Hạ tầng tài sản số tại Việt Nam: 'Tay chơi lớn' bắt đầu hành động

Công nghệ blockchain chính thức được công nhận là một công nghệ chiến lược quốc gia

Việt Nam đang bước vào một thời khắc mang tính bước ngoặt trong hành trình chuyển đổi số, khi công nghệ blockchain chính thức được công nhận là một công nghệ chiến lược quốc gia theo Quyết định số 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Danh mục Công nghệ chiến lược và Sản phẩm công nghệ chiến lược. Cùng với đó, Luật Công nghiệp công nghệ số vừa được Quốc hội thông qua (có hiệu lực từ ngày 1/1/2026) khẳng định, tài sản số và trí tuệ nhân tạo (AI) là một phần trong định hướng phát triển dài hạn của đất nước.

Cuộc gặp gỡ của những người tiên phong

Trong một sự kiện được ví như “khoảnh khắc lịch sử”, SSID - cánh tay công nghệ số của CTCP Chứng khoán SSI, cùng với Tether, U2U Network và Amazon Web Services (AWS) đã chính thức bắt tay, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng hệ sinh thái tài sản số tại Việt Nam. Sự kết hợp giữa chuyên môn tài chính, công nghệ blockchain tiên tiến và hạ tầng điện toán đám mây toàn cầu cho thấy một tham vọng không nhỏ nhằm biến Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ tài chính khu vực.

Bà Quỳnh Lê, Giám đốc phát triển khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Tether, chia sẻ: “Với giá trị vốn hóa hơn 155 tỷ USD và hơn 440 triệu người dùng toàn cầu, Tether không chỉ là stablecoin (một loại tiền điện tử được tạo ra để theo dõi giá trị của một tài sản hoặc đồng tiền khác) lớn nhất thế giới, mà còn là biểu tượng của niềm tin và minh bạch. Nhưng điều quan trọng hơn cả, chúng tôi hướng tới xây dựng những công cụ tài chính số mà bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu, đều có thể sử dụng”.

Trong liên minh này, U2U Network nổi bật như một đại diện tiêu biểu cho sức bật nội lực công nghệ Việt. Xuất phát điểm là một nhóm kỹ sư trẻ không có nhiều hậu thuẫn, U2U Network đã từng bước xây dựng nền tảng kỹ thuật vững chắc dựa trên kiến trúc DAG và cơ chế Subnet linh hoạt - cho phép xử lý giao dịch tốc độ cao và hỗ trợ các ứng dụng thực tế như hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN) và tài sản số thực tế (RWA).

U2U Network hiện có gần 2 triệu người dùng và hơn 80 dApp (ứng dụng phi tập trung) trong hệ sinh thái. Quan trọng hơn, theo báo cáo của Messari, U2U Network nằm trong Top 3 blockchain phục vụ hạ tầng vật lý phi tập trung toàn cầu - một thành tựu đáng chú ý cho một nền tảng “thuần Việt”.

Không dừng lại ở đó, U2U Network còn là đối tác của nhiều tổ chức quốc tế, như Staex (Đức) - nền tảng Web3 dành cho Internet vạn vật (IoT); Nubila Network (Mỹ) với mạng lưới hơn 100 trạm thời tiết AI.

“U2U Network có mặt trên bản đồ công nghệ toàn cầu không chỉ như một dự án blockchain, mà còn là một đối tác chiến lược đáng tin cậy”, bà Trang Phùng, CEO và đồng sáng lập U2U Network nhấn mạnh.

Tại Việt Nam, SSID quyết định đồng hành cùng U2U Network không chỉ là một cái bắt tay tài chính, mà còn là sự ghi nhận những nỗ lực không ngừng nghỉ của công ty này trong việc xây dựng một nền tảng hạ tầng có chiều sâu, có sức bền và có khát vọng vươn ra toàn cầu.

“Với sự hỗ trợ từ SSID, U2U Network sẽ có thêm nội lực để tiếp tục mở rộng không chỉ về công nghệ, mà còn về tầm ảnh hưởng, trở thành một hạ tầng blockchain phục vụ nền kinh tế chia sẻ phi tập trung của tương lai”, CEO của U2U Network cho biết.

Với vai trò là nhà cung cấp hạ tầng điện toán đám mây hàng đầu thế giới, AWS xác định Việt Nam là một thị trường chiến lược. Ông Eric Yeo, Tổng giám đốc AWS Việt Nam đánh giá, sự hợp tác giữa các bên là “khoảnh khắc lịch sử” trong hành trình chuyển đổi số của quốc gia. “Chúng tôi đang chứng kiến sự hội tụ giữa công nghệ tập trung và phi tập trung, mở ra một mô hình mới cho nền kinh tế kỹ thuật số”, ông Eric Yeo nói.

Theo ông Eric Yeo, AWS không chỉ cung cấp nền tảng đám mây mạnh mẽ cho các blockchain lớp 1, mà còn hỗ trợ các doanh nghiệp như Binance, Coinhako tối ưu vận hành, bảo mật và khả năng mở rộng toàn cầu. Việc tích hợp AI để phát hiện gian lận và tối ưu giao dịch giúp đưa blockchain đến gần hơn với người dùng phổ thông và doanh nghiệp truyền thống.

Đầu năm nay, SSID ra mắt SSI Digital Ventures với quy mô 200 triệu USD và đặt mục tiêu mở rộng lên 500 triệu USD khi Công ty kết nối với các đối tác, các quỹ đầu tư khác. Quỹ này cam kết ưu tiên các dự án công nghệ Việt Nam trong lĩnh vực blockchain và AI. Trong năm 2025, SSI Digital Ventures dự kiến rót vốn vào ít nhất 10 dự án, với tổng giá trị giải ngân khoảng 10 triệu USD.

“Chúng tôi không chỉ đầu tư, mà còn tạo dựng một hệ sinh thái đầy đủ để đưa các dự án công nghệ Việt ra toàn cầu, xuất khẩu trí tuệ người Việt”, ông Mai Huy Tuần, Tổng giám đốc SSID chia sẻ tại thời điểm đó.

Trước đó, SSID đã khởi công Tổ hợp công nghệ số và blockchain tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội), trên diện tích 1,7 ha. Đây sẽ là trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tiên phong, đồng thời là nơi thử nghiệm sandbox cho các mô hình blockchain, tài sản số và các ứng dụng DeFi, RWA, AI...

Việt Nam - điểm nóng toàn cầu về tài sản số

Trước đó, dù chưa có khung pháp lý đầy đủ, Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường sôi động và tiềm năng nhất thế giới về tài sản số. Theo báo cáo của Chainalysis, Việt Nam liên tục xếp trong Top 5 quốc gia có mức độ quan tâm và sử dụng tài sản số cao nhất toàn cầu. Số lượng người dùng lên đến 17 triệu người (tương đương gần 20% dân số), cho thấy mức độ phổ biến vượt trội so với nhiều nền kinh tế phát triển.

Theo báo cáo của Công ty Nghiên cứu thị trường MarketsandMarkets, quy mô thị trường tài sản kỹ thuật số toàn cầu được dự báo đạt 8.050 tỷ USD vào năm 2027, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) đạt 61,5% trong giai đoạn 2022-2027.

Tại Việt Nam, mặc dù tài sản số chưa được công nhận, song theo Hiệp hội Blockchain Việt Nam, có khoảng 20 triệu người đã và đang sở hữu các dạng tài sản số, đứng thứ hai thế giới về tỷ lệ người sở hữu tài sản số. Ước tính, mỗi năm có khoảng 120 tỷ USD tiền mã hóa được chuyển vào Việt Nam. Trước đó, trong giai đoạn 2023-2024, Việt Nam đón nhận hơn 105 tỷ USD dòng vốn từ thị trường blockchain. Những con số trên cho thấy sức hút mạnh mẽ và tốc độ phát triển “chóng mặt” của lĩnh vực này.

Tổng giám đốc SSID kỳ vọng, khi được chính thống hóa, tài sản mã hóa sẽ trở thành nguồn lực vô cùng lớn. Ông mong muốn có một cơ chế vận hành minh bạch, nhất quán. Năm vừa qua, SSID thiết lập kết nối với hầu hết các sàn giao dịch tài sản mã hóa hàng đầu thế giới, như Binance, OKX, Bybit, BingX…, cùng nhiều quỹ đầu tư uy tín. Tất cả đều chờ khung pháp lý rõ ràng để chính thức hợp tác với SSID, qua đó, thúc đẩy dòng vốn quốc tế chảy vào thị trường tài sản mã hóa.

Tài sản số không chỉ bao gồm tiền mã hóa, mà còn mở rộng ra các dạng tài sản mới, như NFT (tài sản kỹ thuật số không thể thay thế), tài sản meme (nhận thức lan truyền) và đặc biệt là tài sản số thực tế (RWA) - dạng bất động sản, cổ phiếu, hàng hóa… được mã hóa và giao dịch trên blockchain. Đây chính là hạ tầng cho các mô hình kinh tế chia sẻ, tài chính phi tập trung (DeFi) và hợp đồng thông minh.

Không chỉ là xu hướng công nghệ, tài sản số đang trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình tái định nghĩa khái niệm “giá trị và sở hữu” trong nền kinh tế số. Việc luật hóa tài sản số sẽ mang lại nhiều lợi ích: thu thuế hơn 800 triệu USD/năm nếu áp dụng mức 0,1% như với chứng khoán; tăng minh bạch thị trường, hỗ trợ kiểm soát kinh tế ngầm; thúc đẩy đổi mới sáng tạo và huy động vốn toàn cầu. Đồng thời, điều này cũng sẽ bảo vệ người dùng, nâng cao hiệu quả điều tiết và đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ - tài chính trong khu vực.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng fintech (Hiệp hội Blockchain Việt Nam) Trần Huyền Dinh, thị trường tiền mã hóa mang đến nhiều cơ hội, nhưng cũng đòi hỏi nhà đầu tư phải thận trọng, có kiến thức, lựa chọn nền tảng uy tín, rõ ràng về pháp lý. Việc sử dụng các ứng dụng minh bạch, giao dịch có kiểm soát và hiểu đúng về loại tài sản đầu tư là điều bắt buộc trong bối cảnh hiện nay.

Theo ông Dinh, việc luật hóa tài sản số sẽ giúp tạo dựng niềm tin, thu hút dòng tiền chính thống tham gia thị trường, đồng thời là cơ sở quan trọng để nhà nước từng bước thí điểm xây dựng sàn giao dịch tiền mã hóa có cấp phép, quản lý. Đây sẽ là bước đi cần thiết để kiểm soát dòng vốn, ngăn ngừa rủi ro và thất thoát nguồn lực.

Nhiều nhà đầu tư đang kỳ vọng vào hệ thống chính sách cụ thể sắp tới, như quy trình cấp phép hoạt động sàn giao dịch, quy định về nghĩa vụ thuế, thủ tục gọi vốn, chế độ công bố thông tin…, nhằm minh bạch hóa toàn bộ thị trường tài sản số.

“Khoảnh khắc lịch sử” mà các tên tuổi như Tether, AWS, U2U Network và SSID cùng nhau xác lập không chỉ đơn thuần là một sự kiện hợp tác công nghệ. Đó còn là lời tuyên bố rằng, Việt Nam đang sẵn sàng đón nhận và dẫn dắt làn sóng tài sản số tiếp theo, với điều kiện là có đủ quyết tâm, chính sách mở và những nền tảng nội lực đủ mạnh để kiến tạo tương lai.

Anh Hoa