Hà Nội: điều tra thực trạng kinh tế, xã hội của dân tộc thiểu số

Một góc vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Ba Vì (Hà Nội). Ảnh minh họa

Tổng cục Thống kê phối hợp với Ủy ban Dân tộc triển khai thu thập thông tin điều tra thực trạng kinh tế - xã hội 53 DTTS trên cả nước. Kết quả của cuộc điều tra là căn cứ quan trọng để xây dựng chính sách phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2026-2030.

Cuộc điều tra nhằm thu thập thông tin về dân số, nhà ở, hôn nhân, y tế, giáo dục, điều kiện sống… từ đó biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và Hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc phục vụ xây dựng và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho các vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2026 – 2030.

Kết quả của cuộc điều tra đồng thời sẽ là nguồn dữ liệu quan trọng để đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia và Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn I: 2021-2025; chuẩn bị xây dựng chương trình mục tiêu, kế hoạch phát triển giai đoạn 2026-2030.

Cuộc điều tra thực hiện thu thập thông tin tại địa bàn từ ngày 1/7 đến 15/8/2024 tại 54 tỉnh, TP trực thuộc trung ương. Tiêu chí xác định địa bàn điều tra 53 DTTS năm 2024 đã thay đổi so với trước đây. Theo đó, địa bàn điều tra được quy định là địa bàn có số lượng người DTTS đang sinh sống chiếm từ 15% trở lên so với tổng số dân của địa bàn, thay vì 30% như các cuộc điều tra trước.

Tại Hà Nội, điều tra DTTS 2024 được thực hiện tại 8 huyện của TP Hà Nội, bao gồm 4 huyện (Ba Vì, Quốc Oai, Thạch Thất, Mỹ Đức) có xã thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025; và 04 huyện (Đông Anh, Gia Lâm, Mê Linh, Chương Mỹ) có các xã/thị trấn (viết gọn là xã) có nhiều người DTTS sinh sống.

Đối tượng điều tra của Điều tra DTTS 2024 bao gồm: Hộ dân cư người dân tộc thiểu số (Hộ DTTS); Nhân khẩu thực tế thường trú tại các hộ DTTS tính đến thời điểm điều tra (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang hiện đang ăn, ngủ tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an; Tình hình kinh tế, an sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục của xã thuộc khu vực III, khu vực II và khu vực I theo Quyết định số 861/QĐ-TTg và các xã không thuộc các khu vực trên nhưng có địa bàn vùng dân tộc thiểu số.

Trước đó, để đảm bảo chất lượng điều tra, Cục Thống kê TP Hà Nội đã tổ chức hội nghị tập huấn. Đồng thời, để tạo sự ủng hộ của các cấp, các ngành và người dân đối với cuộc điều tra, cơ quan thống kê thường xuyên tranh thủ sự chỉ đạo và tạo điều kiện của UBND các cấp, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền mục đích, ý nghĩa của cuộc điều tra, quyền và nghĩa vụ của đối tượng điều tra tại các địa bàn điều tra…

Theo báo cáo của Ban Dân tộc TP Hà Nội, tính đến cuối năm 2023, trên địa bàn TP Hà Nội có khoảng hơn 100.000 người DTTS thuộc 50/53 DTTS sinh sống đan xen cùng người Kinh ở tất cả 30/30 quận, huyện, thị xã, chiếm 1,3% dân số toàn TP. Trong đó, riêng 5 huyện: Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ và Mỹ Đức, có trên 55.000 người DTTS, chiếm 51% người DTTS trong toàn TP.

Trâm Anh