Hải Phòng: Chưa đủ căn cứ để khởi tố hình sự nhóm 'Bông hồng đen'

Nhóm Bông hồng đen tại buổi làm việc với UBND phường Hải Sơn. Nguồn ảnh: Tuyên giáo quận Đồ Sơn

Ngày 28/11, Công an quận Đồ Sơn (Hải Phòng) cho biết, trong quá trình điều tra vụ nhóm "Bông hồng đen" tự ý lấy mẫu máu của nhiều học sinh để xét nghiệm HIV tháng 8 vừa qua, cơ quan CSĐT kết luận chưa đủ căn cứ xác định nhóm này vi phạm hình sự mà chỉ vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

Do đó, Cơ quan CSĐT Công an quận Đồ Sơn không khởi tố vụ án, không khởi tố bị can trong vụ việc này.

Trước đó, ngày 24/8, Thanh tra Sở Y tế Hải Phòng đã ban hành Quyết định số 25/QĐ-XPHC xử phạt hành chính 7,5 triệu đồng đối với bà Đinh Thị Út (SN 1971, Trưởng nhóm Bông hồng đen) do thực hiện xét nghiệm HIV đối với người dưới 15 tuổi khi chưa được sự đồng ý bằng văn bản của cha, mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp của người đó.

Sự việc xảy ra vào ngày 18/8/2023, tại địa chỉ số 44 Nguyễn Hữu Cầu, phường Hải Sơn, một nhóm phụ nữ lấy máu hàng loạt trẻ vị thành niên không rõ mục đích. Cơ quan chức năng thuộc quận Đồ Sơn kiểm tra và phát hiện nhóm Bông hồng đen do bà Đinh Thị Út là Trưởng nhóm cùng 4 thành viên đang có hoạt động tư vấn, lấy máu, dịch tiết qua miệng để xét nghiệm HIV.

Tại thời điểm kiểm tra có 12 trẻ vị thành niên. Nhóm khai báo đã thực hiện test nhanh lấy dịch miệng 3 trường hợp, test nhanh lấy máu ngón tay một trường hợp. Cả 4 cháu đều dưới 16 tuổi. Đại diện nhóm Bông hồng đen không xuất trình được giấy tờ pháp lý liên quan đến hoạt động này.

Ngày 21/8, Sở Y tế Hải Phòng thông tin chính thức về vụ việc. Theo văn bản của Sở Y tế, nhóm Bông hồng đen dùng xét nghiệm sàng lọc HIV bằng bộ test nhanh (không phải lấy máu xét nghiệm HIV bằng kim tiêm tại các cơ sở y tế), bộ test nhanh này chỉ sử dụng một lần duy nhất, không có nguy cơ lây nhiễm. Cụ thể, việc lấy máu xét nghiệm bằng bộ test nhanh dùng đầu kim rất nhỏ, bấm vào đầu ngón tay khách hàng để xét nghiệm. Không có văn bản quy định đối tượng không được lấy máu xét nghiệm sàng lọc HIV tại cộng đồng, vì vậy, các nhóm cộng đồng có thể thực hiện được.

Ngày 22/8, Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) thông tin: nhóm Bông hồng đen - Cầu vồng đen (gọi tắt là Bông hồng đen) là một nhóm tự lực thường được gọi là tổ chức dựa vào cộng đồng, được hình thành trên cơ sở tự nguyện của các thành viên và tham gia các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS từ tháng 8/2011.

Nhóm hiện đang triển khai hoạt động của dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam” tại phường Hải Sơn, quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng; do Trung tâm Hỗ trợ sáng kiến phát triển cộng đồng (SCDI) thực hiện với nguồn tài trợ từ Tổ chức Expertise France của Pháp.

Dự án đã được Liên hiệp các hội và khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phê duyệt tại Quyết định số 1379/QĐ-LHHVN ngày 16/12/2020 triển khai tại 7 tỉnh, thành phố trong đó có Hải Phòng. Việc hợp tác này để triển khai hoạt động dự án trong nhóm người trẻ sử dụng ma túy ở độ tuổi từ 16 đến 24, thực hiện từ tháng 1 đến tháng 12/2023.

Theo nội dung biên bản làm việc giữa Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hải Phòng và SCDI, từ 1/1- 18/8, số khách hàng được nhóm Bông hồng đen tư vấn xét nghiệm sàng lọc HIV là 204 người và cho kết quả 100% mẫu không phản ứng. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai dự án, SCDI và nhóm Bông hồng đen chưa báo cáo với các cơ quan chức năng.

Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP Hải Phòng đã đề nghị cơ quan có thẩm quyền tạm dừng hoạt động của Dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma túy tại Việt Nam” tại Hải Phòng.

HP