Greenland tố Mỹ can thiệp nội bộ

Người dân tụ tập trước lãnh sự quán Mỹ trong một cuộc biểu tình với khẩu hiệu "Greenland thuộc về người dân Greenland", tại Nuuk (Greenland) ngày 15/3. Ảnh: Reuters.

Ngày 24/3, Thủ tướng Greenland Mute Egede đã cáo buộc Washington can thiệp vào công việc nội bộ của lãnh thổ này khi cử một phái đoàn Mỹ đến Greenland - vùng lãnh thổ tự trị thuộc Đan Mạch từng lọt vào tầm ngắm của Tổng thống Mỹ Donald Trump, tờ Le Monde cho biết.

Theo ông Egede, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz sẽ đến Greenland trong tuần này cùng với bà Usha Vance và con trai bà, dự kiến tham dự một cuộc đua chó kéo xe trượt tuyết.

Truyền thông Greenland cũng tiết lộ rằng phái đoàn Mỹ còn có Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright, một cựu giám đốc điều hành ngành khai khoáng.

Hình ảnh từ cuối tuần qua cho thấy hai máy bay vận tải quân sự Hercules của Mỹ đã xuất hiện trên đường băng sân bay Nuuk, được cho là một phần trong đội tiền trạm đảm bảo an ninh cho chuyến thăm.

Thủ tướng Mute Egede khẳng định động thái của Washington là đang can thiệp vào nền chính trị của Greenland, khi hòn đảo này vẫn đang trong quá trình đàm phán thành lập chính phủ mới sau cuộc tổng tuyển cử ngày 11/3.

"Chủ quyền và nền dân chủ của chúng tôi phải được tôn trọng mà không có sự can thiệp từ nước ngoài", ông Egede khẳng định trong một bài đăng trên Facebook.

Ông nhấn mạnh rằng chuyến thăm của phái đoàn Mỹ "không thể chỉ được xem là một chuyến thăm cá nhân" và cảnh báo sự hiện diện của Waltz, một trong những trợ lý thân cận nhất của Tổng thống Donald Trump, có thể tạo thêm áp lực lên Greenland.

"Chuyến đi này không gì khác ngoài màn phô trương quyền lực. Mỹ đã được thông báo rằng sẽ không có bất kỳ cuộc thảo luận nào cho đến khi chính phủ Greenland mới được thành lập", ông Egede nói với nhật báo Sermitsiaq.

Ngoại trưởng Đan Mạch, ông Lars Lokke Rasmussen, cũng lên tiếng chỉ trích chuyến thăm, cho rằng động thái này thể hiện "tham vọng không phù hợp của Mỹ".

Trả lời đài truyền hình TV2, ông Lokke lưu ý rằng Mỹ đến Greenland vào thời điểm "quốc gia này vừa tổ chức bầu cử và chưa có chính phủ mới".

Việc Mỹ gia tăng sự quan tâm đến Greenland không phải là điều mới mẻ. Kể từ khi quay lại Nhà Trắng vào tháng 1, ông Trump tiếp tục theo đuổi kế hoạch đưa Greenland về quyền kiểm soát của Mỹ với lý do an ninh quốc gia.

Vị Tổng thống Mỹ thậm chí không loại trừ khả năng sử dụng "biện pháp mạnh" để đạt được mục tiêu này.

Greenland - vốn đang trên lộ trình tách hoàn toàn khỏi Đan Mạch - đã cùng chính phủ Đan Mạch đã nhiều lần bác bỏ ý định của ông Trump, khẳng định chỉ người dân Greenland mới có quyền quyết định tương lai của họ.

Hiện tại, các đảng phái tại Greenland đang trong quá trình đàm phán để thành lập một chính phủ liên minh mới, sau cuộc bầu cử mà đảng Dân chủ trung hữu giành chiến thắng.

Ông Jens-Frederik Nielsen - lãnh đạo đảng Dân chủ và nhiều khả năng sẽ trở thành Thủ tướng mới của Greenland - trước đây đã từng lên tiếng chỉ trích tham vọng của ông Trump đối với Greenland là "không phù hợp".

Ngày 24/3, ông khẳng định các cuộc đàm phán thành lập chính phủ vẫn đang diễn ra và sẽ không để bản thân "bị gây áp lực".

Với nguồn tài nguyên khoáng sản và dầu mỏ khổng lồ chưa được khai thác, trong đó có các nguyên tố đất hiếm quan trọng cho quá trình chuyển đổi năng lượng xanh, Greenland được xem là bệ phóng tiềm năng để đạt được nền độc lập hoàn toàn khỏi Đan Mạch.

Bên cạnh đó, vị trí chiến lược giữa Bắc Mỹ và châu Âu khiến hòn đảo ở Bắc Cực này trở thành điểm nóng trong cuộc cạnh tranh giữa Mỹ, Trung Quốc và Nga. Khi băng tan dần do biến đổi khí hậu, các tuyến hàng hải mới mở ra, càng làm tăng giá trị của Greenland trong mắt các cường quốc.

Theo các cuộc khảo sát, phần lớn trong số 57.000 cư dân Greenland ủng hộ việc tách khỏi Đan Mạch nhưng không muốn trở thành một phần của Mỹ.

Phương Linh