Hà Nội tăng tốc chuyển đổi giao thông xanh

Đến hết năm 2030, toàn bộ hệ thống xe buýt Hà Nội sẽ chuyển sang sử dụng nhiên liệu sạch

Những bước đi mạnh mẽ

Hà Nội đang đứng trước một bước ngoặt lịch sử trên hành trình chuyển đổi xanh. Mới đây, với Kế hoạch số 49 được ban hành ngày 19/5/2025, thành phố đã công bố một lộ trình rõ ràng, dứt khoát: đến hết năm 2030, toàn bộ hệ thống xe buýt công cộng sẽ chuyển sang sử dụng nhiên liệu xanh, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong cuộc cách mạng giao thông đô thị.

Trong suốt thời gian qua, các sở, ban, ngành và doanh nghiệp trên địa bàn Thủ đô đã thể hiện sự đồng lòng và quyết tâm cao độ, coi chuyển đổi phương tiện giao thông xanh là nhiệm vụ hàng đầu.

Bên cạnh việc thúc đẩy hệ thống xe buýt điện, thành phố đã cấp phép hoạt động cho hàng nghìn xe taxi điện, mở rộng các dịch vụ vận tải công nghệ xanh, và triển khai xe đạp, xe đạp điện công cộng tại các quận nội thành.

Đặc biệt, sự hiện diện của hai tuyến đường sắt đô thị đã mang đến một luồng gió mới cho bức tranh giao thông thủ đô. Với năng lực vận tải hành khách khối lớn, hiệu quả giảm thiểu ùn tắc giao thông đã được minh chứng rõ ràng. Những con tàu điện không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là biểu tượng của sự tiện lợi và hiệu quả, dần thay đổi thói quen của người dân, khuyến khích họ từ bỏ xe cá nhân để chọn lựa một giải pháp công cộng, an toàn và sạch hơn.

Cùng với đó, những con số ấn tượng về xe buýt điện càng khẳng định quyết tâm của Hà Nội. Theo ông Thái Hồ Phương - Giám đốc Trung tâm Quản lý và vận hành giao thông TP. Hà Nội, đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn thành phố đã có 17 tuyến xe buýt điện, với 392 phương tiện sử dụng năng lượng sạch.

Theo kế hoạch, đến năm 2026, tỷ lệ xe buýt sử dụng nhiên liệu sạch chỉ cần đạt 15%, nhưng đến hết tháng 8/2025, con số thực tế đã là 20,9%. Sự vượt mục tiêu này là một minh chứng mạnh mẽ cho thấy sự quyết liệt của các cấp quản lý và sự hưởng ứng tích cực từ các doanh nghiệp vận tải.

Cuộc chuyển đổi giao thông xanh sẽ không thể thành công nếu không có sự đồng thuận và thay đổi từ chính người dân. Chị Lan Hương, một người dân sống tại Hà Đông chia sẻ, trước đây, việc đi làm hàng ngày là một nỗi ám ảnh kinh hoàng. Tình trạng ùn tắc giao thông, đặc biệt vào giờ cao điểm, không chỉ gây lãng phí thời gian, tốn kém chi phí nhiên liệu mà còn gây căng thẳng, mệt mỏi và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Tuy nhiên, từ khi tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông đi vào hoạt động, cuộc sống của chị đã thay đổi hoàn toàn.

"Từ ngày đi tàu điện, tôi thấy tiện hơn hẳn. Không còn cảnh chen chúc, hít khói bụi nữa. Mỗi ngày đi làm giờ trở nên thoải mái hơn rất nhiều", chị Lan Hương hào hứng kể.

Ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH MTV Đường sắt Hà Nội cho hay, 2 tuyến đường sắt đô thị đã tạo ra sự thay đổi lớn với dịch vụ vận tải công cộng chất lượng cao và sạch. Năng lực phục vụ của tuyến Cát Linh - Hà Đông hiện đạt 170 - 200 khách/lượt, cho thấy tiềm năng lớn chưa được khai thác hết.

Kiến tạo môi trường sống trong lành

Dù đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ, con đường phía trước vẫn còn nhiều chông gai. Ông Đào Việt Long - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, thách thức lớn nhất đối với việc chuyển đổi xanh phương tiện giao thông chính là hạ tầng trạm sạc.

"Để đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi, điều kiện tiên quyết là phải hoàn thiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn của pháp luật liên quan đến phương tiện xanh, đặc biệt là hệ thống trạm sạc", ông Đào Việt Long chia sẻ.

Hiện tại, dù Bộ Khoa học và Công nghệ đã công bố 23 tiêu chuẩn quốc gia liên quan trực tiếp đến lĩnh vực này, nhưng một quy chuẩn kỹ thuật chính thức về hệ thống sạc điện vẫn chưa ra đời. Điều này gây ra một vướng mắc lớn: hệ thống trạm sạc chưa có tính tương thích cao giữa các nhà sản xuất và nhà cung ứng xe điện, làm hạn chế khả năng sử dụng chung.

Nhận thức được vấn đề này, UBND TP. Hà Nội đã có văn bản số 4372/UBND-KT ngày 1/8/2025 báo cáo Thủ tướng Chính phủ, đề nghị sớm ban hành quy chuẩn kỹ thuật và các quy định liên quan.

Để không chờ đợi, Hà Nội đã chủ động đi trước một bước. Một Tổ công tác của Thành phố đang được thành lập để xem xét thuê đơn vị tư vấn khảo sát, nghiên cứu phương án triển khai hệ thống trạm sạc một cách bài bản, tuân thủ pháp luật và đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy.

Đồng thời, Sở Xây dựng cũng đang thí điểm lắp đặt các trạm sạc tại các địa điểm phù hợp, với yêu cầu nhà đầu tư phải có những ràng buộc chặt chẽ theo đúng trình tự, thủ tục, tiêu chuẩn, quy chuẩn của Nhà nước.

Tầm nhìn và quyết tâm của lãnh đạo thành phố được thể hiện rõ qua những chỉ đạo cụ thể. Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đã nhấn mạnh tinh thần quyết tâm chuyển đổi giao thông xanh, với mục tiêu nhất quán, trước năm 2030 phải hoàn thành chuyển đổi toàn bộ xe buýt sang sử dụng năng lượng sạch. Sở Xây dựng phải tăng tốc triển khai, cố gắng hoàn thành sớm hơn, ngay trong năm 2029.

Về vấn đề trạm sạc, bên cạnh việc xây dựng quy hoạch tổng thể, thành phố cũng đang tính toán phương án cấp điện toàn diện, phối hợp chặt chẽ với ngành Điện để đảm bảo hệ thống trạm sạc hoạt động hiệu quả.

Đối với xe taxi, lộ trình và cơ chế, chính sách chuyển đổi sẽ tương đồng như xe buýt, với mục tiêu hoàn thành trước năm 2030. Riêng đối với xe công nghệ, Phó Chủ tịch yêu cầu các đơn vị bám sát kế hoạch chung của Thành phố, phối hợp cùng các sở, ngành nghiên cứu cơ chế, chính sách phù hợp.

Những hành động cụ thể đã và đang được triển khai trên diện rộng. Công ty cổ phần Bến xe Hà Nội đã phối hợp lắp đặt trạm sạc tại 3 bến xe lớn: Bến xe Giáp Bát với 40 vị trí sạc vận hành từ ngày 10/6/2025; Bến xe Gia Lâm với 34 vị trí sạc từ ngày 15/7/2025; và Bến xe Mỹ Đình dự kiến vận hành trong quý III/2025.

Ngoài ra, thành phố còn dự kiến bố trí 81 trụ sạc ô tô và 105 trụ sạc xe máy tại các chung cư tái định cư, ký túc xá sinh viên và nhà ở xã hội.

Hải Yến