Hà Nội vào cuộc kiểm tra, truy trách nhiệm sai phạm mua bán nhà xã hội
Hà Nội yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan khi để xảy ra sai phạm, không xử lý dứt điểm trong việc quản lý, sử dụng nhà ở xã hội (NƠXH).
UBND TP Hà Nội vừa có văn bản gửi Sở Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Lao động Thương binh và Xã hội cùng các quận, huyện, thị xã về việc tăng cường kiểm tra, giám sát về quản lý, sử dụng NƠXH.
Theo đó, UBND TP Hà Nội giao Sở Xây dựng chủ trì cùng các sở: Tài chính, Kế hoạch Đầu tư, Lao động - Thương binh và Xã hội và UBND các quận, huyện, thị xã có dự án trên địa bàn lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng NƠXH theo quy định của pháp luật.
Cụ thể việc kiểm tra sẽ tập trung vào những vấn đề như xét duyệt đối tượng được mua, thuê, thuê mua NƠXH theo quy định.
Việc quản lý sử dụng NƠXH của các đối tượng đã được mua, thuê, thuê mua NƠXH trên địa bàn nhằm xác định các trường hợp bán lại, cho thuê, cho ở nhờ, không sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích và tự ý thay đổi thiết kế công trình, căn hộ.
Ngoài ra, Hà Nội cũng yêu cầu làm rõ việc lập dự toán, xác định giá bán và giá bán thực tế của các chủ đầu tư dự án NƠXH.
“Làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan khi để xảy ra sai phạm, không xử lý dứt điểm” – văn bản của TP Hà Nội nêu rõ.
Đồng thời, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về NƠXH nếu có và đề xuất các biện pháp khắc phục.
Văn bản trên được Hà Nội ban hành sau khi Bộ Xây dựng có văn bản về việc tăng cường kiểm tra, giám sát về quản lý, sử dụng NƠXH trên cả nước.
Đánh giá về việc quản lý, sử dụng NƠXH, Bộ Xây dựng cho biết, thời gian qua, trên các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa tin về một số tồn tại, bất cập, vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng NƠXH tại một số địa phương như: Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Định, Phú Yên, Đắk Lắk....
Thực tế, tại Hà Nội, qua kiểm tra, giám sát việc sử dụng NƠXH đã phát hiện và xử lý một số trường hợp các đối tượng mua, thuê nhà ở xã hội sử dụng không đúng mục đích như: Cải tạo đập thông 2 căn hộ để mở rộng diện tích tại dự án 30 Phạm Văn Đồng (Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy).
Cho ở nhờ, cho thuê lại hoặc không sử dụng. Điển hình như dự án NƠXH tại ngõ 622 phố Minh Khai có 57 trường hợp; khu NƠXH tại ô đất CC-1 khu đô thị Quốc Oai có 65 trường hợp; khu nhà ở cho người thu nhập thấp Ecohome 2 có 158 trường hợp; khu nhà ở cho người thu nhập thấp Ecohome 1 có 200 trường hợp...
“Teo tóp” NƠXH
Trước đó, nêu tại báo cáo công tác năm 2021 của KTNN gửi tới kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, báo cáo chuyên đề việc quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng tại các đô thị giai đoạn 2017-2020, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đã chỉ ra nhiều bất cập liên quan đến NƠXH.
Theo cơ quan kiểm toán, trong giai đoạn trên, một số địa phương như tỉnh Khánh Hòa, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết, điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng còn chưa bố trí quỹ đất dành cho phát triển NƠXH theo quy định.
Tại TP.HCM, nhiều dự án không bố trí diện tích đất dành cho NƠXH theo quy định như: Đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi B; Đồ án tỷ lệ 1/2000 dự án Sài Gòn Sports City; Đồ án tỷ lệ 1/2000 Khu dân cư phường Tân Định, quận 1; Đồ án QHPK 1/2000 Khu dân cư phía Bắc Đại lộ Võ Văn Kiệt quận Bình Tân.
Liên quan đến việc phát triển NOXH tại Hà Nội và TP.HCM, nêu tại Báo cáo kết quả kiểm toán năm 2020, KTNN cho biết cả 2 địa phương đều thực hiện chưa đạt mục tiêu đề ra. Trong đó, Hà Nội chỉ đạt 16% tổng diện tích sàn; TPHCM đạt 69% so với kế hoạch.
KTNN cũng chỉ ra rằng, một số dự án tại TP.HCM được hoán đổi 20% diện tích đất để phát triển NƠXH bằng một khu đất khác không có trong quy định như Khu dân cư và công viên Phước Thiện, Khu dân cư Hoàng Nam ở phường An Lạc quận Bình Tân.
Bên cạnh đó, KTNN cho biết, việc cho phép nộp bằng tiền thay cho việc bắt buộc dành quỹ đất 20% phát triển NƠXH đối với các dự án có quy mô sử dụng đất dưới 10ha là không phù hợp với quy định của khoản 2 Điều 16 Luật Nhà ở năm 2014 và khoản 1 Điều 118 Luật Đất đai năm 2013.
Trong năm 2021, Bộ Xây dựng cũng đã lưu ý các địa phương về nội dung báo chí phản ánh tại một số tỉnh/thành phố như TP. HCM, Hà Nội… xuất hiện hiện tượng trên các trang thông tin về bất động sản, rất nhiều đơn vị môi giới bất động sản đã mạo danh chủ đầu tư rao bán, tìm đủ mọi cách lừa người mua đặt cọc NƠXH.
Ghi nhận ở dự án chung cư NƠXH thuộc dự án Nhóm nhà ở Đông Nam đường Tố Hữu (tên thương mại NHS Trung Văn) tại ô đất HH – 02A Đông Nam đường Tố Hữu, phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Dự án được quảng cáo do liên danh Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng NHS và Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng số 4 làm chủ đầu tư. Tại thời điểm dự án NHS Trung Văn chưa được cấp giấy phép xây dựng nhưng nhiều công ty đã rầm rộ quảng cáo, rao bán căn hộ và được cho là đã thu tiền cọc của khách hàng cho các suất "ngoại giao".
Theo thông tin từ môi giới, ngoài giá của chủ đầu tư trình sở duyệt khoảng 17 - 17,5 triệu đồng/m2, thì có 2 gói để khách hàng lựa chọn. Gói thứ nhất, khách không chọn căn hộ, chỉ chọn căn 69,8m2 thì phải đóng thêm 140 triệu đồng. Còn nếu khách muốn chọn số căn, tầng thì phải đóng tiền chênh từ 180 - 250 triệu đồng/căn. Riêng đối với căn to, lô góc thì khách đóng chênh 330 triệu đồng.
Hay ở dự án NƠXH Thượng Thanh của Công ty CP BIC Việt Nam và Him Lam Thủ đô, dự án NƠXH tại ngõ 214 Nguyễn Xiển (Hà Nội) “cò” vẫn đua nhau rao bán chênh dù Sở Xây dựng chưa công bố thông tin mở bán, chưa nhận hồ sơ.
Bộ Xây dựng thanh tra loạt điểm nóng chung cư, quỹ đất NƠXH
Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của công tác thanh tra chuyên ngành năm 2022 mà Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã giao Thanh tra Bộ phối hợp với một số địa phương tiếp tục thanh tra chuyên đề diện rộng về công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư có nhiều đơn thư khiếu nại của cư dân.
Ngoài ra, Thanh tra Bộ Xây dựng được giao thanh tra chuyên đề diện rộng về việc dành quỹ đất để phát triển NƠXH, đặc biệt chú trọng đối với nhà ở công nhân theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Xây dựng tại hội nghị ngày 03/11/2021 và theo hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ tại văn bản số 1889 ngày 26/10/2021.
Theo số liệu thống kê từ Bộ Xây dựng, tính đến cuối năm 2021, cả nước đã hoàn thành 266 dự án NƠXH ở khu vực đô thị, đang tiếp tục triển khai 278 dự án trong đó hoàn thành xây dựng 121 dự án NƠXH dành cho công nhân khu công nghiệp, với quy mô khoảng 54 nghìn căn hộ và đang tiếp tục triển khai khoảng 100 dự án nhà ở cho công nhân với khoảng 134 nghìn căn hộ. Tuy nhiên, kết quả đó vẫn chưa đạt yêu cầu, mục tiêu đề ra.