Hà Nội: Giải ngân vốn đầu tư công thấp do vướng mặt bằng

Ngày 26/3, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà làm việc với UBND TP. Hà Nội về tình hình thực hiện và giải ngân Kế hoạch đầu tư công năm 2025; công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông và kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí của TP. Hà Nội.

Năm nay phải giải ngân hơn 87 nghìn tỷ đồng

Báo cáo về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công năm 2025, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cho biết, kế hoạch đầu tư công năm 2025 của thành phố được Thủ tướng Chính phủ giao là 87.130 tỷ đồng, gấp 1,13 lần so với kế hoạch năm 2024 là 77.183 tỷ đồng, chiếm 10,5% tổng số vốn của cả nước được Quốc hội quyết nghị phân bổ (829.365 tỷ đồng).

Thành phố đã giao kế hoạch đầu tư công năm 2025 là 87.130 tỷ đồng, bằng kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó vốn ngân sách trung ương chiếm 16,5% tổng kế hoạch vốn của toàn thành phố: ODA cấp phát là 2.060 tỷ đồng, vốn ngân sách trung ương trong nước là 12.363 tỷ đồng

Thành phố đã xây dựng kế hoạch chi tiết tiến độ, giải ngân từng dự án; tổ chức giao ban xây dựng cơ bản toàn thành phố; nhiều cuộc giao ban chuyên đề; định kỳ giao ban tuần đối với các dự quan trọng; chỉ đạo phân luồng, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, đặc biệt là thủ tục đầu tư công; phân luồng "làn xanh"...

Quang cảnh cuộc họp.

Theo đó, tính đến ngày 24/3, TP. Hà Nội giải ngân vốn đầu tư công là hơn 5.052 tỷ đồng, đạt 5,8% kế hoạch. Thành phố đã đánh giá, nhận diện vấn đề và có giải pháp cụ thể để thúc đẩy tỷ lệ giải ngân các dự án. Dự kiến cả năm giải ngân vốn cân đối ngân sách địa phương đạt 100%.

Tuy nhiên việc giải ngân các dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương sẽ có nhiều khó khăn. Đây cũng được xác định khó khăn lớn nhất trong kế hoạch năm 2025 của thành phố.

Nêu rõ khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân dẫn đến kết quả đầu tư công chưa cao, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhấn mạnh, vướng mắc lớn nhất là công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), trọng tâm là xác định nguồn gốc đất, giá đất, người dân chưa đồng thuận với phương án bồi thường.

Thành phố có 4 dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương trong nước; 62/282 dự án cấp thành phố và 31/570 dự án cấp huyện sử dụng ngân sách thành phố hỗ trợ mục tiêu báo cáo là có khó khăn vướng mắc trong GPMB. Nhiều dự án có khó khăn, vướng mắc khi thực hiện quy định của Luật Đất đai mới, một số dự án trải qua quy định của hai Luật Đất đai sẽ tồn tại 2 chính sách hỗ trợ khác nhau.

Dẫn ví dụ vướng mắc cụ thể tại một số dự án, ông Nguyễn Trọng Đông cho hay, dự án đường sắt đô thị TP. Hà Nội tuyến số 2, Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo; Dự án xử lý nước thải Yên Xá đều chậm tiến độ, không đạt kế hoạch giải ngân hàng năm, không đạt kế hoạch đề ra và phải đề xuất chuyển sang giai đoạn 2016-2030 do công tác GPMB còn chậm, không bàn giao được mặt bằng sạch để triển khai dự án.

Đề xuất tăng cường phân cấp, phân quyền cho địa phương

Để thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025, UBND TP. Hà Nội đề nghị Chính phủ sớm trình Quốc hội sửa đổi đồng bộ các quy định của Luật chuyên ngành, Luật Đầu tư công và Luật Ngân sách nhà nước theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương mới để xác định nhiệm vụ của chính quyền các cấp trên cơ sở đó để hoàn thành được chuyển giao các dự án cấp huyện đang thực huyện về các đơn vị mới.

Để đảm bảo tính liên tục của việc bố trí kế hoạch vốn tránh bị gián đoạn giữa các kỳ họp HĐND thành phố, TP. Hà Nội cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, trình Quốc hội sửa đổi Luật Đầu tư công theo hướng tăng cường phân cấp, phân quyền cho UBND các cấp để điều hành kế hoạch vốn theo yêu cầu thực tiễn.

Đồng thời, đổi mới cách thức điều hành kế hoạch vốn đầu tư công theo hướng bố trí vốn căn cứ vào tiến độ thực tế của dự án triển khai các thác trong năm. Cùng với đó, Chính phủ sớm ban hành Nghị định hướng dẫn chi tiết quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đầu tư công năm 2024.

Phương án kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo. Ảnh: TL

Đối với các dự án quan trọng quốc gia, dự án liên kết vùng, trong đó đối với dự án ODA như dự án Tuyến đường sắt đô thị số 3.2, đoạn ga Hà Nội-Hoàng Mai, thành phố đề nghị Chính phủ sớm phê duyệt đề xuất dự án sử dụng vốn ODA để thành phố có cơ sở triển khai các bước tiếp theo, nhằm hoàn thiện tuyến đường sắt số 3.

Bên cạnh đó, Hà Nội đang phấn đấu khởi công 3 công trình cầu qua sông Hồng trong năm 2025 (Tứ Liên, Trần Hưng Đạo, Thượng Cát), để đáp ứng được tiến độ, TP. Hà Nội kiến nghị Chính phủ, Quốc hội xem xét điều chỉnh Luật Đấu thầu và các nghị định liên quan để đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư các dự án trọng điểm, cấp bách, trước mắt. Ví dụ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép TP. Hà Nội được áp dụng hình thức chỉ định thầu đối với tất cả các gói thầu tư vấn, phi tư vấn của 3 dự án.

Đồng thời, cho phép triển khai thực hiện công tác thu hồi đất, GPMB thành dự án độc lập để triển khai thực hiện trước đối với các dự án trọng điểm, cấp bách.

Đối với tuyến đường sắt kết nối sân bay Gia Bình với trung tâm Thủ đô Hà Nội, thành phố kiến nghị Thủ tướng sớm xem xét, chỉ đạo thống nhất phương án tuyến và cơ chế, phương thức đầu tư dự án đầu tư xây dựng tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình với trung tâm Thủ đô Hà Nội để UBND TP. Hà Nội, UBND tỉnh Bắc Ninh sớm triển khai thực hiện đảm bảo tiến độ./.

Khánh Linh