Hạ tầng dầu khí của Azerbaijan - An ninh của quốc gia
Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan không chỉ là đồng minh chính trị và quân sự. Những năm gần đây, lợi ích kinh tế - dầu khí của hai quốc gia đã ngày càng trở nên chặt chẽ. Azerbaijan đã soán ngôi Nga trở thành nhà cung cấp khí đốt số 1 cho Thổ Nhĩ Kỳ từ đầu năm 2020 (8,7 tỷ m3), Gazprom bị đẩy xuống vị trí thứ 5 sau Iran, Qatar và Algeria.
Hơn nữa, Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu giảm nhập khẩu dầu Nga, nhà máy lọc dầu lớn nhất đất nước - Star 210.000 bpd thuộc sở hữu của Socar - Công ty dầu khí quốc gia Azerbaijan, từng là khách hàng lớn trong vòng 2 tháng nay từ chối hoàn toàn mua dầu Urals, thay thế bằng dầu Johan Sverdrup (Na Uy) và Barsa (Iraq). Trong 7 tháng đầu năm 2020, nhà máy giảm 5 lần nhập khẩu dầu Urals so với năm 2019 xuống còn 1,2 triệu tấn.
Bản đồ: Đường ống Trans Adriatic - màu xanh dương; TANAP - màu đỏ; Baku-Tbilisi-Ceyhan - xanh cốm; TurkStream - màu cam; Blue Stream - màu xanh biển; South Kavkaz - màu xanh lá cây.
Vấn đề an ninh năng lượng cũng đáng chú ý. Đường ống dẫn dầu từ Baku sang Thổ Nhĩ Kỳ Baku-Tbilisi-Ceyhan (màu đỏ trên bản đồ) đi qua sát biên giới phía bắc Armenia với Gruzia công suất 1,2 triệu bpd hiện đang xuất khẩu 500.000 bpd đang được quân đội Azerbaijan bảo vệ. Nếu Armenia quyết định tấn công cơ sở hạ tầng dầu khí Azerbaijan, an toàn nhà máy điện hạt nhân Metsamor, vốn trong tình trạng bấp bênh bởi nguy cơ động đất cũng sẽ bị đe dọa.
Đường ống dẫn khí đốt từ mỏ Shah Deniz của Azerbaijan nối liền với TANAP dự kiến tăng khối lượng xuất khẩu sang châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối năm nay, tổng sản lượng khai thác lên tới 24 tỷ m3/năm.
