Hà Nội kích hoạt 'động cơ' tăng trưởng từ kinh tế tư nhân

Động lực quan trọng nhất để phát triển thủ đô

Gần 40 năm kể từ sau đổi mới, khu vực kinh tế tư nhân nước ta đã phát triển vượt bậc, từ con số ít ỏi ban đầu đã tăng lên hơn 940.000 doanh nghiệp hiện nay, đóng góp khoảng 50% GDP quốc gia, hơn 30% tổng thu ngân sách Nhà nước và thu hút tới 82% lực lượng lao động cả nước.

Tại Hà Nội, trên địa bàn Thành phố, hiện nay có hơn 155.000 doanh nghiệp đang hoạt động (là địa phương đứng thứ 2 toàn quốc về số lượng doanh nghiệp); trong đó, 97,2% là doanh nghiệp tư nhân. Tốc độ tăng và tỉ trọng vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội của khu vực kinh tế tư nhân tăng mạnh qua các năm (bình quân tăng 7,3% và chiếm tỉ trọng 57,8%); đóng góp trên 45% GRDP của thành phố, tạo ra gần 80% việc làm mới mỗi năm.

Khi làm việc với Thành ủy Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng: "Hà Nội cần kiến tạo một hệ sinh thái khoa học, công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân - đây là những động lực trung tâm của tăng trưởng trong giai đoạn tới".

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội hồi tháng 6/2025 (Ảnh: Viết Thành).

Quán triệt chỉ đạo của Tổng Bí thư và "tinh thần" Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị, văn kiện Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã nhấn mạnh phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng nhất trong việc hiện thực hóa xây dựng Thủ đô "Văn hiến – Văn minh – Hiện đại" và phấn đấu đến năm 2030, Hà Nội có khoảng 300.000 doanh nghiệp đang hoạt động.

Để cụ thể hóa định hướng trên, văn kiện Đại hội XVIII xác định, Hà Nội sẽ kiến tạo hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, trong đó chủ động tháo gỡ các rào cản, cơ chế, chính sách, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, thời gian, chi phí tuân thủ, công sức cho người dân và doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tư nhân tiếp cận các nguồn lực về đất đai, vốn, công nghệ, nhân lực chất lượng cao để trở thành các doanh nghiệp quy mô lớn, tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh cao trong khu vực và quốc tế; thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, xây dựng một số chuỗi sản phẩm Việt, do tập đoàn kinh tế Việt dẫn dắt.

Hà Nội cũng sẽ xây dựng và triển khai Đề án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2026 - 2030 theo hướng trở thành nhà cung cấp, doanh nghiệp phụ trợ cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, hình thành chuỗi giá trị, mạng lưới liên kết sản xuất kinh doanh nâng cao giá trị sản phẩm để kết nối chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

Đánh giá về tầm quan trọng của cộng đồng doanh nghiệp đối với sự phát triển của Thủ đô, Phó Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết, chính các doanh nghiệp đang tạo nên những "mạch máu" nuôi dưỡng bản sắc kinh tế mới của Hà Nội, được định hình bởi tri thức, công nghệ, đổi mới sáng tạo và nền tảng văn hóa ngàn năm Thăng Long - Hà Nội. Lãnh đạo cũng khẳng định sẽ làm hết sức mình cho sự phát triển bền vững và lành mạnh của cộng đồng doanh nghiệp.

Phó Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Trương Việt Dũng (Ảnh: Hữu Thắng).

"Thành phố Hà Nội đã, đang và sẽ luôn đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân trên chặng đường phát triển phía trước, với tinh thần sẵn sàng đổi mới, kiến tạo và phục vụ vì lợi ích chung…", ông Trương Việt Dũng khẳng định.

Theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh – nguyên Trưởng khoa Tài chính quốc tế, Học viện Tài chính, trong tiến trình phát triển mạnh mẽ của Thủ đô, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Đây là khu vực năng động, linh hoạt, có khả năng nhanh chóng nắm bắt thời cơ thị trường, đi đầu trong đổi mới sáng tạo và tạo ra những đột phá về tăng trưởng. Không chỉ góp phần mở rộng quy mô nền kinh tế, kinh tế tư nhân còn là động lực quan trọng trong tạo việc làm, tăng thu ngân sách, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại.

"Chỉ khi kinh tế tư nhân được khuyến khích phát triển mạnh mẽ, Hà Nội mới có thể huy động được toàn bộ nguồn lực xã hội, thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững, xứng đáng với vai trò đầu tàu của cả nước", ông Thịnh nhấn mạnh.

Triển khai loạt giải pháp đồng bộ

Trước đó, ngay sau khi Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị được ban hành, Hà Nội cũng đã khẩn trương vào cuộc để đưa các chủ trương của Đảng và Nhà nước đi vào cuộc sống.

Ngày 3/7/2025, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Kế hoạch hành động, đề ra các mục tiêu cụ thể cho năm 2025, giai đoạn 2026-2030 và tầm nhìn 2045, cùng 88 nhiệm vụ trọng tâm nhằm phát triển kinh tế tư nhân phù hợp với đặc thù Thủ đô.

Trên cơ sở đó, UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch giao 105 nhiệm vụ cho các sở, ban, ngành và UBND các quận, huyện, xã, phường, theo nguyên tắc "5 rõ": rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian và rõ kết quả.

Thời gian qua, một loạt các giải pháp hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp đã được Hà Nội tích cực triển khai như cắt giảm mạnh thủ tục hành chính; bổ sung, hoàn thiện quy hoạch và công khai, minh bạch, bình đẳng trong kêu gọi đầu tư các dự án phát triển kinh tế - xã hội, hạ tầng, năng lượng.

Thúc đẩy ba đột phá chiến lược gồm thể chế thông thoáng hơn, hạ tầng thông suốt hơn, nguồn nhân lực đáp ứng tốt hơn yêu cầu phát triển mới; đồng thời tăng cường đối thoại, lắng nghe doanh nghiệp, hộ kinh doanh và bảo đảm giám sát chặt chẽ từ các cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội trong triển khai Nghị quyết.

Song song với đó, thành phố đã ban hành hơn 80 chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026 - 2030, tập trung vào quản trị, hạ tầng sản xuất, hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ trọng điểm.

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Kế hoạch hành động, đề ra các mục tiêu cụ thể cho năm 2025, giai đoạn 2026-2030 và tầm nhìn 2045 (Ảnh: Hữu Thắng).

UBND Tp.Hà Nội cũng triển khai mạnh mẽ chuyển đổi số toàn diện trong hoạt động của chính quyền, cắt giảm tối đa thời gian xử lý thủ tục hành chính, áp dụng ký số kết quả hồ sơ doanh nghiệp. Đặc biệt, là chuẩn bị đưa Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội vào hoạt động từ tháng 10/2025, trở thành đầu mối kết nối, thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Thủ đô.

Trong 9 tháng năm 2025, trên địa bàn Hà Nội ghi nhận 25.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2024; tổng vốn đăng ký đạt 271.700 tỷ đồng, tăng 30,8%.

Cùng với đó, có hơn 8.000 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 4,9%; 24.100 doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động, tăng 19%; và 5.300 doanh nghiệp giải thể, tăng 56,6% so với cùng kỳ.

Những con số trên cho thấy sức bật của khu vực doanh nghiệp Hà Nội trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, đồng thời phản ánh hiệu quả của các chính sách hỗ trợ sản xuất, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khuyến khích khởi nghiệp và tái cấu trúc doanh nghiệp mà Thành phố đang triển khai.

Với đà phục hồi tích cực, khu vực doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ tiếp tục là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Thủ đô trong những năm tiếp theo, góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã đề ra.

Nguyễn Hữu Thắng