Hãi hùng khu nhà ở đô thị 'ôm' kho thuốc bảo vệ thực vật 'siêu to'

Khu đất ô nhiễm nằm giữa khu đô thị đang được cô lập để xử lý

Kho thuốc BVTV khổng lồ nằm giữa khu đô thị

Chiều ngày 26/12, PV Báo Giao thông có mặt tại Khu nhà ở đô thị Sơn Hà (gọi tắt là khu đô thị Sơn Hà, ở xóm 18C, xã Nghi Liên, TP Vinh, tỉnh Nghệ An).

Thời điểm PV có mặt, khu đô thị này được vây tôn bịt kín cả 4 phía, không có công nhân thi công.

Ở bên trong khu đô thị, các công trình hạ tầng như giao thông, điện, thoát nước và phòng cháy, cây xanh… đã cơ bản hoàn thành. Theo những người dân sống sát khu đô thị này, hệ thống hạ tầng này được xây dựng vào khoảng giữa năm 2020.

Điều khiến người dân nơi đây lo ngại nhất là nằm ngay trong khuôn viên dự án đang còn tồn tại một kho thuốc BVTV cũ trước đây chưa được xử lý.

“Kho thuốc BVTV này có từ mấy chục năm về trước. Hiện nhà đầu tư đang khoanh vùng để xử lý bên trong, không biết có xử lý được triệt để không?”, một người dân sống sát ngay tường rào dự án thắc mắc.

Đúng như người dân nơi đây cho biết, có 2 ô đất rộng khoảng hơn 1000m2 ở góc phía Đông Nam được rào kín bằng một lớp tôn khác ở phía trong. Phía ngoài một ô đất này được cắm biển báo “Khu vực cô lập đất ô nhiễm”. Đứng tại vị trí này, bằng cảm quan, PV cảm nhận được mùi thuốc bảo vệ thực vật bốc nên nồng nặc.

Video khu đô thị "ôm" trọn kho thuốc BVTV

Với ô đất nằm ngay sát đường đi của khu dân cư ngoài hàng rào tôn còn được chia cắt với vùng xung quanh bằng một mương nước rộng khoảng 1m chạy bao quanh. Phía bên trong được cắm các biển báo và bị đào xới nham nhở, nhiều đống đất được đào từ dưới lên màu xanh lơ khác biệt với màu đất nói chung và màu đất mặt nơi đây.

Còn với ô đất cạnh đó thì người ta đã múc lớp đất bên trong sâu xuống khoảng hơn 1m và lót xuống lớp phía dưới đáy một lớp bạt màu đen.

Dù không có công nhân làm việc nhưng ở cả 2 ô đất này máy bơm nước vẫn đang hoạt động liên tục.

Ông Phạm Văn Hùng (69 tuổi, ở xóm 18C), nguyên là cán bộ Phòng Kế hoạch Vật tư, Xí nghiệp hóa chất Vinh cho biết: Khu đất này tiền thân là của Xí nghiệp hóa chất Vinh được xây dựng từ năm 1976, chuyên sản xuất thuốc BVTV.

Xí nghiệp trước đây mỗi năm sản xuất hàng ngàn tấn thuốc sâu, đủ các loại, trong đó độc nhất là 666 sau đó chuyển đi cấp cho các kho của các tỉnh Bắc Trung Bộ.

Khu vực phía đông (phía 2 ô đất đang được xử lý) trước đây là bãi chứa thuốc BVTV. Do để ngoài trời thời gian dài nên nhiều thùng phi bị gỉ sét khiến các loại hóa chất tràn ra ngoài ngấm xuống đất.

Cũng theo ông Hùng nhận định: Hiện tại, chủ đầu tư dự án đang xử lý nhưng đi ngang qua vẫn nghe mùi thuốc sâu nồng nặc. Còn nếu muốn sinh sống ở đây thì phải dùng nước sạch 100%, dùng nước máy khoan thì cực kỳ nguy hiểm.

“Trước đây Tổng cục hóa chất về xây dựng cho xí nghiệp một bể chứa ngoài trời. Nước vào bể chứa được lọc qua hệ thống phun sương, sau đó đến một lớp lọc nữa rồi mới đẩy lên bồn chứa để cung cấp cho toàn bộ nhà máy”, ông Hùng kể lại.

Theo báo cáo của Sở TNMT Nghệ An, có hơn 500m3 đất ô nhiễm nguy hiểm và ô nhiễm nặng

Hơn 500m3 ô nhiễm nguy hiểm và ô nhiễm nặng

Theo tìm hiểu của PV, vào năm 2012, UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt đề án Điều tra, đánh giá xác định phạm vi và mức độ ô nhiễm, xây dựng dự án xử lý các điểm ô nhiễm hóa chất bảo vệ thực vật cần xử lý đến năm 2015 trên địa bàn huyện Nghi Lộc trong đó có điểm tồn lưu này.

Ngày 15/8/2018, Sở TNMT Nghệ An có văn bản số 4751/STNMT-QLĐĐ gửi UBND tỉnh này nêu rõ: Kho chứa hóa chất bảo vệ thực vật trong khu vực dự án của Công ty cổ phần xây dựng Sơn Hà là điểm tồn lưu hóa chất bảo vệ thực vật tại kho hóa chất Vinh thuộc Công ty cổ phần Hóa chất Vinh, huyện Nghi Lộc (nay là xã Nghi Liên, TP Vinh).

Điểm tồn lưu này thuộc Phụ lục I (Danh mục điểm tồn lưu hóa chất bảo vệ thực vật gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng) ban hành kèm theo Quyết định số 1946/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch xử lý, phòng ngừa ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật tồn lưu trên địa bàn cả nước.

Trong các ngày 20/5/2020 và ngày 09/6/2020 Công ty CP Xây dựng Sơn Hà lần lượt có các Công văn số 35/SH-VB và 36/SH-VB gửi Sở TN&MT tỉnh Nghệ An về việc đề nghị thẩm định phương án cô lập, ngăn chặn phát sinh ô nhiễm thuốc BVTV.

Sau khi xem xét, ngày 22/6/2020, Sở TN&MT tỉnh Nghệ An đã ra văn bản số 2928/STNMT-BVMT về việc phê duyệt phương án cô lập, ngăn chặn phát sinh ô nhiễm thuốc BVTV tồn lưu trong phạm vi dự án khu nhà ở đô thị Sơn Hà tại xã Nghi Liên, TP Vinh gửi UBND tỉnh Nghệ An.

Cụ thể, các cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An yêu cầu chủ đầu tư là Công ty CP Xây dựng Sơn Hà phải triển khai thực hiện cô lập đất ô nhiễm theo khối lượng được phê duyệt tại phương án: Thể tích đất vùng ô nhiễm nguy hiểm là 154,13m3; thể tích đất vùng ô nhiễm nặng là 365,64m3; thể tích đất vùng ô nhiễm trung bình là 1.081,725m3 và thể tích đất vùng ô nhiễm nhẹ là 1.609,176m3.

Một số hình ảnh về khu đô thị này mà PV ghi lại:

Khu đô thị nằm ở vị trí khá đẹp, phía Bắc TP Vinh, Nghệ An

Các hạng mục đường giao thông đã cơ bản hoàn thành

Tương tự, hệ thống điện chiếu sáng, cây xanh cũng đã cơ bản

Nhiều khu đất đã được đổ đất

Ô đất ở góc phía Đông Nam của dự án được quây lại bằng một lớp tôn phía trong

Khu đất này được ngăn cách với bên ngoài 1 mương nước rộng khoảng 1m

Phía trong ô đất này, người ta cắm biển và đào nham nhở

Hệ thống máy bơm hút nước từ dưới lòng đất

Một đường ống nước được cắm sâu xuống đất

Một đường ống khác

Những biển báo với nhiều kí hiệu

Màu nước ở dưới một hố đất phía bên trong ô đât này rất bẩn

Một đống đất được đào lên có màu xanh lơ

Mương nước được lót bạt chạy bao quanh ô đất

Ở ô đất bên cạnh, đất đã được múc sâu xuống khoảng hơn 1m, dưới đáy được lót bạt đen

Phía bên ngoài, bạt đen được tập kết rất nhiều

Sỹ Hòa