Hành động quyết liệt của Nga, Ukraine trước khi ông Trump nhậm chức

Binh sĩ Ukraine khai hỏa ở chiến trường. Ảnh: Reuters

Chiến sự khốc liệt hơn

Tờ Financial Times (Anh) ngày 13/11 đưa tin, các quan chức quân sự, binh sĩ và nhà phân tích coi vài tháng tới là giai đoạn quan trọng của cuộc xung đột ở Ukraine, khi Kiev cố gắng ổn định phòng thủ và củng cố vị thế đề phòng trường hợp Tổng thống Mỹ mới đắc cử đàm phán với Moscow .

Theo tờ báo Anh, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công trong những tháng gần đây và quân đội Ukraine không thể giữ vững phòng tuyến ở phía đông, nơi lực lượng Nga hiện đang tiến quân với tốc độ nhanh hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ năm 2022.

Các quan chức Ukraine thừa nhận rằng hệ thống phòng thủ của họ đang "sụp đổ" trong bối cảnh thiếu hụt nhân lực.

Kiev dự kiến cuộc tấn công sẽ diễn ra nhanh hơn và một phát ngôn viên của quân đội Ukraine nói với tờ Financial Times rằng sẽ có thêm nhân viên y tế được gửi đến mặt trận phía đông để chuẩn bị cho những trận chiến ác liệt trong những ngày và tuần tới, "đặc biệt là ở phía nam và phía đông".

Mất “quân bài” mặc cả

Một trận chiến then chốt cũng đang diễn ra ở tỉnh Kursk của Nga, nơi Ukraine đã kiểm soát được một diện tích nhất định sau khi thực hiện một cuộc tấn công bất ngờ vào tháng 8.

Tuy nhiên, Nga đang chuẩn bị một lực lượng khoảng 50.000 binh sĩ nhằm đẩy lùi quân Ukraine, ông Zelensky và các quan chức tình báo phương Tây thông báo.

Ông Trump từng tuyên bố sẽ "chấm dứt xung đột ở Ukraine trong vòng 24 giờ" sau khi nhậm chức và từng chỉ trích viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra hiệu cởi mở với các cuộc đàm phán, làm dấy lên lo ngại ở Kiev và các đồng minh châu Âu rằng ông Trump có thể ủng hộ một thỏa thuận có lợi cho Moscow.

Nhưng nếu Kiev có thể ngăn chặn cuộc tấn công của Nga và nắm thế chủ động trước khi ông Trump nhậm chức vào ngày 20/1/2025, các quan chức cấp cao của Ukraine tin điều đó có thể giúp thuyết phục ông Trump ủng hộ Ukraine.

Theo Trung tâm Chiến lược Quốc phòng (CDS), một tổ chức nghiên cứu an ninh có trụ sở ở Kiev, tại tỉnh Kursk, Nga đang giành lại thành phố Sudzha, nơi Ukraine đã thành lập một bộ chỉ huy quân sự sau khi kiểm soát.

Tình hình chiến trường xung đột Nga - Ukraine cập nhật đến ngày 12/11/2024. Nguồn dữ liệu: Institute for the Study of War, AEI's Critical Threats Project, FT research

Financial Times nhận định, việc mất kiểm soát ở tỉnh Kursk (Nga) sẽ khiến ông Zelensky mất đi một quân bài mặc cả có giá trị trong bất kỳ cuộc đàm phán tiềm năng nào với Moscow.

Theo Deep State, một nhóm phân tích có liên hệ chặt chẽ với Bộ Quốc phòng Ukraine, kể từ tháng 8/2024, Nga đã kiểm soát được hơn 1.200 km2 ở Ukraine. Theo dữ liệu của Deep State, con số này gấp đôi so với diện tích quân đội Ukraine đang nắm giữ ở tỉnh Kursk.

Tại một số điểm nóng trên khắp tiền tuyến dài 1.000km, quân đội Ukraine đang phải chịu đựng các cuộc tấn công trên không và trên bộ không ngừng nghỉ của Nga.

Chỉ huy của một đơn vị pháo binh gần thành phố Kurakhove (Ukraine), nơi diễn ra cuộc giao tranh ác liệt nhất, đã nói với Financial Times ngày 11/11 rằng quân đội Nga đang "tấn công từ 3 phía". Vị chỉ huy này và binh sĩ dưới trướng "sẵn sàng rút lui". "Nhưng chúng tôi vẫn chưa có lệnh từ cấp trên", viên chỉ huy nói.

Kurakhove và thành phố Pokrovsk cách đó 40km về phía bắc đều là những trung tâm hậu cần quan trọng của quân đội Ukraine và hiện đã bị phá hủy phần lớn. Nhà máy luyện cốc ở ngoại ô Pokrovsk bị tấn công là nhà máy lớn nhất ở Ukraine và đóng vai trò quan trọng đối với ngành sản xuất thép của nước này.

CDS, tổ chức nghiên cứu quân sự của Ukraine, ước tính rằng đến tháng 12 năm nay, "tiền tuyến có thể sẽ dịch chuyển 30-35km về phía tây so với vị trí hiện tại".

Tháng trước, thiếu tướng Dmytro Marchenko của Ukraine cho biết mặt trận phía đông đang "sụp đổ" do thiếu đạn dược và nhân lực. "Các binh sĩ đã kiệt sức. Họ đơn giản là không thể giữ được mặt trận mà họ đang phòng thủ", ông Marchenko nói.

Thách thức lớn nhất của Ukraine

Nhân lực thiếu hụt vẫn là vấn đề lớn đối với quân đội Ukraine. Ảnh: Anatolii Stepanov

Theo một số chỉ huy Ukraine và nhà phân tích nước ngoài, nhân lực, đặc biệt là bộ binh, vẫn là thách thức lớn nhất của Ukraine.

Franz-Stefan Gady, nhà phân tích quân sự và là thành viên của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế tại London (Anh), cho biết: "Độ tuổi trung bình ở nhiều lữ đoàn khác nhau đã trên 40 và dường như không có đủ quân tiếp viện đến tiền tuyến".

Ukraine đang có kế hoạch huy động thêm 160.000 quân từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau. Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine cho rằng Kiev chỉ có thể bổ sung khoảng 85% quân số cần thiết.

Nhưng một số chuyên gia quân sự và một quan chức cấp cao của Kiev tỏ ra hoài nghi với khả năng hoàn thành mục tiêu huy động kể trên. Họ cho rằng con số là khoảng 100.000 người thì thực tế hơn.

Một số chỉ huy và binh sĩ Ukraine cho biết nỗ lực thu hút thêm nhiều nam giới vào quân đội đã bị cản trở do nghĩa vụ quân sự không có giới hạn khoảng thời gian binh sĩ hết nghĩa vụ.

Financial Times dẫn lời một binh sĩ Ukraine nhập ngũ vào mùa xuân năm 2022 và chưa có kỳ nghỉ nào kể từ đó cho hay: "Nhiều người hiện coi việc huy động này như là bản án tử hình".

Stanislav Aseyev, một nhà báo nổi tiếng người Ukraine chuyển sang làm binh sĩ, cho rằng: "Nếu không có câu trả lời rõ ràng về thời gian phục vụ và chất lượng đào tạo, tân binh sẽ suy sụp tinh thần và kém hiệu quả như lực lượng bộ binh mệt mỏi vì chiến đấu hiện nay".

Tâm Hoa - Financial Times