Hà Nội: Xử lý ổ dịch sốt xuất huyết cấp bách như xử lý đám cháy

Trước diễn biến phức tạp của dịch, Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà yêu cầu, các địa phương cần tập trung cao điểm các biện pháp phòng, chống, không được chủ quan và việc phòng bệnh phải "đi trước". Nếu làm tốt công tác phòng bệnh sẽ giảm thiểu ca mắc, bảo vệ sức khỏe người dân.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp.

Dự báo đỉnh dịch rơi vào tháng 9, 10

Theo Sở Y tế Hà Nội, hiện tại miền Bắc đã có hơn 10.000 ca mắc sốt xuất huyết, trong đó số ca mắc tại Hà Nội chiếm hơn 40%. Cụ thể, tính đến ngày 14-8, trên địa bàn thành phố ghi nhận 3.512 ca (tăng gần 5 lần so với cùng kỳ năm 2022) tại 30/30 quận, huyện, thị xã; 440/579 xã, phường, thị trấn. Bệnh nhân có xu hướng gia tăng nhanh trong 4 tuần gần đây. Trung bình mỗi tuần ghi nhận từ 500-600 trường hợp mắc mới.

Trong số 776 bệnh nhân sốt xuất huyết đang điều trị tại các bệnh viện, có 8 ca nặng. Bệnh viện Đa khoa huyện Hoài Đức là nơi tiếp nhận điều trị nhiều bệnh nhân nhất (100 ca), tiếp đến là Bệnh viện Đa khoa Y học cổ truyền Hà Nội điều trị 79 ca, tại Bệnh viện Thanh Nhàn điều trị 68 ca.

Phó Giám đốc Sở Y tế Vũ Cao Cương dự báo, đỉnh dịch năm 2023 có thể rơi vào khoảng tháng 9, 10, tương tự như những năm ghi nhận nhiều bệnh nhân như: Năm 2015 có 15.412 ca; năm 2019 có 12.255 ca; năm 2022 có 19.771 ca.

Lý giải cho sự gia tăng này, theo ông Vũ Cao Cương, thời tiết mưa nhiều, nhiệt độ hằng ngày dao động trong khoảng 26-32°C, tạo thuận lợi cho việc phát sinh bọ gậy và muỗi. Kết hợp với việc đã có nhiều ổ dịch với nhiều ca mắc trên địa bàn thành phố, mật độ quần thể muỗi truyền bệnh tiếp tục duy trì ở mức cao. Thậm chí, nhiều điểm vượt ngưỡng nguy cơ dẫn đến nguy cơ cao bùng phát dịch bệnh. Thêm vào đó, thời điểm này, sinh viên từ các tỉnh lân cận bắt đầu về Hà Nội nhập học, làm gia tăng đối tượng cảm nhiễm với bệnh.

Hiện, Thạch Thất và Thanh Trì là hai huyện có diễn biến dịch phức tạp, với số ca bệnh nhiều nhất. Riêng tại Thạch Thất có 2 xã có ổ dịch phức tạp, kéo dài, ghi nhận nhiều bệnh nhân là thôn Vĩnh Lộc, thôn Bùng (xã Phùng Xá) và thôn Sen, thôn Bàn (xã Hữu Bằng).

Theo ông Vũ Cao Cương, qua kết quả kiểm tra, giám sát công tác xử lý ổ dịch tại xã Phùng Xá (huyện Thạch Thất) cho thấy, ổ dịch không được xử lý triệt để ngay từ ban đầu do thiếu lực lượng tham gia diệt bọ gậy. Thêm vào đó, kỹ năng diệt bọ gậy của đội xung kích chưa tốt, để sót nhiều ổ bọ gậy; ý thức người dân chưa cao, không quan tâm đến các hoạt động phòng, chống dịch; chỉ số bọ gậy sau xử lý đều cao vượt ngưỡng nguy cơ. Sau đó, ổ dịch này đã lây lan sang xã Hữu Bằng là xã tiếp giáp với Phùng Xá.

Còn tại ổ dịch thôn Vĩnh Ninh, xã Vĩnh Quỳnh (huyện Thanh Trì), Sở Y tế thành phố đã tiến hành kiểm tra, giám sát cho thấy, ổ dịch này cũng không được xử lý triệt để ngay từ ban đầu. Kết quả kiểm tra của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội từ 18-7 đến 8-8 đều ghi nhận chỉ số bọ gậy cao vượt ngưỡng nguy cơ.

Giám đốc Sở Y tế Trần Thị Nhị Hà cho biết thêm, các đội cơ động phòng, chống dịch của ngành Y tế đã trực tiếp đến các địa phương, hướng dẫn thường xuyên các biện pháp phòng, chống dịch. Thế nhưng, qua kiểm tra tại xã Phùng Xá, công tác phòng, chống dịch còn lơ là.

“Vùng nguy cơ cao có dịch sốt xuất huyết là vùng có chỉ số bọ gậy - BI từ 20 trở lên. Tại xã Phùng Xá, qua giám sát, chỉ số BI là 85, do đó cần phải khống chế chỉ số BI xuống dưới 20”, bà Hà nhấn mạnh.

Phát biểu tại cuộc họp, đại diện các quận, huyện đều đề cập đến những khó khăn, vướng mắc trong công tác chống dịch, như thiếu nhân lực, ý thức người dân chưa cao trong việc diệt bọ gậy, loăng quăng; khó khăn trong đấu thầu mua hóa chất…

Cụ thể, đại diện lãnh đạo UBND huyện Thạch Thất cho rằng, hiện toàn huyện có 557 ca bệnh tập trung tại 2 xã Phùng Xá và Hữu Bằng. Đây là địa bàn có làng nghề nên lượng công nhân từ các nơi khác đến đây rất lớn. Riêng tại xã Phùng Xá có 2.000 công nhân ở trọ. Trong khi công tác vệ sinh môi trường ở những khu vực nhà trọ rất phức tạp. Thời gian đầu, khi lực lượng chức năng đến phun vệ sinh khử khuẩn và loại bỏ các vật dụng chứa nước có bọ gậy, nhiều hộ dân đã chống đối, khóa cửa, không cho vào nhà…

Tập trung tổng vệ sinh môi trường

Theo Phó Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hà Nội Khổng Minh Tuấn, trước đây, chu kỳ dịch sốt xuất huyết là 4-5 năm/lần. Nhưng hiện nay, dịch đã thay đổi, không còn quy luật này. 5 năm trở lại đây, Hà Nội ghi nhận trung bình 10.000 ca/năm. Riêng năm 2022, thành phố đã có 19.000 ca. Năm nay, dự báo số ca mắc có thể không dưới 19.000 ca, khi dịch đã xuất hiện sớm hơn 1 tháng so với năm 2022.

Thêm vào đó, những năm trước, dịch bệnh tập trung ở các quận, dân số đông nhưng năm nay lại tập trung ở vùng ven, ở những huyện như Thạch Thất, Hoài Đức, Thường Tín… Do đó, nếu không có biện pháp phòng, chống quyết liệt và hiệu quả, nguy cơ dịch bệnh còn gia tăng hơn nữa.

“Xử lý ổ dịch cũng như xử lý đám cháy. Cần phát hiện sớm ca bệnh, ổ dịch trong 3 ngày đầu thì việc dập dịch mới hiệu quả. Khi ổ dịch phát sinh từ trên 10 bệnh nhân thì khả năng sẽ phát triển và bùng mạnh”, ông Khổng Minh Tuấn nhấn mạnh.

Cuộc họp chiều 16-8.

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà nhấn mạnh, hiện nay, số ca bệnh sốt xuất huyết gia tăng mạnh, đã ghi nhận khắp 30/30 quận, huyện, thị xã. Qua kiểm tra, một số ổ dịch cơ bản được khống chế, nhưng có những ổ dịch còn diễn biến phức tạp, kéo dài và được xử lý chưa triệt để.

Nguyên nhân để xảy ra tình trạng này, theo Phó Chủ tịch UBND thành phố, là do một bộ phận người dân chưa quan tâm, một số cấp chính quyền cơ sở chưa sâu sát trong công tác phòng, chống dịch bệnh. Ngành Y tế dự báo có nguy cơ bùng phát dịch trên địa bàn thành phố nếu không có biện pháp phòng, chống kịp thời.

Trước diễn biến tình hình, tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà đã nhấn mạnh nhiều lần về việc phải chủ động và triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch kịp thời và hiệu quả.

“Tất cả các quận, huyện, thị xã, sở, ban, ngành có liên quan cần rà soát toàn bộ các nhiệm vụ và triển khai các phương án phòng, chống các dịch bệnh nói chung và tập trung cho phòng, chống sốt xuất huyết nói riêng. Cụ thể, các đơn vị cần rà soát phương tiện, vật tư, hóa chất…, bảo đảm công tác phòng, chống dịch tại địa phương bằng nguồn lực tại chỗ, theo phương châm 4 tại chỗ”, Phó Chủ tịch UBND thành phố đề nghị.

Với nhận định tình hình dịch bệnh hiện nay, đồng chí Vũ Thu Hà cho rằng, các địa phương cần phải vận hành cao điểm, tập trung triển khai các biện pháp kịp thời, không được chủ quan và việc phòng bệnh phải đi trước. Nếu làm tốt công tác phòng bệnh sẽ giảm thiểu ca mắc, bảo vệ sức khỏe cho người dân.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà đề nghị, ngay sau hội nghị này, các quận, huyện, thị xã tập trung triển khai tổng lực vào các nội dung:

Thứ nhất, tăng cường tuyên truyền các biện pháp phòng, chống dịch tới từng hộ dân cư. Bởi vì hiện nay người dân đang lơ là, chủ quan, chưa thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch bệnh sốt xuất huyết.

Thứ hai, triển khai tổng vệ sinh môi trường. Trong đó, phát động, triển khai các đợt vệ sinh môi trường gắn với từng khu dân cư, hộ gia đình.

Thứ ba, giám sát phát hiện sớm các ca mắc và ổ dịch. Thời gian qua, công tác này được nhiều địa phương triển khai tốt. Tuy nhiên, bên cạnh đó, có những địa bàn làm chưa tốt việc khoanh vùng và xử lý nên ổ dịch bị lan rộng và bùng phát. Các địa phương cần phải rút kinh nghiệm và trong quá trình triển khai nếu có vướng mắc cần báo cáo ngay về Sở Y tế để kịp thời tháo gỡ.

“Các địa phương cần chủ động thành lập các đoàn kiểm tra công tác phòng, chống dịch bệnh tại các địa phương và có chế độ báo cáo hằng tuần, gửi về Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh của thành phố. Những địa phương thực hiện chưa tốt, Ban Chỉ đạo sẽ xuống làm việc và kiểm tra, kiểm soát…”, Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà nêu rõ.