Hàn Quốc: Số phận 'trớ trêu' của ông Yoon Suk-yeol

Sinh năm 1960 tại khu vực Yeonhui-dong ở phía Tây Seoul, ông Yoon - tổng thống Hàn Quốc vừa bị quốc hội đề xuất luận tội - là con trai cả trong một gia đình trí thức.

Cha của ông - ông Yoon Ki-jung - là một nhà kinh tế học nổi tiếng, trong khi mẹ của ông - bà Choi Seong-ja - là giáo sư hóa học tại Trường ĐH Ewha (Hàn Quốc).

"Người không thể thăng chức"

Tổng thống Yoon đăng ký ngành luật của Trường ĐH Quốc gia Seoul vào năm 1979, theo mong muốn của cha nhằm mở rộng con đường học tập sang hướng thực tế.

Ông được miễn nghĩa vụ quân sự vì một chứng bệnh về mắt.

Tổng thống Yoon bắt đầu sự nghiệp công tố viên ở tuổi 34 và được mệnh danh là "người khác thường" do có xu hướng đối đầu với giới quyền lực.

Ông Yoon Suk-yeol có nguy cơ bị phế truất vì ban bố thiết quân luật. Ảnh: Yonhap

Năm 1999, ông là người đứng đầu vụ bắt giữ bà Park Hee-won, giám đốc cục tình báo của Cơ quan Cảnh sát Quốc gia vào thời điểm đó, với cáo buộc hối lộ.

Sau khi bắt giữ bà Park, ông Yoon được các công tố viên mô tả là một "nhân vật khác thường" và "không bao giờ có thể được thăng chức".

Năm 2002, ông từ bỏ sự nghiệp công tố để làm luật sư tại Công ty luật Bae, Kim và Lee.

Tuy nhiên, hoạt động tư nhân dường như không phù hợp với ông. Sau 1 năm, ông trở lại làm công tố viên, tham gia vào các vụ án lớn nhắm vào những người nắm quyền.

Ông chịu trách nhiệm điều tra cáo buộc gây quỹ tranh cử bất hợp pháp của cố Tổng thống Roh Moo-hyun, bắt giữ và truy tố nhiều đồng minh của ông Roh, bao gồm cựu Thống đốc Nam Chungcheong Ahn Hee-jung.

Tổng thống Yoon Suk-yeol học luật theo nguyện vọng của cha. Ảnh: Joongang Ilbo

Năm 2006, Tổng thống Yoon bắt giữ và truy tố ông Chung Mong-koo, chủ tịch danh dự của tập đoàn ô-tô Hyundai, với cáo buộc liên quan đến quỹ đen.

Đến năm 2011, ông Lee Sang-deuk - anh trai cựu Tổng thống Lee Myung-bak - bị bắt và truy tố với cáo buộc vi phạm Đạo luật Quỹ Chính trị.

Sự kiện thay đổi cuộc đời

Một sự kiện làm thay đổi cuộc đời Tổng thống Yoon - có lẽ là động lực đằng sau tham vọng trở thành tổng thống của ông, xảy ra vào năm 2013.

Tổng thống Yoon dẫn đầu chiến dịch điều tra nghi vấn Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc (NIS) thao túng dư luận trong năm đầu tiên của chính quyền Tổng thống Park Geun-hye.

Ông Yoon Suk-yeol ở tuổi 34. Ảnh: The JoongAng Daily

Điều này đồng nghĩa ông Yoon "tuyên chiến" với Giám đốc NIS Won Se-hoon và đọ sức với Bộ trưởng Tư pháp Hwang Kyo-ahn vào thời điểm đó.

Sau đó, ông bị rút mọi nhiệm vụ và bị đình chỉ làm việc trong một tháng. Khi có thể quay lại cơ quan công tố, ông lại bị giáng chức xuống công tố viên bình thường, không có chức danh nào ở Daegu và Daejeon.

Nhưng chưa đầy 3 năm sau, ông được trao cơ hội khác: Cuộc điều tra về bê bối Choi Soon-sil dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Park. Bà Choi là bạn thân của bà Park.

Ông tham gia nhóm điều tra với tư cách là công tố viên chính.

Ông cũng khởi xướng cuộc điều tra nhằm vào tập đoàn Samsung liên quan đến bê bối của bà Choi, đồng thời bắt giữ và truy tố Chủ tịch Samsung Electronics Lee Jae-yong về tội hối lộ.

Đưa cựu Tổng thống Park, bà Choi và ông Lee vào tù, nhóm của ông Yoon được dư luận đánh giá cao. Vào thời điểm đó, ông có biệt danh là "công tố viên được yêu thích nhất đất nước".

Ông Yoon Suk-yeol, người đắc cử nhờ vai trò to lớn trong nỗ lực luận tội phế truất cựu Tổng thống Park Geun-hye (trái), cuối cùng lại đối mặt số phận tương tự. Ảnh: Yonhap

Hành trình không dễ dàng

Ông Yoon là công tố viên đầu tiên của Hàn Quốc được bầu làm tổng thống vào tháng 5-2022, đánh bại đối thủ theo chủ nghĩa tự do Lee Jae-myung chỉ với 0,73 điểm phần trăm cách biệt - mức chênh lệch sát sao chưa từng thấy trong mọi cuộc đua vào Nhà Xanh.

Hành trình vươn lên vị trí cao nhất của ông Yoon chẳng hề dễ dàng. Tính đến tháng 1-2024, chỉ 29% dự luật do chính quyền của ông đề xuất được quốc hội thông qua, theo Korea JoongAng Daily. Quốc hội Hàn Quốc hiện do phe đối lập kiểm soát.

Ông còn khiến dư luận dậy sóng khi công bố kế hoạch chuyển văn phòng tổng thống từ Nhà Xanh ở Gwanghwamun đến khu phức hợp Bộ Quốc phòng ở Yongsan.

Kế hoạch này bị chỉ trích là tốn kém trong khi việc di dời bị mô tả là "không cần thiết".

Tổng thống Yoon Suk Yeol và đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee. Ảnh: Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc

Cao Lực