Hàn Quốc làm nên lịch sử tại Oscar 2020

Đoàn làm phim “Ký sinh trùng” ăn mừng chiến thắng lịch sử

ÐÊM “KÝ SINH TRÙNG”

Sớm nhận giải Kịch bản gốc xuất sắc, Ký sinh trùng (Parasite) mang về bốn tượng vàng, dẫn đầu Oscar 2020. Bộ phim giúp đạo diễn Bong Joon-ho trở thành người lên sân khấu nhiều nhất để nhận hai giải cá nhân Kịch bản, Đạo diễn xuất sắc và cú đúp cho phim - Phim quốc tế xuất sắc (tên gọi cũ là Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc) và Phim xuất sắc nhất. Không chỉ vượt trội về số lượng giải, Ký sinh trùng còn áp đảo các đối thủ vì nắm giữ các giải thưởng quan trọng. Đạo diễn Sam Mendes dù nhận giải Đạo diễn xuất sắc với phim chiến tranh 1917 ở giải thưởng Hiệp hội đạo diễn, vẫn phải nhường cho Bong Joon-ho tại đêm Oscar.

Nữ diễn viên Reneé Zellweger giành Oscar thứ hai trong sự nghiệp

Cú đúp hai giải phim hay nhất đêm trao giải khiến không ít người choáng váng với Ký sinh trùng. Bởi với các nhà chuyên môn như Hiệp hội Sản xuất và Hiệp hội đạo diễn-thước đo tiền Oscar-đều đồng thuận trao giải Phim hay nhất cho 1917. Ngay cả Hiệp hội các nhà báo quốc tế tại Hollywood cũng trao Quả cầu vàng phim bi hay nhất cho 1917 của đạo diễn Sam Mendes.

Ký sinh trùng mở ra chương mới cho Oscar, bởi sau 92 năm tồn tại đây là lần đầu giải Phim hay nhất thuộc về bộ phim không nói tiếng Anh. Phim Nghệ sỹ từng thắng lớn tại Oscar là phim Pháp, tuy nhiên đó là phim câm đen trắng tôn vinh Hollywood. Ký sinh trùng của đạo diễn Bong Joon-ho có thể nói cực kỳ hanh thông trên con đường giành giải thưởng. Đầu tiên phải kể tới Cành cọ vàng 2019, Phim không nói tiếng Anh hay nhất tại BAFTA 2020 của Anh, Kịch bản gốc xuất sắc do Hiệp hội biên kịch Mỹ trao, Phim hay nhất 2019 của Hiệp hội những nhà phê bình Mỹ.

Vai hề Joker mang về tượng vàng Oscar đầu tiên cho Joaquin Phoenix

Bong Joon-so gặp thời. Bộ phim về sự phân hóa giàu nghèo tàn khốc của xã hội Hàn Quốc đã lọt vào mắt các thành viên của Viện Hàn lâm. Đạo diễn làm một bộ phim tốt, cộng với sự may mắn và chiến dịch quảng bá khôn khéo góp phần không nhỏ tạo nên thành công. Bong Joon-ho có nhiều buổi giới thiệu phim, gặp gỡ người nổi tiếng Hollywood, trả lời nhiều bài phỏng vấn gây chú ý, trong đó có lần Bong từng nói đầy ý nhị rằng: “Oscar không phải liên hoan phim quốc tế, nó rất cục bộ”. Giải thưởng này dành cho những bộ phim của người Mỹ, những người làm cho nền công nghiệp điện ảnh Mỹ.

Đạo diễn Ký sinh trùng chọn đề tài bất bình đẳng trên thế giới, vốn là đề tài vẫn được ưa thích thời gian gần đây. Quentin Tarantino cũng khai thác câu chuyện này trong Joker. Tuy nhiên không có bộ phim nào chọn cách xử lý mới mẻ như Bong Joon-ho, Ký sinh trùng trở thành bộ phim tốt nhất trong số phim cùng đề tài. Bong chọn thể loại hài đen, đan xen với thể loại phim hồi hộp kinh dị kể câu chuyện kịch tính. Ký sinh trùng không hoàn toàn đứng về phe yếu thế mà mang tới cái nhìn khách quan đối với mọi tầng lớp trong xã hội: Gia đình ông Kim nghèo khổ trong phim lại chọn lối sống ăn bám, hành động độc ác chỉ vì mang cái tự ti nghèo khổ.

Viện Hàn Lâm trao giải cho Ký sinh trùng có lẽ cho thấy dấu hiệu đổi mới: Sau gần trăm năm, Oscar dần cởi mở hơn với các nền điện ảnh ngoài Hollywood. Khẩu vị điện ảnh hẳn cũng cần đổi mới, đúng lúc ấy có Ký sinh trùng từ Hàn Quốc thỏa mãn họ.

TIẾC NUỐI

Những giải thưởng bất ngờ nhất đều đổ dồn về Ký sinh trùng, thành ra phần lớn các giải thưởng còn lại đều không vượt ngoài dự đoán của giới phê bình và dư luận. Joaquin Phoenix nhận tượng vàng Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc đầu tiên sau bốn lần được đề cử. Joker dù giành 11 đề cử, cuối cùng chỉ thắng hai trong đó có giải Âm nhạc xuất sắc. Joaquin Phoenix tuy thế cũng nhận khen chê trái chiều, nhưng mùa giải thưởng năm nay không ai đủ nổi trội để đánh bật anh, nên vai tên hề Joker này vẫn mang về cho anh hầu hết các giải thưởng lớn nhỏ. Phim Joker thậm chí còn nhận đề cử Mâm xôi vàng ở khía cạnh Phim coi thường tính mạng con người và tài sản công cộng.

Ba giải diễn xuất còn lại không nằm ngoài dự đoán. Reneé Zellweger thắng giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhờ hóa thân thành ca sỹ đầy bi kịch Judy Garland trong phim tiểu sử Judy. Đây là tượng vàng Oscar thứ hai của nữ diễn viên này sau Núi lạnh (Oscar Nữ diễn viên phụ xuất sắc). Brad Pitt thuyết phục khán giả và giới phê bình từ khi Ngày xửa ngày xưa ở Hollywood ra mắt. Bộ phim hoài niệm về thời hoàng kim Hollywood được đứng vào hàng ngũ ứng viên nặng ký cũng chỉ có thêm một giải phụ. Giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc không ai khác ngoài Laura Dern trong Marriage story (Câu chuyện hôn nhân).

Giải thưởng năm nay cũng gây ra không ít tiếc nuối. Phim chiến tranh về sự tàn khốc trong chiến tranh 1917 được dự đoán thắng Phim hay nhất, cuối cùng chỉ mang về ba giải thưởng ở hạng mục kỹ thuật: Kỹ xảo hình ảnh, Quay phim xuất sắc cho Roger Deakins và Hòa âm xuất sắc. Tác phẩm của đạo diễn Sam Mendes được trang web uy tín Imdb chấm 8,5/10 điểm, là bộ phim phản chiến khai thác những mặt xấu xí, khốc liệt nhất của cuộc chiến, nhưng cũng lóe lên niềm tin vào sự sống của những con người bình thường trong hoàn cảnh hiểm nghèo. Bộ phim Irishman của Martin Scorsese là phim duy nhất trong 9 phim lọt đề cử hạng mục Phim hay nhất ra về tay trắng.

Nguyên Khánh