Hải quan khu vực I lập tổ 'phản ứng nhanh', đồng hành cùng doanh nghiệp

Tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp

Trong năm 2025, công tác phát triển quan hệ đối tác hải quan - doanh nghiệp được triển khai bài bản, khoa học với nhiều hình thức đa dạng như tuyên truyền, hỗ trợ, tham vấn, giám sát thực thi và hợp tác với các bên liên quan.

Chi cục tích cực phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật mới, nhất là các quy định về hải quan có tác động lớn, thông qua hội nghị, hội thảo, đối thoại chuyên đề và các kênh thông tin điện tử. Qua đó, năng lực tiếp cận pháp luật của doanh nghiệp trên địa bàn được nâng cao, góp phần tăng cường sự đồng hành, chia sẻ và xây dựng mối quan hệ đối tác bền chặt giữa hải quan và cộng đồng doanh nghiệp.

Thời gian thông quan hàng hóa nhanh chóng, góp phần nâng cao hiệu quả, minh bạch hóa thủ tục.

Trên Cổng thông tin điện tử, Chi cục đã xây dựng chuyên mục giới thiệu văn bản, điểm tin văn bản để cung cấp thông tin nhanh chóng, kịp thời, đầy đủ những văn bản mới ban hành đến các đối tượng liên quan; thường xuyên cập nhật những tin, bài, ảnh liên quan đến các hoạt động chuyên môn của đơn vị lên website, qua đó góp phần nâng cao nhận thức pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật cho cá nhân, tổ chức có liên quan.

Tiếp đến là hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp, ở các đơn vị Hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu thành lập các Tổ hỗ trợ doanh nghiệp gồm: Tổ tham mưu về công tác phân loại hàng hóa; Tổ tham mưu về công tác xác định trị giá hải quan; Tổ tham mưu về công tác giải quyết vướng mắc, khiếu nại tố cáo; Tổ tham mưu về xử lý vi phạm... có nhiệm vụ hướng dẫn các doanh nghiệp mới thành lập, mới đăng ký thực hiện thủ tục hải quan; hỗ trợ, tháo gỡ kịp thời những vướng mắc phát sinh, giúp các doanh nghiệp thông quan hàng hóa nhanh chóng, đúng quy định pháp luật, mang đến sự hài lòng cao cho cộng đồng doanh nghiệp.

Hải quan khu vực I chủ động thành lập các tổ “phản ứng nhanh” tại các đơn vị hải quan cửa khẩu và ngoài cửa khẩu.

Các đơn vị đã lập danh sách các doanh nghiệp có số thu thuế lớn, kim ngạch cao, doanh nghiệp thường xuyên làm thủ tục, tạo mối liên hệ qua các kênh như điện thoại, email đến lãnh đạo doanh nghiệp để cập nhật thông tin các quy định, chính sách mới về lĩnh vực hải quan để doanh nghiệp biết và chủ động tìm hiểu.

Đối với hoạt động tham vấn doanh nghiệp, năm 2025, đơn vị đã thực hiện tham vấn tại cơ quan Hải quan đối với một số doanh nghiệp về chuyển đổi số trong quản lý nhà nước về hải quan; quản lý kho bãi, địa điểm kiểm tra; quản lý seal định vị điện tử...

Song song với đó, cử cán bộ, công chức các bộ phận công tác đến tận trụ sở doanh nghiệp để tiếp xúc, tham vấn các khó khăn, vướng mắc trong quá trình làm thủ tục hải quan, để kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ giúp doanh nghiệp thực hiện công tác xuất nhập khẩu thuận lợi, an toàn.

Các đơn vị soi chiếu 3 lần không vi phạm/năm không tiếp tục đưa vào danh sách soi chiếu trừ trường hợp có thông tin nghi vấn rõ ràng.

Để công tác phát triển quan hệ đối tác ngày càng thực chất, Chi cục Hải quan khu vực I kiến nghị, đối với những doanh nghiệp có chỉ số rủi ro thấp và đã soi chiếu 3 lần không vi phạm/năm không tiếp tục đưa vào danh sách soi chiếu trừ trường hợp có thông tin nghi vấn rõ ràng. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì kênh đối thoại trực tiếp, thường xuyên tiếp nhận các vướng mắc của doanh nghiệp để kịp thời phản hồi cho doanh nghiệp cũng như báo cáo, kiến nghị lên cơ quan cấp trên.

Năm 2026, Chi cục Hải quan khu vực I cũng xác định tăng cường tổ chức hội thảo chuyên đề, cuộc đối thoại định kỳ, tập huấn nghiệp vụ và hợp tác với các hiệp hội ngành hàng để giúp doanh nghiệp tiếp cận thông tin nhanh hơn, đồng thời tạo điều kiện để cơ quan Hải quan nắm bắt thực tiễn, kịp thời điều chỉnh chính sách.

Ngoài ra, tiếp tục duy trì các kênh đối thoại trực tiếp, tiếp nhận và xử lý vướng mắc kịp thời (hotline, fanpage,...); phát huy hoạt động tham vấn trong xây dựng văn bản quy phạm pháp luật; theo dõi chỉ số hài lòng của doanh nghiệp để góp phần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại và thân thiện hơn.

Hiện trên các địa bàn do Chi cục Hải quan khu vực I quản lý (gồm TP. Hà Nội, Phú Thọ) có khoảng 24.500 doanh nghiệp, với gần 1.000 doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu và chế xuất. Kim ngạch xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp này trong năm 2024 đạt khoảng 56 tỷ USD.

Phấn đấu thu ngân sách năm 2025 đạt 134% dự toán

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa hải quan và chống thất thu, Chi cục Hải quan khu vực I đã đạt kết quả nổi bật trong công tác thu ngân sách năm 2025. Tính đến hết 30/11/2025, số thu ngân sách đạt 39.894 tỷ đồng, bằng 120,3% dự toán và 122,7% so với cùng kỳ năm 2024; riêng địa bàn Hà Nội đạt 33.697 tỷ đồng, vượt trên 23% dự toán.

Chi cục Hải quan khu vực I đã ghi nhận những dấu ấn nổi bật trong công tác thu ngân sách nhà nước năm 2025.

Có được kết quả trên, ngay từ đầu trong năm 2025, Chi cục đã giao chỉ tiêu thu ngân sách sách năm 2025 cho các đơn vị Hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu. Đồng thời, triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ năm 2025.

Song song với việc triển khai nghiêm túc, đúng quy định các Luật, Nghị định, Thông tư, văn bản hướng dẫn trong lĩnh vực quản lý thuế, công tác cải cách, hiện đại hóa hải quan và ứng dụng công nghệ thông tin đã được Chi cục Hải quan khu vực I triển khai bài bản và hiệu quả.

Hệ thống một cửa quốc gia, quản lý giám sát hải quan tự động tại Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài và các ICD, địa điểm kiểm tra tập trung được áp dụng thành công, bình quân thông quan hơn 50.000 chuyến bay và gần 10 triệu lượt hành khách mỗi năm.

Thời gian thông quan hàng hóa nhanh chóng, góp phần nâng cao hiệu quả, minh bạch hóa thủ tục. Chi cục cũng đã chủ động xây dựng phần mềm quản lý địa điểm kiểm tra tập trung, kết nối các hệ thống công nghệ thông tin từ chi cục đến các đơn vị hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu, phục vụ kiểm tra thanh tra, kiểm tra sau thông quan, thuế, giám sát và điều tra chống buôn lậu.

Phần mềm thông tin hành khách, hành lý xuất nhập cảnh giúp khai thác, phân tích dữ liệu về phương tiện, tổ bay, hành khách, từ đó đưa ra quyết định kiểm tra trọng tâm, trọng điểm, góp phần phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại, đặc biệt là ma túy.

Lực lượng kiểm soát hải quan ghi nhận nhiều vụ việc vi phạm pháp luật về hải quan với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi.

Bên cạnh cải cách thủ tục hành chính tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động thương mại, qua đó cải thiện nguồn thu ngân sách, Chi cục Hải quan khu vực I cũng triển khai đồng loạt các giải pháp chống thất thu qua chống buôn lậu, gian lận thương mại, quản lý rủi ro, kiểm tra sau thông quan, xác định trị giá hải quan.

Đồng thời, thực hiện đúng các quy định về công tác kế toán thuế và quản lý nợ thuế, công tác miễn, giảm, hoàn thuế; phân loại, quản lý chặt chẽ hồ sơ nợ thuế; áp dụng triệt để các biện pháp cưỡng chế, thu nồi nợ theo quy định của pháp luật.

Đơn cử như trong công tác kiểm tra sau thông quan, Chi cục tập trung kiểm tra theo dấu hiệu, chuyên đề, kiểm tra tính tuân thủ, chấn chỉnh khâu thông quan tại các đơn vị trực thuộc, gắn liền việc triển khai hỗ trợ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp làm thủ tục trên địa bàn.

Cụ thể, tập trung thu thập, phân tích thông tin theo các chuyên đề, các rủi ro/vi phạm chuyên ngành được cảnh báo phục vụ công tác kiểm tra sau thông quan; thực hiện kiểm tra các trường hợp có dấu hiệu rủi ro/vi phạm qua thu thập phân tích thông tin về các nội dung như: mã HS, thuế suất, trị giá; các mặt hàng lốp, phế liệu làm nguyên liệu sản xuất, máy ép chậm, thiết bị y tế...

Cùng với đó, thu thập, phân tích thông tin để cảnh báo cho các đơn vị hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu về các thiếu sót, vi phạm trong khâu thông quan giúp các đơn vị hải quan kịp thời bổ sung, khắc phục thiếu sót và thu đủ thuế theo quy định vào ngân sách nhà nước.

Kết quả, tính đến ngày 30/11/2025, Chi cục Hải quan khu vực I đã tiến hành kiểm tra sau thông quan 100 cuộc với tỷ lệ phát hiện vi phạm là 94% (94/100 cuộc); tổng số đã thu nộp ngân sách từ kiểm tra sau thông quan đạt 93,3 tỷ đồng (bằng 63,9% so với cùng kỳ năm 2024). Với nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ, cán bộ, công chức Hải quan khu vực I đã và đang quyết tâm hoàn thành và vượt các chỉ tiêu thu ngân sách nhà nước. Ước tính đến hết ngày 31/12/2025, Chi cục Hải quan khu vực I sẽ thu ngân sách đạt 44.550/33.150 tỷ đồng, bằng 134% dự toán, 111% chỉ tiêu phấn đấu và bằng 122% số thu năm 2024.

Giai đoạn 2020-2024, Chi cục Hải quan khu vực I đã thu nộp ngân sách đạt 151.333 tỷ đồng, vượt 8% tổng dự toán thu của cả giai đoạn, số thu năm sau cao hơn năm trước. Kết quả này của Hải quan khu vực I đã góp phần ổn định khoảng 8% tổng thu ngân sách toàn ngành Hải quan.

Lưu Hiệp