Hai ca khúc đặc biệt trong chương trình 'Vinh quang Quốc hội Việt Nam'

Hành khúc của buổi bình minh dân chủ

Âm nhạc, tự bao đời, không chỉ là tiếng lòng mà còn là chứng nhân của lịch sử. Có những bài hát ra đời trong khoảnh khắc trọng đại, trở thành lời hiệu triệu của dân tộc. Lại có những bài hát được viết sau nhiều thập kỷ, như một lời tri ân, tiếp nối tinh thần của thế hệ trước.

Đầu năm 1946, Hà Nội rộn ràng trong không khí cuộc tổng tuyển cử đầu tiên. Người dân Việt Nam lần đầu tiên được tự tay cầm lá phiếu, thực hiện quyền công dân trong một đất nước độc lập. Trong bối cảnh ấy, nhạc sĩ Đỗ Nhuận - một tài năng trẻ mới bước vào tuổi 24 - đã sáng tác ca khúc “Ngày Quốc hội”.

Ca khúc “Ngày Quốc hội” do ca sĩ Bảo Trâm và tốp ca thể hiện. Ảnh: Phạm Thắng

Bài hát mang nhịp 2/4, tiết tấu nhanh, mạnh, như bước chân hành khúc của cả dân tộc. Lời ca giản dị nhưng hùng hồn: "Đây quốc dân Việt Nam, mau! Cùng nhau cầm lá phiếu, mau!... Bấy lâu nay toàn dân khát khao hôm nay. Mong được quyền công dân cầm lá phiếu đi bầu". Đó không chỉ là âm nhạc, mà là lời hiệu triệu, là tiếng gọi của lịch sử. Người dân hát vang ca khúc ấy trên đường phố Hà Nội, trong các đội thiếu nhi, trong những đoàn người đi bỏ phiếu.

“Ngày Quốc hội” là ca khúc cách mạng đầu tiên viết về bầu cử. Nhưng sau ngày trọng đại ấy, bản nhạc bị thất lạc. Suốt nhiều thập kỷ, “Ngày Quốc hội” vắng bóng trong đời sống âm nhạc. Mãi đến năm 2010, nhờ trí nhớ của cụ Phạm Văn Nùng - người từng hát ca khúc này từ thuở thiếu niên - và sự kiên trì tìm kiếm của nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, con trai nhạc sĩ Đỗ Nhuận, bài hát mới được “hồi sinh”.

Không chỉ là một tác phẩm âm nhạc, bài hát còn là chứng tích sống động của một thời khắc lịch sử, khi dân tộc Việt Nam bước vào kỷ nguyên dân chủ bằng chính lá phiếu của mỗi cử tri.

Khúc ca của niềm tin và khát vọng

Nếu “Ngày Quốc hội” là hành khúc sôi nổi của buổi bình minh dân chủ, thì “Quốc hội trong lòng dân” (sáng tác: nhà báo Phạm Thị Thanh Huyền - Tổng Biên tập Báo Đại biểu Nhân dân) lại là bài ca chan chứa niềm tin và khát vọng. Ca khúc mở đầu bằng những câu hát trang trọng: Quốc hội mãi trong lòng dân. Tám mươi năm một hành trình…

Đáng chú ý, đây là bản vọng cổ, hòa quyện với nhạc khí hiện đại. Chính sự kết hợp này tạo nên không gian âm nhạc vừa truyền thống vừa đương đại, phản ánh hành trình gần 80 năm của Quốc hội, từ chiến khu xưa đến nghị trường hiện đại, từ những lá phiếu đầu tiên đến những quyết sách lớn lao của thời kỳ hội nhập.

Lời ca nhấn mạnh vai trò của Quốc hội như “hình ảnh của Nhân dân, là niềm tin, là trí tuệ, là khát vọng Việt Nam”. Mỗi đại biểu là “nhịp nối yêu thương”; "Tổ quốc gọi tên - Quốc hội sẵn sàng"... Đó là cách âm nhạc khắc họa về Quốc hội như một mái nhà chung, nơi hội tụ ý Đảng - lòng Dân.

Bản vọng cổ “Quốc hội trong lòng dân” do NSND Thanh Ngân biểu diễn. Ảnh: Phạm Thắng

“Ngày Quốc hội” đưa khán giả trở về buổi sáng mùa đông Hà Nội cách đây gần tám thập kỷ, với không khí sôi nổi của ngày tổng tuyển cử đầu tiên. Trong khi đó, “Quốc hội trong lòng dân” lại đưa khán giả đến hiện tại, khi Quốc hội đã trở thành biểu tượng của dân chủ, trí tuệ và khát vọng phát triển.

Hai ca khúc cách nhau tám thập kỷ, nhưng cùng được biểu diễn trong chương trình “Vinh quang Quốc hội Việt Nam". Đó là minh chứng cho sức sống của âm nhạc và thể hiện rằng, dù thời gian có trôi qua, các bài hát vẫn là nhịp cầu nối giữa các thế hệ.

Mỗi khi giai điệu cất lên, khán giả không chỉ đắm mình trong âm nhạc, mà còn được dẫn dắt trở về dòng chảy lịch sử, cảm nhận những giá trị thiêng liêng - sức mạnh đưa dân tộc vượt qua bao thăng trầm, để hôm nay Việt Nam vững chắc, tự tin bước vào kỷ nguyên mới.

Thảo Nguyên