'Hạ chuẩn' căn hộ xuống 25m2, người nghèo chơi sang mỗi người một căn hộ
Theo KTS Phạm Thanh Tùng, nhà cho người thu nhập thấp không có nghĩa là đưa họ vào ở những diện tích bé nhỏ nhất. Chính phủ đề ra mỗi người dân có 20m2 nhà ở thì căn hộ 25m2 dành cho ai? Mỗi người một căn hộ?
“Cứu cánh” cho người nghèo?
Như thông tin, Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật chung quốc gia về nhà chung cư, trong đó Bộ này đề xuất cho phép xây dựng căn hộ diện tích tối thiểu là 25m2. Dự thảo cũng nêu về tỷ lệ căn hộ có diện tích dưới 45m2 ở dự án nhà ở thương mại không vượt quá 30% tổng số căn hộ.
Không phải đến bây giờ căn hộ 25m2 mới được đặt ra. Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA), vào năm 2017, TP.HCM có gửi kiến nghị đến Bộ Xây dựng một số nội dung liên quan đến quy định diện tích tối thiểu đối với căn hộ chung cư. Khi đó, nhiều địa phương và doanh nghiệp cũng đề nghị cho phép đầu tư xây dựng nhà ở thương mại diện tích từ 30 – 40m2.
Luật Nhà ở năm 2014 ra đời đã bỏ quy định giới hạn diện tích tối thiểu là 45m2 đối với căn hộ chung cư thương mại nhưng lại quy định “phải thiết kế, xây dựng theo kiểu căn hộ khép kín, có diện tích sàn căn hộ theo tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng”. Trong khi đó, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội quy định đối với căn hộ chung cư nhà ở xã hội thì diện tích tối thiểu là 25m2.
“Sau nhiều kiến nghị thì diện tích tối thiểu căn hộ chung cư 25m2 đã được đưa vào dự thảo, đây là điều rất đáng hoan nghênh. Tôi cho rằng nhiều doanh nghiệp bất động sản sẽ ủng hộ và người nghèo ở các đô thị lớn có cơ hội sở hữu nhà ở với giá vừa túi tiền”, ông Châu nói.
Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Văn Đực – TGĐ Công ty CP Xây dựng Địa ốc Xanh cũng ủng hộ căn hộ diện tích nhỏ, và coi đây là “cứu cánh” để người nghèo được sở hữu nhà.
“Với giá bán từ 20 – 25 triệu đồng/m2 thì mỗi căn hộ 25m2 giá chỉ từ 500 – 600 triệu đồng, ở TP.HCM hoàn toàn có thể làm được. Chúng ta đã có bài học xây dựng căn hộ diện tích nhỏ từ Bình Dương, Đồng Nai và mới đây nhất là Long An, giúp giải quyết đáng kể nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân”, ông Nguyễn Văn Đực nêu quan điểm.
Tuy nhiên, trao đổi về vấn đề này, KTS Phạm Thanh Tùng – Chánh Văn phòng Hội KTS Việt Nam lại thẳng thắn cho rằng, không thể phát triển căn hộ 25m2 đại trà với lý do là nhà ở cho người nghèo.
“Nhiều ý kiến đặt về về tỷ lệ bố trí căn hộ 25m2 trong một tòa chung cư, điều này cũng cần rất linh hoạt nhưng không thể phát triển căn hộ 25m2 đại trà với lý do là nhà ở cho người nghèo. Nhà ở cho người thu nhập thấp không có nghĩa là đưa cho người ta ở những diện tích bé nhỏ nhất” – ông Tùng nói.
“Quan điểm của tôi là ở nước nào cũng vậy ít tiền thì ở nhà tiện nghi thấp không thể đòi hỏi ít tiền mà ở tiện nghi cao được. Nhưng phải nhắc lại nhà giá rẻ không phải không bền vững mà vẫn phải đảm bảo cuộc sống nhưng tiện nghi vừa phải. Nhà ở còn phụ thuộc vào quy hoạch đô thị hạ tầng giao thông, dịch vụ, thang máy… Đánh giá từ thực tế hiện nay nếu chúng ta cứ phát triển kiểu với những căn hộ 25m2 như vậy thì sẽ không có những đô thị tốt. Và vô hình chung sẽ biến thành những "ổ chuột" trên cao” – ông Tùng nhận định.
Vị Chánh Văn phòng Hội KTS Việt Nam cũng đặt vấn đề: Chính phủ đề ra và đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 mỗi người dân có 20m2 nhà ở thì căn hộ 25m2 dành cho ai? Người nghèo sẽ mua mỗi người một căn hộ?
Vấn đề nhà ở không phải ở 25m2 hay 45m2
Một trong những lý do khiến dư luận lo lắng trước việc “hạ chuẩn” diện tích tối thiểu căn hộ là áp lực về hạ tầng, giao thông có thể gây ra quá tải tại những đô thị lớn.
KTS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng, việc cho phép xây dựng căn hộ diện tích 25m2 ở khu vực nào phải đánh giá trên tổng thể quy hoạch ở khu vực đó vì liên quan đến vấn đề chỉ tiêu dân số. Nếu thực hiện ở những khu đô thị mới thì sẽ thuận lợi hơn.
“Còn tại các khu dân cư hiện hữu đã có quy hoạch thì hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội chỉ đáp ứng cho số lượng dân số nhất định, nếu dân số tăng thêm thì những hạ tầng này sẽ bị phá vỡ. Từ đó sẽ dẫn đến quá tải về hạ tầng giao thông, ảnh hưởng đến việc cấp thoát nước” - KTS. Ngô Viết Nam Sơn nói.
Nêu ý kiến về vấn đề này, tại buổi họp báo vừa qua vào chiều 30/9 của Bộ Xây dựng, ông Vũ Ngọc Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường (Bộ Xây dựng) khẳng định không lo về việc quá nhiều dân cư trong một căn hộ 25m2. Bởi có bao nhiêu căn hộ nhỏ hơn 45m2 cũng phải căn cứ vào chỉ tiêu dân số khu đất đó được phê duyệt.
“Với căn hộ 25m2 sẽ giới hạn không quá nhiều người ở. Và bản thân người ở sẽ thấy ảnh hưởng khi quá nhiểu người ở trong cùng một căn hộ như vậy” - Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường cho hay.
Cũng theo ông Ngọc Anh, Bộ Xây dựng đã tham khảo kinh nghiệm nhiều nước như ở Trung Quốc quy định không nhỏ hơn 21m2, Philippines không nhỏ hơn 24m2, Anh không nhỏ hơn 27m2…
Đưa ra kinh nghiệm từ các nước, KTS Phạm Thanh Tùng cũng khẳng định, ở các nước người ta cũng có những nhà hay căn hộ 25m2 như ở Nhật hay Hong Kong…
Tuy nhiên ông Tùng đánh giá những căn hộ này không phải phổ biến và không tạo thành khu vực phát triển kiểu căn hộ này mà chỉ có tính chất xây chen, cải tạo. Thậm chí có những không gian như thế lại là để kiến trúc sư sáng tạo nhưng không phải làm điển hình, đại trà.
“Giải quyết vấn đề về nhà ở cho người dân chúng ta đã bỏ chế độ bao cấp mà nhà nước hỗ trợ một phần bằng chính sách an sinh xã hội để người nghèo có được chỗ ở chứ nhà nước không làm nhà ở cấp cho người nghèo.
“Theo tôi, nhà nước nên khuyến khích cho thuê và phải đưa vào chủ trương chứ không phải phát triển căn hộ 25m2 dành cho người thu nhập thấp” – ông Tùng nhấn mạnh.
Trong khi đó, theo luật sư Trương Anh Tú - Chủ tịch Công ty TAT Law firm (Đoàn luật sư TP Hà Nội) căn hộ được hiểu là một không gian sinh sống và phải đầy đủ các chức năng phòng khách, phòng bếp, nhà vệ sinh với chức năng đồng bộ khép kín. Từ đó, vị luật sư nêu lên băn khoăn: Chức năng đồng bộ như vậy mà để 25m2 có phù hợp không?
“Chúng ta rất khó bố trí được nhiều không gian như thế với trong không gian 25m2. Tôi được biết, hiện nay có dự án đã rao bán những căn hộ 25m2 rồi vậy có phải chúng ta đang đi hợp thức hóa cho các dự án?” – ông Tú nói.
“Có nhiều cách để giải quyết nhà ở cho người dân mà không phải vấn đề 25m2 hay 45m2. Theo tôi, về lâu về dài không thể phát triển với những căn hộ 25m2. Nó gây ra quá tải hạ tầng nguy cơ tạo ra những khu ổ chuột mới. Vấn đề về nhà chung cư, diện tích tối thiểu nên có tầm nhìn 50 năm chứ không thể thiển cận nói về việc giải quyết vấn đề trước mắt hiện nay về nhà ở được” – vị Chủ tịch Công ty TAT Law firm (Đoàn luật sư TP Hà Nội) nhấn mạnh.
Theo ông Vũ Ngọc Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường, trước đây Bộ Xây dựng đã ban hành về việc thiết kế căn hộ căn hộ 25m2 được cấu thành từ diện tích phòng ngủ khoảng 8-12m2, chung cư khép kín nhà vệ sinh không nhỏ quá 3m2, bếp không nhỏ quá 4m2, không gian riêng không nhỏ hơn 9m2.
Được biết, sau khi lấy ý kiến các bộ, ngành, UBND các địa phương dự kiến trong tháng 10 Quy chuẩn kỹ thuật chung quốc gia về nhà chung cư sẽ được ban hành.