Hàng trăm nhà ngoại giao Mỹ gửi thư phản đối việc giải thể USAID

Bức thư dự kiến sẽ được gửi qua "kênh bất đồng chính kiến" nội bộ của Bộ Ngoại giao, nhấn mạnh rằng quyết định đóng băng gần như toàn bộ viện trợ nước ngoài vào ngày 20/1 của chính quyền ông Trump không chỉ gây nguy hiểm cho các nhà ngoại giao và lực lượng Mỹ ở nước ngoài mà còn đe dọa sinh mạng của hàng triệu người phụ thuộc vào viện trợ của Mỹ.

Các cựu nhân viên USAID thu dọn đồ đạc cá nhân tại trụ sở cơ quan ở Washington vào ngày 27/2. Ảnh: GI

Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết hơn 700 người đã ký vào lá thư này. "Việc đóng băng và chấm dứt các hợp đồng viện trợ nước ngoài mà không có bất kỳ đánh giá có ý nghĩa nào đang đe dọa quan hệ đối tác với các đồng minh quan trọng, làm xói mòn lòng tin và tạo cơ hội cho các đối thủ gia tăng ảnh hưởng", trong bức thư viết.

"Viện trợ nước ngoài không phải là hành động từ thiện. Thay vào đó, nó là một công cụ chiến lược giúp ổn định khu vực, ngăn chặn xung đột và thúc đẩy lợi ích của Mỹ", bức thư nhấn mạnh.

Tổng thống Trump, người theo đuổi chính sách "Nước Mỹ trên hết", đã ra lệnh tạm dừng 90 ngày đối với toàn bộ viện trợ nước ngoài ngay khi trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1. Quyết định này đã làm đình trệ hoạt động của USAID trên toàn thế giới, gây nguy hiểm cho việc cung cấp thực phẩm và viện trợ y tế cứu sinh, đồng thời làm rối loạn các nỗ lực cứu trợ nhân đạo toàn cầu.

Trong năm tài chính 2023, Mỹ đã chi 72 tỷ USD viện trợ toàn cầu, hỗ trợ từ chăm sóc sức khỏe phụ nữ ở khu vực xung đột, tiếp cận nước sạch, điều trị HIV/AIDS, đến an ninh năng lượng và chống tham nhũng.

Tuy nhiên, sau khi xem xét 6.200 hợp đồng, chính quyền Tổng thống Trump quyết định loại bỏ gần 5.800 hợp đồng, với tổng trị giá 54 tỷ USD, tương đương 92% ngân sách viện trợ. Hàng nghìn nhân viên và nhà thầu của USAID đã bị sa thải hoặc cho nghỉ việc.

Bức thư cũng chỉ trích chính quyền Mỹ vì không thanh toán các hóa đơn còn nợ đối với các nhà thầu và đối tác thực hiện chương trình, gây ra những hậu quả kinh tế nghiêm trọng.

"Việc chậm thanh toán không chỉ làm suy giảm lòng tin vào Chính phủ Mỹ với tư cách là một đối tác đáng tin cậy, mà còn làm suy yếu tăng trưởng kinh tế nội địa trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gia tăng", bức thư cảnh báo.

Tháng trước, các tổ chức và công ty ký hợp đồng với USAID đã đệ đơn kiện chính quyền ông Trump, cáo buộc việc giải thể cơ quan này là hành động trái pháp luật, đồng thời yêu cầu khôi phục nguồn tài trợ cho các hợp đồng hiện có, bao gồm hàng trăm triệu USD cho các công việc đã hoàn thành.

Hôm thứ Tư, Tòa án Tối cao Mỹ đã bác bỏ nỗ lực của chính quyền ông Trump nhằm giữ lại các khoản thanh toán cho các tổ chức viện trợ nước ngoài, khẳng định phán quyết trước đó của một thẩm phán quận yêu cầu chính quyền phải giải ngân ngay lập tức số tiền này cho các nhà thầu.

Cao Phong (theo AJ, NYT, Reuters)