Hà Nội: nước sông ô nhiễm nặng, Lễ hội bơi Đăm bị đe dọa

Đoạn sông Pheo nơi diễn ra lễ hội bơi Đăm được tháo cạn nước để thực hiện các biện pháp vệ sinh môi trường.

Nước sông đen kịt phải dừng tập bơi

Những ngày cuối tháng 3/2025, về phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm, ai ai cũng dễ dàng nhận ra không khí lễ hội đã tràn ngập khắp mọi nơi. Đường phố được dọn dẹp sạch sẽ, trang hoàng bằng cờ, hoa, pa-no, áp phích rực rỡ. Đặc biệt là khu vực trung tâm làng Đăm, không khí lễ hội đã bao trùm khắp nơi. Chỉ còn ít ngày nữa, Lễ hội bơi Đăm – một trong những lễ hội bơi độc đáo nhất Hà Thành, một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia sẽ diễn ra.

Tuy nhiên, giữa lúc không khí lễ hội đang đến gần hơn bao giờ hết thì một nỗi lo lớn bất ngờ ập đến, khiến cả chính quyền và Nhân dân địa phương đều không khỏi hoang mang lo lắng. Đó chính là tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng của nguồn nước sông Pheo – nơi sẽ diễn ra cuộc thi bơi.

Dòng nước đục ngàu trên đoạn sông Pheo sẽ diễn ra cuộc thi bơi Đăm.

“Cuộc thi bơi là nội dung quan trọng nhất của lễ hội. Nguồn nước sông Pheo phải được đảm bảo trong thời gian anh em tập cũng như khi thi bơi. Nếu nước không sạch, nước không đảm bảo thì thực sự chúng tôi cũng không biết phải giải thích thế nào với Nhân dân” – Phó Chủ tịch UBND phường Tây Tựu Đoàn Mạnh Hùng nói với giọng lo lắng.

Theo ông Đoàn Mạnh Hùng, tính đến thời điểm hiện tại, mọi công tác chuẩn bị cho Lễ hội bơi Đăm đã được địa phương gần như hoàn tất. "UBND phường chúng tôi đã triển khai các bước rất chặt chẽ, bài bản và khẩn trương. Đặc biệt các tiến độ công việc phục vụ Lễ hội bơi Đăm truyền thống năm 2025. Từ việc hạ thuyền để sửa đến việc tuyển chọn trai tráng bơi thuyền, tuyển chọn các đoàn rước, nạo vét sông Pheo để phục vụ lễ hội….” – ông Hùng nói.

Thế nhưng, mọi chuyện bắt đầu “sinh biến” vào ngày 15/3, khi Ban Tổ chức lễ hội tiến hành hạ thuyền để các đội tiến hành tập bơi. “Anh em mới tập được 2 buổi thì buộc phải dừng lại vì nước sông Pheo ô nhiễm quá nặng. Nước sông đen kịt không thể chịu nổi” - Phó Chủ tịch UBND phường Tây Tựu cho biết.

Trước tình trạng ô nhiễm quá nặng của sông Pheo, UBND phường Tây Tựu đã buộc phải tiến hành chặn dòng để tháo hết nguồn nước trong đoạn sông sẽ diễn ra lễ hội để thực hiện những biện pháp thau rửa, đồng thời báo cáo sự việc lên UBND quận Bắc Từ Liêm đề nghị hỗ trợ.

Chính quyền và Nhân dân phường Tây Tựu lo ngại Lễ hội bơi Đăm sẽ bị ảnh hưởng bởi nguồn nước sông Pheo quá ô nhiễm.

Trong Văn bản số 191/UBND ngày 20/3/2025 về việc báo cáo đề xuất đảm bảo nguồn nước sạch phục vụ công tác tổ chức Lễ hội bơi Đăm truyền thống phường Tây Tựu năm 2025 gửi UBND quận Bắc Từ Liêm, UBND phường Tây Tựu kiến nghị quận có văn bản gửi Huyện ủy – UBND huyện Hoài Đức và Đan Phượng để yêu cầu các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn dọc tuyến sông Pheo có biện pháp không xả thải gây ô nhiễm môi trường dọc sông Pheo, đảm bảo cho sinh hoạt, sản xuất và Lễ hội bơi Đăm truyền thống làng Tây Tựu.

Đồng thời, UBND phường Tây Tựu cũng kiến nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Nam Từ Liêm thường xuyên phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Hoài Đức kiểm tra, đánh giá chất lượng nước sông Pheo phục vụ cho Lễ hội bơi Đăm năm 2025 diễn ra đúng kế hoạch.

“Tình trạng ô nhiễm nguồn nước của sông Pheo này đã diễn ra từ nhiều năm nay nhưng thời gian gần đây, mức độ ô nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn. Việc giải quyết tình trạng ô nhiễm sông không chỉ vì mục đích ngắn hạn là đảm bảo cho Lễ hội bơi Đăm 2025 diễn ra thuận lợi, an toàn mà còn là giải pháp lâu dài, đảm bảo môi trường sống an toàn cho người dân sống dọc hai bên sông” - Phó Chủ tịch UBND phường Tây Tựu Đoàn Mạnh Hùng nói.

Kênh nước nằm sát Công ty bia tại thị trấn Trạm Trôi có màu nước đen kịt, bốc mùi khó chịu (ảnh chụp chiều 21/3).

Công ty bia bất hợp tác

Theo ông Đoàn Mạnh Hùng, nước sông Pheo bị ô nhiễm bởi nhiều nguồn thải khác nhau, trong đó có nguồn thải dân sinh và nguồn thải từ các nhà máy, doanh nghiệp hoạt động dọc lưu vực con sông này.

Được biết, ngoài việc gửi công văn lên UBND quận Bắc Từ Liêm kiến nghị hỗ trợ, UBND phường Tây Tựu cũng có văn bản gửi tới Công ty bia tại cụm 7, thị trấn Trạm Trôi, huyện Hoài Đức, thông báo về tình hình ô nhiễm nguồn nước sông Pheo và đề nghị doanh nghiệp này phối hợp, không xả thải ra môi trường sông Pheo để không ảnh hưởng đến Hội thi bơi trong Lễ hội bơi Đăm truyền thống năm 2025.

Dòng nước sông Pheo đục ngầu tại khu vực cầu Xây, xã Tân Lập, huyện Đan Phượng (ảnh chụp chiều 21/3).

Điều đáng nói là chiều 20/3, đích thân ông Đoàn Mạnh Hùng – Phó Chủ tịch UBND phường Tây Tựu cùng ông Chu Văn Hội – Chỉ huy trưởng Quân sự phường Tây Tựu đã mang công văn tới trụ sở công ty này liên hệ làm việc với lãnh đạo công ty, nhưng bảo vệ tại đây nhất quyết không cho vào. “Bảo vệ nói thẳng là không có trách nhiệm gì để tiếp, chúng tôi rất ức chế quay về” – ông Chu Văn Hội cho biết.

Theo tìm hiểu của phóng viên Kinh tế & Đô thị, Công ty bia tại cụm 7 thị trấn Trạm Trôi, huyện Hoài Đức trước có tên là Công ty TNHH Đại Việt Châu Á. Năm 2019, doanh nghiệp này “nổi như cồn” khi bị lực lượng chức năng phát hiện những sai phạm về nhãn mác, nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm.

Con kênh nước dẫn từ nhà máy bia tại thị trấn Trạm Trôi, huyện Hoài Đức có màu nước rất đáng sợ (ảnh chụp chiều 21/3).

Theo đó, ngày 16/9/2019, tại trụ sở Công ty TNHH Đại Việt Châu Á, Đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật đối với việc sản xuất kinh, doanh bia của công ty. Tại thời điểm kiểm tra, Đoàn kiểm tra phát hiện 308 keg bia ( 01 lít/keg) có nhãn Star beer và 260 chai bia ( 01 lít/chai) có nhãn Star Hà Nội, không có hồ sơ công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm.

Một cống nước nơi nước thải dân sinh thải trực tiếp ra sông Pheo tại khu vực cầu Xây, xã Tân Lập, huyện Đan Phượng (ảnh chụp chiều 21/3).

Bên cạnh đó, có 24 keg bia thành phẩm và 121 chiếc vỏ keg bia không có hóa đơn chứng từ, có dấu hiệu giả mạo tên thương nhân, địa chỉ thương nhân khác. Ngày 18/9/2019, Đoàn kiểm tra tiếp tục phát hiện Công ty Đại Việt Châu Á có hành vi thu gom vỏ bom bia, keg bia của thương nhân khác.

Công ty đã cho người sử dụng máy mài để mài, tẩy nhãn hiệu của thương nhân khác, dập nổi trên vỏ bom, số lượng 124 vỏ keg bia các loại của những thương hiệu như Công ty CP Bia & Nước giải khát quốc tế, Công ty CP rượu, bia, nước giải khát quốc tế - Hà Nội, Công ty CP bia Sài gòn- Phủ Lý, Công ty CP bia quốc tế Sài Gòn - Hà Nội, Công ty CP bia quốc tế Sài Gòn- Hà Nội, Công ty CP bia Nada, Bia Việt Hà, Bia Việt Á, Bia Hà Nội Dagon.

Đoàn kiểm tra kết luận, Công ty TNHH Đại Việt Châu Á sản xuất bia không thực hiện công bố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định, đồng thời lập biên bản tạm giữ toàn bộ số hàng trên để xác minh, mở rộng điều tra trên toàn thành phố và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Cận cảnh dòng nước đen kịt trên con kênh sát nhà máy bia tại thị trấn Trạm Trôi (Video quay chiều 21/3/2025).

Nguyễn Quý