Hàng loạt tuyến quốc lộ xuống cấp, nhưng chưa thể đầu tư sửa chữa?

Mưa lớn kéo dài trong những ngày qua khiến nhiều tuyến đường trên quốc lộ 4H và đường giao thông liên bản đi xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé xuất hiện nhiều điểm sụt, sạt nghiêm trọng. Có thời điểm nhiều tuyến đường giao thông đi vào xã bị chia cắt, giao thông ách tắc cục bộ, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho tính mạng và tài sản của người dân. Sở GTVT tỉnh Điện Biên liên tục huy động thiết bị máy móc và nhân lực để khắc phục sự cố sạt lở, đảm bảo giao thông trên tuyến TP Điện Biên Phủ - Mường Chà - Mường Nhé.

Một đoạn đường hay xảy ra sạt lở trên quốc lộ 34.

Trên thực tế, tuyến quốc lộ 4H (đoạn Pắc Ma - Mường Nhé) là tuyến đường độc đạo kết nối xã Mù Cả với trung tâm huyện Mường Tè, có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh của huyện. Nếu sự xuống cấp không được sớm khắc phục sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến phát triển của xã Mù Cả và các khu vực thuộc trung tâm huyện Mường Tè.

Tình cảnh của quốc lộ 34 và quốc lộ 280 đoạn qua địa bàn tỉnh Hà Giang cũng không khá hơn. Theo Ủy ban An toàn giao thông Hà Giang, tuyến quốc lộ 34 nằm trên đồi cao, taluy cao, chủ yếu là đất, chứ không phải núi đá nên cứ mưa to gió lớn đất sụt có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Mặc dù quốc lộ 34 luôn được Bộ GTVT, Cục Đường bộ Việt Nam nâng cấp, mặt đường mở rộng 5m, hộ lan cứng, hộ lan mềm, hệ thống an toàn cơ bản đạt yêu cầu nhưng với thời tiết khắc nghiệt bất thường như năm nay thì có thể xảy ra sạt lở bất cứ lúc nào. Ban An toàn giao thông tỉnh Hà Giang chỉ đạo các đơn vị cắm biển cảnh báo những khu vực có nguy cơ sạt lở cao, đặc biệt là tuyến quốc lộ 34 (Hà Giang đi Cao Bằng dài 73km), lực lượng chức năng tỉnh Hà Giang đã cắm biển cảnh báo hai bên tại các vị trí sạt lở để mọi người tham gia giao thông có thể nhìn thấy, song nguy cơ sạt lở vẫn thường trực.

Phản hồi về kiến nghị đầu tư, nâng cấp quốc lộ 4H đoạn qua tỉnh Lai Châu, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, theo quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, quốc lộ 4H có tổng chiều dài khoảng 400km, đoạn qua tỉnh Lai Châu có chiều dài khoảng 170km, quy mô đường cấp 4 với 2 làn xe. Thống nhất với kiến nghị của tỉnh Lai Châu về sự cần thiết đầu tư quốc lộ 4H đoạn qua tỉnh Lai Châu nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải, hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội địa phương; phù hợp với quy hoạch mạng lưới đường bộ và quy hoạch tỉnh Lai Châu, tuy nhiên, lãnh đạo Bộ GTVT thừa nhận do khó khăn về nguồn lực nên Bộ chưa thể bố trí vốn để đầu tư đoạn tuyến trong giai đoạn 2021-2025. Hiện nay, Bộ GTVT đang thực hiện đầu tư dự án kết nối giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc, dự kiến hoàn thành năm 2025; đang chuẩn bị đầu tư công trình hầm Khau Co và cải tạo, nâng cấp các tuyến quốc lộ 4D và quốc lộ 12 kết nối thành phố Lai Châu đến cửa khẩu Ma Lù Thàng để tìm kiếm, huy động nguồn vốn đầu tư vào thời điểm thích hợp. Tương tự, với quốc lộ 34 và quốc lộ 280 đoạn qua địa bàn tỉnh Hà Giang, Bộ GTVT thông tin, theo quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, quốc lộ 34 có tổng chiều dài 265km, đoạn qua tỉnh Hà Giang dài khoảng 72km, quy mô đường cấp 4, có 2-4 làn xe; quốc lộ 280 có tổng chiều dài 173km, đoạn qua tỉnh Hà Giang dài khoảng 28km, quy mô đường cấp 4 và 2 làn xe. Các tuyến quốc lộ nêu trên nhằm kết nối tỉnh Hà Giang với Cao Bằng và Tuyên Quang để đáp ứng nhu cầu vận tải, hỗ trợ phát triển kinh tế-xã hội; phù hợp với quy hoạch mạng lưới đường bộ và quy hoạch các tỉnh nhưng do khó khăn về nguồn lực nên Bộ GTVT chưa thể bố trí vốn để đầu tư các tuyến quốc lộ trong giai đoạn 2021-2025.

Với kiến nghị cải tạo, nâng cấp, mở rộng tuyến quốc lộ 48D đoạn qua tỉnh Nghệ An, theo quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, quốc lộ 48D từ cảng Đông Hồi đến huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An dài 166km, quy mô cấp 3-4, với 2-4 làn xe. Hiện nay, do khó khăn về nguồn lực nên Bộ GTVT cũng chưa thể bố trí vốn để đầu tư quốc lộ 48D trong giai đoạn 2021-2025. Để đảm bảo an toàn giao thông trên tuyến, Bộ GTVT đã giao Cục Đường bộ Việt Nam triển khai sửa chữa hư hỏng nền, mặt đường, hệ thống an toàn giao thông trong các năm 2022-2023 với kinh phí khoảng 160 tỷ đồng, năm 2024 khoảng 50 tỷ đồng để tiếp tục duy tu, sửa chữa, bảo đảm khai thác an toàn và tạo thuận lợi cho việc đi lại của nhân dân.

Trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, trước mắt, Bộ GTVT sẽ chỉ đạo Cục Đường bộ Việt Nam có kế hoạch bảo trì, sửa chữa các tuyến quốc lộ nêu trên để đảm bảo điều kiện đi lại, vận tải thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong khu vực. Trong quá trình xây dựng kế hoạch đầu tư công trung giai đoạn 2026-2030, căn cứ vào khả năng cân đối nguồn lực, nguyên tắc bố trí vốn theo quy định, Bộ GTVT sẽ xem xét để sớm đầu tư các quốc lộ này.

Phạm Huyền