'Gương mặt thiếu nữ vàng' làng phim võ thuật Trung Quốc

Năm 1973, ngôi sao võ thuật Angela Mao Ying (Mao Anh) là cái tên nổi tiếng sánh ngang Lý Tiểu Long tại Mỹ. Bộ phim Hapkido (được phát hành tại Mỹ dưới tựa Lady Kung Fu) có Angela Mao tham gia từng có lúc vượt qua Long tranh hổ đấu của Lý Tiểu Long trong cuộc đua doanh thu phòng vé tại nước Mỹ.

Nữ hiệp cuồng nộ trên màn ảnh

Thành công của Angela Mao ở dòng phim võ thuật chủ yếu đến từ việc bà vốn là một võ sư được đào tạo bài bản trước khi bén duyên với điện ảnh. Điều này khác với nhiều nữ diễn viên luyện võ theo yêu cầu của vai diễn thời bấy giờ. Trên phim, Angela Mao lăn xả trong các cảnh hành động, liều lĩnh bất chấp chấn thương.

Hình ảnh Angela Mao trong Hapkido (1972). Ảnh: Golden Harvest.

Từ năm 1968 tới năm 1992, bà đã góp mặt trong hơn 40 bộ phim lớn nhỏ và tạo dựng một sự nghiệp ấn tượng trên màn ảnh. Các tác phẩm quan trọng trong sự nghiệp của Mao có Hapkido (1972), Lady Whirlwind (1972) hay When Taekwondo Strikes (1973). Bà đồng thời góp mặt trong phim võ hiệp The Fate of Lee Khan (1973) của đạo diễn King Hu.

Trong giai đoạn này, bà hợp tác ăn ý với Hồng Kim Bảo. Huyền thoại dòng phim võ thuật thường xuyên dàn dựng các cảnh chiến đấu cho phim của Angela Mao, đồng thời sắm nhiều vai phụ.

Ngôi sao võ thuật Hoàng Gia Đạt là bạn diễn quen thuộc của Angela Mao. Nữ diễn viên thường xuyên xuất hiện trong các bộ phim của đạo diễn Huang Feng và hai người sau này đã bắt tay thành lập một hãng phim.

“Diễn xuất trên màn ảnh của Angela Mao vô cùng ấn tượng”, David Wilentz - người chủ trì chương trình hỏi - đáp với Mao trong khuôn khổ Old School Kung Fu Fest tổ chức tại New York năm 2017 - nhận xét. “Tôi nghĩ điều khiến Angela Mao trở nên nổi tiếng toàn cầu là sự mãnh liệt trong diễn xuất của bà”.

“Những nhân vật của Angela Mao trên màn ảnh đều ẩn chứa sự giận dữ bị kìm nén. Cái nhìn của bà như cảnh báo rằng nếu bạn làm tới, bạn sẽ phải hứng chịu toàn bộ cơn cuồng nộ ấy… Một trong những người con của Mao kể với tôi rằng khi đã lớn, nếu thấy mẹ nhìn mình bằng đôi mắt ấy, họ biết chắc mình đã gặp rắc rối to”, Wilentz nói.

Nữ diễn viên xuất thân từ trường võ

Angela Mao sinh năm 1950 tại Đài Loan (Trung Quốc). Từ năm lên 6 tuổi, bà đã theo học võ thuật tại trường đào tạo diễn viên Kinh kịch. Sau này, minh tinh thường diễn các vai nữ hiệp và nổi tiếng nhờ khả năng dùng chân đánh bật 12 cây thương.

Nữ diễn viên tham gia một bộ phim ở Đài Loan trước khi ký hợp đồng với hãng phim Golden Harvest tại Hong Kong năm 1970. Thời điểm đó, Golden Harvest mới được sáng lập bởi Raymond Chow và Leonard Ho sau khi họ rời khỏi hãng Shaw Brothers. Angela Mao chính là nghệ sĩ đầu tiên ký hợp đồng với hãng.

Hai năm sau khi ký hợp đồng với Golden Harvest, Angela Mao đã có vai diễn để đời. Ảnh: Golden Harvest.

Theo lời Andre Morgan - nhà sản xuất của Golden Harvest, những ngôi sao đã thành danh khi ấy đều không dám làm việc cùng hãng phim mới bởi lo ngại sẽ bị Shaw Brothers đưa vào danh sách đen. Do đó, họ quyết định tập trung phát triển những tài năng mới như Mao.

The Angry River (1971), bộ phim kiếm hiệp giả tưởng có sự tham gia của Angela Mao, là tác phẩm đầu tiên đến từ Golden Harvest. Tiếp sau đó, bộ phim võ thuật Lady Whirlwind và Hapkido đã đưa tên tuổi Mao lên hàng ngôi sao.

Tác phẩm làm nên tên tuổi Angela Mao

Hapkido xoay quanh một nhóm bạn phát hiện ra ngôi trường dạy môn hiệp khí đạo tại vùng đất bị quân Nhật chiếm đóng trên lãnh thổ Trung Quốc. Bất bình trước sự bành trướng của quân phát xít xâm lược, họ đã lên kế hoạch thách đấu và trả thù.

Hai bạn diễn ăn ý của Angela Mao là Hồng Kim Bảo và Hoàng Gia Đạt đều góp mặt trong Hapkido. Không chỉ sắm vai một võ sinh, Hồng Kim Bảo còn là người dàn dựng các màn đấu võ trong phim. Với Hoàng Gia Đạt, Hapkido đánh dấu lần đầu tiên anh và Angela Mao diễn chung trên màn ảnh.

Angela Mao và Hồng Kim Bảo trong Hapkido. Ảnh: Golden Harvest.

Khi mới thành lập, Golden Harvest luôn tìm tòi chất liệu độc đáo để khiến những tác phẩm của họ trở nên khác biệt với Shaw Brothers. Và hiệp khí đạo - môn võ có xuất xứ từ Hàn Quốc - chính là đáp án mà hãng phim tìm kiếm.

Hãng đã cử Mao tới Hàn Quốc học hiệp khí đạo với những võ sư giàu kinh nghiệm trong vòng 18 tháng. Kết quả, trước khi trở về Hong Kong và bắt đầu ghi hình Hapkido, Angela Mao đã đạt tam đẳng huyền đai hiệp khí đạo.

“Cả Hồng Kim Bảo và Angela đều đã là những võ sư dày dặn kinh nghiệm, từng được đào tạo tại trường dạy Kinh kịch. Kinh nghiệm của họ giúp các cảnh hành động trong phim trở nên chân thực hơn. Và thành phẩm đã chiêu đãi khán giả những màn chiến đấu thật sự”, Wilentz nhấn mạnh. “Thứ võ thuật mà các diễn viên thể hiện trong Hapkido vẫn còn mới mẻ và thú vị tới ngày hôm nay”.

Cơ hội hợp tác với Lý Tiểu Long

Diễn xuất của Angela Mao trong Hapkido giúp bà có cơ hội vào vai Su Lin, chị gái của Lý Tiểu Long trong bộ phim Long tranh hổ đấu. Nữ diễn viên chia sẻ tại Old School Kung Fu Fest rằng: “Lý Tiểu Long đã quan sát tôi ghi hình cho Hapkido, nhờ thế tôi mới có được vai diễn. Ban đầu, vai của tôi không hề tồn tại. Lý Tiểu Long sau đó đã muốn thêm một vai nữ vào Long tranh hổ đấu sau khi theo dõi tôi ở Hapkido”.

Angela Mao xứng đáng là tượng đài của dòng phim võ thuật Trung Quốc. Ảnh: Golden Harvest.

Bộ phim Lady Whirlwind tuy không gây ấn tượng như Hapkido, nhưng những màn đấu võ của Angela Mao lại dữ dội hơn rất nhiều. Nhân vật Tien của bà trong phim cũng là kiểu nhân vật nữ báo thù ít thấy trên màn ảnh thời bấy giờ.

Cốt truyện phim được pha trộn giữa hai cuộc báo thù xảy ra cùng lúc. Tien nuôi ý chí trả thù cho cái chết của em gái sau khi bị Ling (Chang Yu) phụ tình. Tuy nhiên, Ling không hề mang ác tâm và muốn tự mình rửa mối hận bị một nhóm người Nhật tấn công trước khi đấu với Tien.

Các cảnh chiến đấu của Mao trong Lady Whirlwind tiếp tục do Hồng Kim Bảo dàn dựng. Nhân vật Tien nuôi hận với nhân vật tay giang hồ do nam diễn viên thủ vai. Tien đã đoạt mạng gã giang hồ cũng như giành phần thắng trong nhiều trận đấu tay đôi hay một mình địch lại cả nhóm người trong Lady Whirlwind.

Bộ phim cuối cùng mà Angela Mao tham gia là Ghost Bride (1992). Hiện tại, bà là chủ sở hữu nhà hàng Nan Bei Ho ở New York (Mỹ). Bên trong nhà hàng lưu giữ khá nhiều kỷ vật ghi dấu quãng thời gian theo đuổi nghiệp võ của bà.

Nữ diễn viên cho biết thành công mà bà có được là nhờ quãng thời gian khổ luyện tại trường Kinh kịch khi còn bé. Mao chia sẻ: “Học Kinh kịch rất khó. Đó là điều khó nhất mà bạn có thể tưởng tượng. Nhưng tôi đã vượt qua”.

“Angela Mao có thể coi là gương mặt thiếu nữ vàng của làng phim võ thuật”, David Wilentz kết luận. Trong hơn hai thập kỷ trên màn ảnh, các tác phẩm của Angela Mao đã đóng góp không nhỏ cho sự phát triển của dòng phim võ thuật Trung Quốc thập niên 1970, 1980.

Anh Phan