Hai hệ thống phòng không NASAMS Canada dành cho Ukraine 'mất tích' bí ẩn

Tuy nhiên đã một năm trôi qua, cả hai hệ thống phòng không NASAMS này vẫn chưa được chuyển giao cho Ukraine, chúng thậm chí đã mất tích theo cách đầy bí ẩn.

Chi phí “khoản quyên góp” của Canada cho Ukraine lên tới 406 triệu USD. Tuy nhiên theo những người trong cuộc, không có hợp đồng nào cho các hệ thống NASAMS dành cho Ukraine được ký kết với công ty sản xuất.

Thời điểm chuyển giao NASAMS cho Ukraine vẫn chưa chắc chắn. Ottawa thừa nhận đang liên tục đối thoại với Washington. Theo tiết lộ của Radio Canada, cuộc thảo luận đang diễn ra chủ yếu tập trung vào việc xác định lịch trình cho cả việc sản xuất và phân phối.

Ukraine đã bày tỏ nhu cầu với các hệ thống NASAMS, khi chúng có khả năng đánh chặn không chỉ tên lửa hành trình mà còn cả máy bay không người lái cảm tử ngày càng phổ biến trong Quân đội Nga.

Các cuộc trao đổi gần đây trên mạng xã hội X (trước đây gọi là Twitter) đã tiết lộ một chuỗi liên lạc giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Thủ tướng Canada Justin Trudeau.

Tuy nhiên, chi tiết cụ thể về cuộc trò chuyện của họ vẫn được giữ kín.

Bất kể họ đang thảo luận về một hệ thống NASAMS mới dành cho Ukraine, hay hai tổ hợp NASAMS như mọi người đã biết đến và đang bị gián đoạn thì vẫn còn là một bí ẩn.

Là một sản phẩm hợp tác giữa Raytheon - một công ty của Mỹ và Kongsberg - doanh nghiệp nổi tiếng của Na Uy, số phận của hệ thống NASAMS liên quan đến khoản tài trợ của Canada vẫn chưa rõ ràng.

Theo đại diện của Kongsberg - ông Ivar Siemensen, công ty hiện không có hợp đồng với phía Mỹ liên quan đến vấn đề này.

Trong một cuộc trao đổi email vào tuần trước, ông Siemensen cho biết cơ quan mua sắm tiếp tục xử lý khoản đóng góp từ Canada. Tuy nhiên ông không nêu rõ thời gian giải quyết vấn đề này.

Tính đến tháng 11/2022, Lầu Năm Góc đã có hợp đồng đáng chú ý trị giá 1,2 tỷ USD với Raytheon, liên quan đến việc sản xuất các hệ thống NASAMS được thiết kế cho Ukraine. Theo thông tin công khai, dự án sẽ hoàn thành vào tháng 11/2025.

Điều thú vị là, khi được hỏi về việc liệu hệ thống này trong hợp đồng có được dành cho Canada hay về thời gian giao hàng của nó, đại diện của Lầu Năm Góc đã từ chối trả lời trực tiếp. Thay vào đó, người này đề nghị liên hệ với các quan chức Canada để có câu trả lời chính xác.

Hơn nữa, có một bầu không khí bí ẩn xung quanh kế hoạch cung cấp hệ thống NASAMS của Bộ Quốc phòng Canada. Không có thông tin chi tiết có sẵn hoặc đã được tiết lộ bởi cơ quan này.

Tương tự, những nỗ lực thu thập thông tin từ Tập đoàn Raytheon đều không có kết quả vì doanh nghiệp không đưa ra phản hồi cho các câu hỏi từ phóng viên.

Cốt truyện ngày càng gây tò mò với sự chấp thuận của Bộ Ngoại giao Mỹ về việc bán thiết bị quân sự nước ngoài ước tính trị giá 285 triệu USD cho chính phủ Ukraine. Hành động này diễn ra vào cuối tháng 5/2023, đã được Quốc hội Mỹ thừa nhận.

Thủ tục bán hàng quân sự cho nước ngoài thường là một quá trình lâu dài, kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm do bị Quốc hội Mỹ xem xét kỹ lưỡng. Trong suốt giai đoạn đánh giá này, bất kỳ ủy ban nào của cơ quan lập pháp đều có quyền tạm dừng hợp đồng.

Nhưng chính quyền Tổng thống Joe Biden hoàn toàn có khả năng vượt qua Quốc hội bằng cách thực hiện việc bán vũ khí khẩn cấp, điều này đã diễn ra 2 lần trong 2 tháng qua nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp vũ khí và đạn dược trị giá nhiều triệu đô la cho Israel.