'Hai năm trước tiên phong chống dịch, giờ đang phải làm kiểm điểm'

Sáng 3-3, Đoàn giám sát của Đại biểu Quốc hội đã có buổi làm việc với Sở Y tế TP.HCM về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng chống dịch; việc thực hiện chính sách về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở y tế TP.HCM nêu ý kiến về vấn đề thanh tra việc mua sắm vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vaccine và thuốc phòng, chống COVID-19 tại TP.HCM của Thanh tra Chính phủ.

Theo ông Châu, các BS cũng như đơn vị hai năm trước tiên phong trong cuộc chiến chống COVID-19 và được tôn vinh như thiên thần thì giờ đây đang phải làm kiểm điểm do Thanh tra Chính phủ kết luận “có nhiều sai phạm khi mua sắm chống dịch”. Các cá nhân cũng như đơn vị này thậm chí phải làm việc với cơ quan điều tra.

Ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM. Ảnh: T.P

Kể cả ông Châu (hiện là Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM) cũng phải làm kiểm điểm vì thời điểm đại dịch, ông là Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới TP.HCM (tuyến đầu chống dịch).

"Điều này thực sự ảnh hưởng đến tâm tư của anh em khi vừa trải qua một trận chiến, cũng làm cho nhân viên y tế giảm niềm tin, nhiệt huyết, động lực. Sẽ rất khó để huy động tham gia phòng, chống dịch trong tương lai (nếu có) hoặc dè dặt khi mua sắm phục vụ hoạt động khám, chữa bệnh hiện nay” - ông Châu bày tỏ.

Đặc biệt, ông Châu cho biết do bị kiểm điểm nên các cá nhân, đơn vị này phải chịu ảnh hưởng trong chế độ chính sách thu nhập vì bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ, tác động đến lương, thưởng. Trong khi đó những đơn vị không tiên phong trong chống dịch nên không sai, không phải làm kiểm điểm.

Buổi làm việc của Đoàn giám sát của Đại biểu Quốc hội tại Sở Y tế TP.HCM. Ảnh: T.P

Cuối tháng 12 năm ngoái, Thanh tra Chính phủ kết luận việc mua sắm vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vaccine và thuốc phòng, chống COVID-19 tại TP.HCM có nhiều sai phạm.

Liên quan kết luận này, ông Châu cho rằng các cơ quan, đơn vị đã chủ động triển khai công tác mua sắm trang thiết bị để đáp ứng yêu cầu phòng chống dịch COVID-19. Việc mua sắm đảm bảo theo đúng quy định của Luật Đấu thầu và thực hiện tiết kiệm, hiệu quả trong đấu thầu mua sắm trang thiết bị, thuốc, vật tư y tế.

Tuy nhiên, việc mua sắm còn gặp nhiều khó khăn. Dịch COVID-19 lần đầu tiên xuất hiện trên thế giới, diễn biến phức tạp, khó lường nên việc lập dự toán kinh phí cho phòng chống dịch chưa sát với thực tế. Các kịch bản phòng chống dịch luôn thay đổi theo diễn biến của tình hình dịch.

Việc mua sắm thuốc, vật tư, hóa chất, trang bị y tế trong thời gian dịch bệnh xảy ra có nhiều khó khăn như hàng hóa khan hiếm, nhà cung cấp cung ứng nhỏ giọt, nhiều nhà cung cấp không hoạt động, giá cả tăng nhanh.

Trong quá trình thực hiện mua sắm, việc lấy báo giá của các nhà cung cấp gặp khó khăn do giãn cách xã hội. Nhiều mặt hàng, dịch vụ chỉ có một đến hai nhà cung cấp trên toàn quốc nên không thể có đủ ba báo giá theo quy định. Việc tìm công ty thẩm định giá cũng rất khó khăn, các đơn vị thực hiện dịch vụ thẩm định giá không phản hồi hoặc từ chối, không nhận thực hiện dịch vụ.

Giá cả biến động rất nhanh nên các báo giá, thẩm định giá không còn phù hợp cho việc thực hiện quy trình mua sắm tiếp theo. Một số chủng loại trang thiết bị phục vụ phòng chống dịch có tính đặc thù, không thông dụng, có những loại thiết bị đơn vị chưa sử dụng bao giờ nên rất khó khăn trong việc xây dựng cấu hình, thông số kỹ thuật.

Ngoài ra TP còn gặp khó trong việc thực hiện các văn bản quy định về mua sắm dẫn đến việc chậm muộn hoặc có những trang thiết bị không thể mua được.

Từ thực tế trên, Phó Giám đốc Sở Y tế TP kiến nghị hoàn thiện chính sách, khung pháp lý trong công tác mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế nhằm mua được hàng hóa có chất lượng với giá cả hợp lý (thay cho mục tiêu mua được hàng hóa giá rẻ nhất), đặc biệt có quy định, hướng dẫn cụ thể trong trường hợp phòng, chống dịch.

Khi thanh, kiểm tra công tác mua sắm, nhất là mua sắm phục vụ phòng, chống dịch cần xem xét bối cảnh thực tế trong giai đoạn dịch bệnh. Khi xem xét, đánh giá, xử lý cán bộ, công chức, viên chức, người lao động cần dựa vào Kết luận của Bộ Chính trị về “Chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung”.

THẢO PHƯƠNG