Hạn chế tiêu cực của kinh doanh đa cấp

PV: Ông có thể khái quát vài nét về tình hình quản lý hoạt động kinh doanh đa cấp hiện nay?

Ông Trịnh Anh Tuấn

Ông Trịnh Anh Tuấn: Trong những năm gần đây, quản lý Nhà nước về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp tại Việt Nam được đánh giá có nhiều kết quả tích cực.

Từ diễn biến phức tạp của hoạt động kinh doanh đa cấp gây nhiều tiêu cực cho xã hội vào những năm 2016 trở về trước, Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng đã phối hợp với các cơ quan liên quan từ Trung ương đến địa phương thực hiện hàng loạt các biện pháp quản lý chặt chẽ và đồng bộ để hạn chế nhiều tiêu cực của hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.

Về tổng thể, đến nay, hoạt động đa cấp đã và đang từng bước ổn định, không còn các vụ việc gây hậu quả nghiêm trọng, các doanh nghiệp đã có những đóng góp nhất định vào ngân sách Nhà nước.

Năm 2019 đánh dấu một năm chuyển biến tích cực của lĩnh vực kinh doanh đa cấp, từ hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp tới việc thực thi pháp luật của các cơ quan quản lý.

PV: Hiện tại có bao nhiêu doanh nghiệp hoạt động kinh doanh đa cấp có giấy phép, thưa ông?

Ông Trịnh Anh Tuấn: Đầu năm 2019, trên thị trường có 30 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận hoạt động kinh doanh đa cấp đang hoạt động. Trong năm 2019, có 3 doanh nghiệp được cấp mới giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đa cấp.

Bên cạnh đó, từ đầu năm 2019 đến nay, có 12 doanh nghiệp kinh doanh đa cấp chấm dứt hoạt động, bao gồm: 5 doanh nghiệp bị thu hồi giấy chứng nhận kinh doanh do không đáp ứng điều kiện mới của Nghị định 40/2018/NĐ-CP; 1 doanh nghiệp bị thu hồi giấy chứng nhận kinh doanh do vi phạm điều cấm; 2 doanh nghiệp không được gia hạn giấy chứng nhận kinh doanh do không duy trì các điều kiện theo Nghị định 40/2018/NĐ-CP; 2 doanh nghiệp hết hạn giấy chứng nhận kinh doanh và không làm thủ tục gia hạn; 2 doanh nghiệp tự nguyện chấm dứt hoạt động.

Tính đến tháng 8-2020, số lượng doanh nghiệp có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đa cấp chỉ còn 21 doanh nghiệp, giảm 30% so với cuối năm 2018.

Mô hình kinh doanh đa cấp đang được quản lý chặt

PV: Số lượng doanh nghiệp kinh doanh đa cấp giảm có ảnh hưởng đến doanh thu?

Ông Trịnh Anh Tuấn: Theo số liệu báo cáo từ 24 doanh nghiệp, trong năm 2019, tổng số lượng người tham gia bán hàng đa cấp là hơn 1,1 triệu người, giảm 159.401 người (khoảng 12%) so với cuối năm 2018. Trong đó, số lượng người có phát sinh doanh thu, hoa hồng chiếm khoảng 50%. Mặc dù số lượng người tham gia bán hàng đa cấp của các doanh nghiệp giảm nhưng tổng doanh thu bán hàng đa cấp được ghi nhận khoảng 12.575 tỉ đồng, tăng 1.793 tỉ đồng (tăng hơn 16%) so với năm 2018 và tăng 4.247 tỉ đồng (tăng 35%) so với năm 2017.

Năm 2019, các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp đã nộp ngân sách Nhà nước hơn 1.661 tỉ đồng, tăng 21,7% so với năm 2018, trong đó chủ yếu là thuế giá trị gia tăng (chiếm 35,77%) và thuế xuất nhập khẩu (chiếm 38,02%).

PV: Ông có thể chia sẻ thêm về công tác quản lý kinh doanh đa cấp cũng như định hướng sắp tới?

Ông Trịnh Anh Tuấn: Hiện nay, hoạt động kinh doanh đa cấp về cơ bản đã được chấn chỉnh, quản lý tốt, số vụ việc vi phạm và những vấn đề phát sinh từ bán hàng đa cấp đã giảm, không còn nhiều trường hợp nghiêm trọng như những năm trước.

Ở cấp Trung ương, trong năm 2019, Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng đã phối hợp với các cơ quan liên quan như Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an) thanh tra chuyên ngành về việc chấp hành pháp luật về bán hàng đa cấp và xử phạt 4 doanh nghiệp vi phạm với tổng số tiền phạt hơn 1,8 tỉ đồng, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đa cấp của 1 doanh nghiệp vi phạm nghiêm trọng. Ở cấp địa phương, tống số tiền phạt của các cơ quan quản lý tại địa phương hơn 1,1 tỉ đồng.

Ngoài ra, Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng phối hợp các cơ quan quản lý liên quan khác thực hiện nhiều biện pháp tuyên truyền, cảnh báo về các hành vi có dấu hiệu bán hàng đa cấp trái phép, qua đó nâng cao nhận thức, đồng thời ngăn ngừa được các thiệt hại không đáng có cho người dân.

Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng cũng giới thiệu một số ứng dụng công nghệ thông tin, nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả công tác quản lý kinh doanh đa cấp. Cục đã công bố dịch vụ công trực tuyến như cấp, sửa đổi, bổ sung giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đa cấp tại địa chỉ: https://banhangdacap.dvctt.gov.vn.

Bên cạnh đó, Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng giới thiệu trang thông tin điện tử quản lý kinh doanh đa cấp (mới nâng cấp) với nhiều chức năng và ứng dụng mới tại địa chỉ: http://bhdc.vcca.gov.vn/ có thể hỗ trợ cung cấp các số liệu cập nhật, minh bạch, đầy đủ về lĩnh vực kinh doanh đa cấp, giúp tăng cường trao đổi thông tin, tương tác giữa cơ quan quản lý Nhà nước từ Trung ương tới các địa phương, qua đó nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động kinh doanh đa cấp.

PV: Xin cảm ơn ông!

Phương Vy