Hai năm, Nhật Bản đóng cửa hơn 8.500 trường học vì thiếu học sinh

Lễ tốt nghiệp cuối cùng có hai học sinh

Theo Bộ Giáo dục Nhật Bản, từ năm 2002 - 2020, Nhật Bản đã đóng cửa 8.580 trường học công trong bối cảnh dân số quốc gia ngày càng già hóa.

Các địa phương trên cả nước cũng phải tìm cách cải tạo các trường học cho mục đích sử dụng khác, tránh lãng phí và giảm thiểu việc phải dỡ bỏ những cơ sở này.

Trong số khoảng 7.000 trường học hiện vẫn đang được duy trì có 74,1% được cải tạo thành cơ sở hạ tầng phục vụ các mục đích công khác và chỉ có 2,9% dự kiến bị phá dỡ.

Một trường học bị đóng cửa tại Nhật Bản. (Ảnh: AFP)

Trường trung học cơ sở Yumoto nằm ở vùng núi phía Bắc Nhật Bản là một điển hình.

Từng đông đúc nhộn nhịp học sinh, nay ngôi trường 76 tuổi đã phải đóng cửa vĩnh viễn khi năm học kết thúc vào ngày 31/3 năm nay vì không còn người học và không có học sinh mới đăng ký.

Tại lễ tốt nghiệp cuối cùng, Eita Sato và Aoi Hoshi là những học sinh tốt nghiệp duy nhất của trường trung học cơ sở Yumoto và cũng là những học sinh cuối cùng tốt nghiệp tại ngôi trường nhỏ ở nông thôn của Nhật Bản.

Eita Sato và Aoi Hoshi tham dự lễ tốt nghiệp của họ tại trường trung học cơ sở Yumoto. (Ảnh: Reuters)

Hai em cho biết: "Chúng em từng nghe tin về việc đóng cửa trường học vào năm thứ hai, nhưng không thể tưởng tượng điều đó thực sự xảy ra. Chúng em đã bị sốc".

Chuyển trường học thành công viên giải trí

Tại thị trấn Namegata, dân số giảm 20% trong giai đoạn 2009 - 2023 (còn 30.000 người), số lượng trẻ em cũng giảm hơn 30% và số trường học cũng giảm từ 22 trường xuống còn 7 trường.

Một trong những trường học không được sử dụng ở thị trấn này đã được bán lại cho một công ty và trở thành một tổ hợp công viên giải trí nông nghiệp với các cửa hàng nông sản và khu hội chợ ẩm thực. Nơi đây còn được có riêng cả một bảo tàng cho món khoai lang - đặc sản của địa phương.

Eita và Aoi tham dự lớp học thư pháp truyền thống Nhật Bản vài ngày trước khi tốt nghiệp và lễ bế giảng của trường. (Ảnh: Reuters)

Còn ở thị trấn Yokoze, trường tiểu học Ashigakubo ở đây có một phần kết cấu được xây dựng từ năm 1903 với các gian phòng gỗ đầy hoài niệm được khôi phục làm địa điểm tổ chức sự kiện cho trẻ em hoặc cho thuê làm phim trường, nơi tổ chức hội thảo và các hoạt động cộng đồng, tạo nguồn thu cho địa phương.

Các trường học cũ còn được sử dụng làm trung tâm tránh trú cho người dân khi xảy ra thảm họa thiên nhiên. Với các địa phương dân số ngày càng giảm, ngân sách cũng eo hẹp dần, việc tái sử dụng các trường học cũ làm cho những mục đích khác giúp tiết kiệm đáng kể chi phí.

Eita và Aoi chụp ảnh trong lễ tốt nghiệp cùng mẹ và giáo viên. (Ảnh: Reuters)

Tỉ lệ sinh của Nhật Bản hiện đang giảm nhanh hơn dự kiến. Số lượng trẻ em được sinh ra ở nước này vào năm 2022 là chỉ ở mức 800.000 trẻ. Đây là mức thấp kỷ lục mới theo tính toán của chính phủ, giáng một đòn mạnh vào nỗ lực thay đổi tình trạng giảm dân số của nước này.

Thủ tướng Nhật Fumio Kishida đã tuyên bố cam kết sẽ thực hiện "những chính sách chưa từng có" để nâng tỷ lệ sinh như tăng gấp đôi ngân sách cho những chính sách liên quan đến trẻ em, nhưng hiện trạng vẫn chưa được cải thiện.

Nhật Bản là quốc gia có dân số già thứ 2 thế giới sau Monaco. Nước này có 14,4 triệu trẻ em dưới 15 tuổi, tức là nhóm "mầm non tương lai" chỉ chiếm 11,5% tổng dân số. Số lượng này cũng đã giảm 4 triệu so với thời điểm đầu những năm 2000.

Phương Anh