Hai vấn đề vẫn còn băn khoăn tại dự án sân bay Gia Bình
Nhiều đại biểu Quốc hội hiện vẫn còn băn khoăn về tiến độ giải phóng mặt bằng cũng như năng lực của nhà đầu tư.
Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình thuộc nhóm dự án quan trọng quốc gia, thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư. Cảng hàng không này giữ vai trò bổ trợ chiến lược cho Nội Bài, phát huy lợi thế về không gian, kết nối và hạ tầng, đồng thời tạo đà phát triển cho các ngành công nghiệp, logistics, thương mại điện tử, du lịch và dịch vụ.
Tại phiên họp toàn thể để thẩm tra tờ trình của Chính phủ về việc chấp thuận chủ trương đầu tư dự án chiều ngày 11/11, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng cho biết, việc đầu tư là phù hợp với định hướng phát triển không gian kinh tế, xã hội theo Quy hoạch tổng thể quốc gia.
Dự án được kỳ vọng sẽ trở thành một trung tâm trung chuyển hàng không thế giới và khu vực.
Quang cảnh phiên họp về thẩm tra tờ trình của Chính phủ về việc chấp thuận chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình ngày 11/11. Ảnh: Quochoi
Theo kế hoạch, việc xây dựng khu tái định cư dự kiến hoàn thành trong tháng 1/2026 và toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng sẽ hoàn thành trong năm 2026. Tuy nhiên, các đại biểu tại phiên họp lo ngại về tiến độ giải phóng mặt bằng do khối lượng lớn các hộ dân cũng như di tích lịch sử văn hóa phải di dời.
Đại biểu Trần Văn Tiến – Đoàn đại biểu Quốc hội tính Phú Thọ - thể hiện sự băn khoăn về sự đồng thuận của người dân và cộng đồng dân cư trong việc di dời 25 di tích lịch sử văn hóa.
Về vấn đề này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và tài chính Nguyễn Vân Chi yêu cầu Bộ Văn hóa làm rõ phương án xử lý, đặc biệt đối với di tích Quốc gia và các di tích gắn với sự kiện lịch sử, văn hóa tiêu biểu.
Trước đó, tại phiên họp thứ 51 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều ngày 6/11, Thường trực Ủy ban Kinh tế và tài chính Phan Văn Mãi cũng đã đề nghị nghiên cứu, bổ sung quy định cụ thể về việc di dời và xử lý hậu di dời đối với 25 di tích lịch sử - văn hóa trong phạm vi dự án.
Đặc biệt, cần làm rõ trình tự công nhận lại di tích sau khi di dời, bảo đảm giữ nguyên yếu tố gốc, giá trị văn hóa - lịch sử và tuân thủ quy định của Luật Di sản văn hóa, Luật Đất đai, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Cùng với đó, cần xây dựng phương án bảo tồn chi tiết, đánh giá tác động và cơ chế giám sát việc di dời, xác định rõ vai trò thẩm định và quản lý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đồng thời áp dụng các giải pháp khoa học, công nghệ hiện đại để bảo đảm bảo tồn giá trị gốc, tránh biến dạng di tích.
Ngoài ra, ông Mãi cũng lưu ý, cần quy định rõ trách nhiệm, thời hạn, cơ chế báo cáo và hậu kiểm đối với UBND tỉnh Bắc Ninh trong quá trình thực hiện các thủ tục đất đai, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời di tích, đồng thời thiết lập cơ chế giám sát bảo đảm tính minh bạch trong thực hiện cơ chế đặc thù.
Phát biểu tại cuộc họp chiều ngày 11/11, đại biểu Phạm Văn Thịnh (đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh) cho biết, công tác triển khai gặp nhiều thách thức nhưng nhận được sự ủng hộ rất cao của nhân dân. Đối với việc di dời các cơ sở thờ tự, tôn giáo, chính quyền thực hiện rất dân chủ, bố trí vị trí đất di chuyển thường đẹp hơn trước và nhận được sự đồng thuận rất lớn.
Ở góc độ địa phương đặt Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, đại biểu cam kết tiến độ, dự kiến trong tháng 11/2025 sẽ chi trả xong cho người dân và mặt bằng khu tái định cư dự kiến hoàn thành trong tháng 12 tới để có thể thi công ngay. Đại biểu khẳng định, nhìn tổng thể, địa phương có khả năng đáp ứng được tiến độ theo yêu cầu của Trung ương.
Làm rõ hiệu quả kinh doanh của dự án sân bay Gia Bình
Bên cạnh tiến độ, cơ cấu vốn đầu tư của dự án cũng là điểm đáng chú ý khi nguồn vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư chiếm khoảng 15% tổng vốn đầu tư, vốn huy động hợp pháp tương ứng với 85% tổng vốn đầu tư (chủ yếu là vốn vay).
Tại cuộc họp, ông Tiến đặt vấn đề và cho rằng, liệu tỷ lệ vốn chủ sở hữu so với vốn huy động khác đang quá ít và đề nghị, nên nâng tỷ lệ vốn chủ sở hữu để giảm tỷ lệ vốn huy động, từ đó tăng hiệu quả đầu tư.
Đại biểu Trần Anh Tuấn (đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM) bày tỏ băn khoăn khi thời gian thu hồi vốn dự án được cho là khá dài (dự kiến khoảng 40 năm) so với các dự án BOT hay dự án tư khác, đồng thời quan tâm đến khả năng hoàn trả nợ hàng năm, đặc biệt với vốn vay với lãi suất khá cao.
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, pháp luật hiện hành không quy định vốn chủ sở hữu tối thiểu đối với loại hình dự án này. Tỷ lệ được lấy tương tự như yêu cầu đối với các dự án kinh doanh bất động sản (theo Luật Kinh doanh bất động sản).
Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, vốn chỉ là một tiêu chí và bộ khung tiêu chí mà Bộ Công an đã đưa ra gồm sáu nhóm tiêu chí với 24 tiêu chí cụ thể để lựa chọn nhà đầu tư, bao gồm năng lực, kinh nghiệm, huy động tư vấn, giám sát… để đảm bảo tính khả thi.
