất nước, con người Việt Nam vẫn đứng vững và vượt qua khó khăn, thử thách.

Vì những lý do trên đây, tôi kiến nghị, trong dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng cần bổ sung thêm vấn đề về lý luận về đường lối của Đảng, một trong 3 thành tố trong nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần giữ vững trận địa bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Riêng Dự thảo Báo cáo Chính trị đã nhấn mạnh vị trí, vai trò và nhiệm vụ phát triển lý luận về đường lối đổi mới của Đảng nên không cần phải bổ sung vấn đề này.

Đại tá, nhà báo Đỗ Phú Thọ, Tổng Biên tập Báo Cựu Chiến binh Việt Nam