Hải quan khu vực I: Tiên phong cải cách hiện đại hóa

Chủ động đổi mới tư duy quản lý

Bước vào kỷ nguyên phát triển mới, quán triệt chủ trương của Đảng và Nhà nước theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, ngành Hải quan đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng hiện đại hóa toàn diện. Với quyết tâm cao của lãnh đạo cùng đội ngũ cán bộ, công chức giàu bản lĩnh và năng động, Hải quan khu vực I chủ động đổi mới tư duy quản lý, đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số sâu rộng trong từng lĩnh vực, từng khâu nghiệp vụ.

Chi cục Hải quan khu vực I quản lý địa bàn trọng điểm Hà Nội – Phú Thọ, giữ vai trò nòng cốt trong thu ngân sách và quản lý hải quan.

Trên nền tảng đó, Hải quan khu vực I không ngừng cải tiến quy trình, hiện đại hóa hệ thống giám sát, tăng cường tích hợp các giải pháp số nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động XNK. Đây chính là động lực quan trọng để đơn vị tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong, nâng tầm chất lượng phục vụ, đóng góp thiết thực cho sự phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô và cả nước.

Song hành với cải cách, hiện đại hóa, Hải quan khu vực I luôn là lực lượng nòng cốt trong đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và ma túy. Những thành tích nổi bật đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận bằng nhiều phần thưởng cao quý, khẳng định năng lực chuyên môn, bản lĩnh nghiệp vụ và vai trò then chốt trong bảo đảm an ninh, an toàn kinh tế quốc gia.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động, đặc biệt chịu tác động của đại dịch COVID-19, Hải quan khu vực I vẫn duy trì đà tăng trưởng ổn định, giữ vai trò đầu mối quan trọng của hoạt động XNK. Giai đoạn 2015–2024 ghi nhận mức tăng trưởng bình quân 12,3%/năm về cả số lượng tờ khai và kim ngạch XNK; riêng năm 2024, số lượng tờ khai tăng gấp 2 lần, kim ngạch XNK tăng gấp 3,5 lần so với năm 2015, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của hoạt động thương mại qua địa bàn Thủ đô và các tỉnh lân cận.

Tính riêng trong giai đoạn 2020-2024, Hải quan khu vực I đã thu nộp NSNN đạt 151.333 tỷ đồng, vượt 8% tổng dự toán thu của cả giai đoạn, số thu năm sau cao hơn năm trước. Kết quả này của Hải quan khu vực I đã góp phần ổn định khoảng 8% tổng thu ngân sách toàn ngành Hải quan.

Không chỉ dừng ở công tác thu, với địa bàn quản lý trải rộng nhiều tỉnh, thành phố, gồm đầy đủ các loại hình: đường không, đường bộ, đường sắt, đường biển địa bàn do Hải quan khu vực I quản lý luôn là điểm nóng về buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép ma túy, đặc biệt tại sân bay Nội Bài, chuyển phát nhanh.

Bước vào giai đoạn nước rút của năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực I đang tăng tốc trên cả hai mặt trận: cải cách – hiện đại hóa thủ tục hải quan và siết chặt công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại. Với quyết tâm cao, đơn vị hướng tới mục tiêu hoàn thành toàn diện kế hoạch thu ngân sách, góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động XNK của DN.

Chi cục Hải quan khu vực I đẩy mạnh hiện đại hóa, cải tiến quy trình và chuyển đổi số, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế mở.

Sau 11 tháng năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực I đã đạt được nhiều kết quả nổi bật cả về thu ngân sách lẫn quản lý hoạt động XNK. Đơn vị đã triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả điều hành thu, bám sát hoạt động XNK của các DN lớn để phân tích, dự báo kịp thời và chủ động đề xuất phương án hỗ trợ DN vượt qua khó khăn, duy trì nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước.

Theo thống kê, tính đến hết tháng 11/2025, Chi cục Hải quan khu vực I đã thu nộp ngân sách đạt 39.894/33.150 tỷ. Riêng địa bàn Hà Nội ghi nhận mức thu 33.697 tỷ đồng, cao hơn đáng kể so với chỉ tiêu 27.320 tỷ đồng. Ước tính đến hết ngày 31/12/2025, Chi cục Hải quan khu vực I sẽ thu được 44.550/33.150 tỷ đồng.

Về hoạt động XNK, kim ngạch toàn khu vực đạt 98,8 tỷ USD, tương đương 124% so với cùng kỳ năm 2024, cho thấy sức phục hồi và nhu cầu giao thương tiếp tục tăng mạnh.

Trong công tác tham vấn, đơn vị đã thực hiện tham vấn đối với 3.449 tờ khai. Kết quả, có 908 tờ khai bị bác bỏ trị giá khai báo và 2.541 tờ khai được chấp nhận. Qua đó, Chi cục đã truy thu 11,32 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước, góp phần siết chặt kỷ cương và phòng ngừa gian lận thương mại.

Để hoàn thành kế hoạch thu ngân sách nhà nước năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực I xác định trọng tâm là tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Đơn vị đang rà soát, tối ưu hóa các quy trình nghiệp vụ, giảm thiểu khâu trung gian, rút ngắn thời gian thông quan, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Song song với đó, trong năm 2025 Chi cục tập trung hoàn thiện mô hình “Hải quan số – Hải quan thông minh – Hải quan xanh”, xây dựng hệ sinh thái quản lý hải quan hiện đại, đồng bộ, an toàn và hiệu quả. Đây là bước đi quan trọng trong lộ trình hiện đại hóa của ngành Hải quan, nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thương mại quốc tế và xu thế chuyển đổi số toàn cầu.

Công chức hải quan rà soát, kiểm tra những mặt hàng trong danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu rủi ro cao.

Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cải cách hiện đại hóa

Trong năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực I đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cải cách hiện đại hóa và ứng dụng công nghệ thông tin, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu. Đơn vị đã thành lập Ban chỉ đạo phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cùng Tổ giúp việc Ban chỉ đạo, đồng thời xây dựng quy chế hoạt động và kế hoạch phát triển cho giai đoạn 2025-2030, làm nền tảng cho các bước tiến công nghệ dài hạn.

Bên cạnh đó, Chi cục đã tiến hành đánh giá và nâng cao hiệu quả triển khai Hệ thống quản lý giám sát hải quan tự động tại Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài cùng các địa điểm kiểm tra tập trung, kết nối các phần mềm quản lý địa điểm kiểm tra và hệ thống dữ liệu điều hành, quản lý nội bộ. Đặc biệt, các hệ thống công nghệ hiện đại như tự động phân công công chức kiểm tra hồ sơ trên VNACC/VCIS, Hệ thống thông quan điện tử phiên bản 6 (ECUS6), Hệ thống tiếp nhận tờ khai trị giá thấp và hàng thương mại điện tử (AVP-ECOM), cũng như Hệ thống quản lý điều hành tập trung (CCES) đã được triển khai đồng bộ.

Chi cục cũng xây dựng kế hoạch và dự toán cho hệ thống công nghệ thông tin năm 2025 và các năm tiếp theo, chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật phục vụ thí điểm mô hình thông quan tập trung. Đồng thời, đơn vị tích cực tham gia vận hành kiểm thử Hệ thống khai từ xa do Cục Hải quan tổ chức nhằm tối ưu hóa quy trình làm việc.

Đáng chú ý, công tác kết nối hệ thống Hải quan với các DN kinh doanh kho bãi được mở rộng theo Nghị định 68/2016/NĐ-CP, với việc triển khai tại ba địa điểm mới gồm Công ty TNHH Một thành viên Logistic Viettel, Công ty Cổ phần vận tải đường sắt Chi nhánh vận tải đường sắt Đông Anh và Công ty Logistic – Tổng công ty Bưu điện Việt Nam. Những bước tiến này thể hiện rõ quyết tâm hiện đại hóa, chuyển đổi số toàn diện của Hải quan khu vực I, góp phần nâng cao chất lượng quản lý, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.

Lực lượng Hải quan khu vực I tăng cường kiểm tra hàng hóa.

Không chỉ tập trung vào công tác chuyên môn, Chi cục Hải quan khu vực I còn phát huy vai trò cầu nối giữa cơ quan quản lý nhà nước với cộng đồng DN, chủ động nắm bắt tình hình sản xuất – kinh doanh để kịp thời tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ DN thích ứng linh hoạt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động. Đơn vị duy trì cơ chế đối thoại thường xuyên, giải đáp kịp thời các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện chính sách, thủ tục hải quan.

Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ khẳng định: "Chi cục Hải quan khu vực I luôn là đơn vị tiên phong, góp phần quan trọng trong cải cách, hiện đại hóa, thu ngân sách và đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, phòng chống ma túy. Tôi tin tưởng rằng tập thể đơn vị sẽ tiếp tục phát huy sức mạnh đoàn kết, trí tuệ và bản lĩnh, hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới".

Với phương châm “Minh bạch – Chuyên nghiệp – Hiện đại – Hiệu quả”, Chi cục Hải quan khu vực I đang tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những đơn vị tiên phong của ngành hải quan trong quá trình chuyển đổi số, hiện đại hóa công tác quản lý nhà nước về hải quan.