Hàng trăm container sầu riêng 'mắc kẹt' tại cửa khẩu biên giới Lạng Sơn

Cụ thể, theo ông Vũ Quang Khánh, Phó Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn, tính đến 20h ngày 26/10, tại đây vẫn còn tắc 528 xe, trong đó có 211 xe trái cây, 146 xe mặt hàng khác và 171 xe chưa xác định rõ mặt hàng. Đáng chú ý, trong những xe trái cây, khoảng 70% là xe chở sầu riêng.

Theo ông Khánh, nguyên nhân của việc ách tắc trên là do việc kiểm nghiệm chất Cademin và chất vàng O gặp nhiều khó khăn do một số cơ sở xét nghiệm tạm dừng hoạt động. Do đó số lượng sầu riêng chưa đầy đủ thủ tục xuất khẩu theo quy định sẽ chưa thể thông quan.

Hàng trăm xe sầu riêng bị "tắc" ở cửa khẩu biên giới Lạng Sơn. (Ảnh: Thành Lâm)

Tuy nhiên, ông Khánh nhấn mạnh, việc thông quan sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc qua cửa khẩu vẫn diễn ra bình thường, chỉ không nhiều như ngày trước do kết quả xét nghiệm trong nước bị chậm lại khiến các xe hàng phải nằm chờ.

Trước tình trạng này, ông Khánh khuyến cáo các doanh nghiệp cần theo dõi kỹ và chỉ đưa những xe hàng đã đầy đủ giấy tờ cần thiết di chuyển lên khu vực cửa khẩu để tránh phát sinh chi phí bến bãi nằm chờ hay làm giảm chất lượng sản phẩm, gây thiệt hại kinh tế.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp sầu riêng cũng nên mở rộng tìm kiếm thị trường tiêu thụ trong nước để tránh việc đổ xô lên cửa khẩu.

Tương tự, một lãnh đạo Chi cục Hải quan khu vực VI (Lạng Sơn) cho biết, hiện nay hoạt động thông quan xe hàng sầu riêng tại các khu vực cửa khẩu trên địa bàn vẫn diễn ra bình thường. Đối với các xe hàng có đầy đủ giấy tờ kiểm nghiệm, hoạt động thông quan nhanh chóng, không có vướng mắc. Tình trạng ùn tắc chỉ diễn ra tại khu vực xe nằm chờ giấy tờ chưa vào đến khu vực thông quan.

Như Báo Điện tử VTC News đưa tin, những ngày gần đây, thị trường sầu riêng trong nước có nhiều biến động trước thông tin nhiều kho tạm ngừng thu mua, khiến giá sầu riêng sụt giảm mạnh. Nguyên nhân là các phòng test tạm ngưng hoạt động khiến hàng không thể xuất đi. Việc ngừng test hiện nay có thể xuất phát từ nghi ngờ sai phạm trong hoạt động kiểm nghiệm chất lượng sầu riêng xuất khẩu, liên quan đến các tiêu chuẩn kim loại nặng như cadimi, vàng O (Auramine O).

Ông Võ Tấn Lợi - Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Tiền Giang cũ (đang chờ được công nhận là Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đồng Tháp) - cho biết, việc tạm dừng kiểm nghiệm có liên quan đến sự cố phát hiện dư lượng vàng O trong nhiều lô hàng sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc trong thời gian gần đây.

“Kết quả kiểm nghiệm ở trong nước không bị gì nhưng khi phía Trung Quốc kiểm nghiệm thì phát hiện vàng O vượt ngưỡng cho phép. Do vậy, các phòng test bị nghi ngờ không minh bạch”, ông Lợi cho biết.

Cũng theo ông Lợi, sự cố này khiến phía Trung Quốc siết chặt việc kiểm soát, nhiều doanh nghiệp tạm ngưng đưa hàng qua biên giới, nhiều container phải quay đầu. Các kho miền Tây chuẩn bị vào vụ nhưng cũng đang ngưng. Nông dân sợ hàng chín không bán được, còn doanh nghiệp thì chờ.

Trong khi đó, theo đại diện Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), tính đến ngày 18/10, Việt Nam có 24 phòng kiểm nghiệm được Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) công nhận phục vụ kiểm tra dư lượng Cadimi và Vàng O. Tổng năng lực xử lý mẫu lên đến 3.200 mẫu/ngày, về lý thuyết hoàn toàn đủ khả năng đáp ứng nhu cầu thực tế.

Tuy nhiên, nhiều phòng thử nghiệm hiện đang tạm ngừng hoạt động do bảo trì, sửa chữa hoặc chờ được đánh giá, công nhận lại, khiến hệ thống bị gián đoạn cục bộ. Một số đơn vị đã được công nhận nhưng không liên hệ được, có nơi hỏng thiết bị hoặc chưa hoàn tất quy trình chỉ định lại.

Trước tình hình trên, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung đề nghị các trung tâm kiểm nghiệm phải thực hiện nghiêm túc, chính xác và nhanh chóng toàn bộ quy trình, từ lấy mẫu, tiếp nhận, phân tích đến trả kết quả. "Tránh tình trạng khi lô hàng xuất khẩu sang Trung Quốc bị thông báo không đạt, trong khi kết quả trong nước lại cho là đã đạt yêu cầu", Thứ trưởng nói.

Ông Trung giao Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường rà soát toàn bộ các trung tâm kiểm nghiệm đang được công nhận, xác định bao nhiêu đơn vị còn hoạt động, đồng thời làm rõ năng lực, số lượng kiểm nghiệm thực tế; cũng như phối hợp Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cử chuyên gia hướng dẫn xuống địa phương.

"Với các phòng thử nghiệm đủ điều kiện pháp lý, trang thiết bị và nhân lực, sẵn sàng 'chạy ngày chạy đêm' để xử lý nhanh khối lượng mẫu còn tồn, không để gián đoạn xuất khẩu. Những đơn vị đang chờ công nhận lại cần hoàn thiện hồ sơ, đánh giá thiết bị, kịp thời báo cáo về các Cục để được hỗ trợ", Thứ trưởng chỉ đạo.

Thành Lâm