Hành trình đưa Liệt sĩ Đỗ Anh Đào về với đất mẹ

Liệt sĩ Đỗ Anh Đào (SN 1945, quê quán thôn Phú Thụ, xã Liên Hòa, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc). Tháng 2/1964, đồng chí Đỗ Anh Đào được chi viện cho chiến trường Miền Nam, thuộc đơn vị C12, D96. Khi hành quân qua tuyến hành lang chiến lược thuộc địa bàn tỉnh Quảng Đức (nay là tỉnh Đắk Nông), đồng chí Đỗ Anh Đào bị ốm, được đưa về Trạm Quân y của Ban An ninh tỉnh Quảng Đức để chăm sóc, chữa trị.

Phục hồi sức khỏe, năm 1966, đồng chí Đỗ Anh Đào được bố trí, công tác chiến đấu tại Ban An ninh tỉnh Quảng Đức. Tháng 3/1975, Đoàn công tác của đồng chí Huỳnh Tấn Phát, Chủ tịch UBMT Dân tộc giải phóng Miền Nam đi kiểm tra vùng giải phóng Gia Nghĩa, tỉnh Quảng Đức và giao nhiệm vụ cho chính quyền, địa phương tiếp quản vùng đã được giải phóng.

Thời điểm này vẫn còn phần tử xấu do địch cài cắm lại nhằm phá hoại cách mạng. Bên cạnh đó những đoàn quân thất trận từ khắp các chiến trường, bọn ác ôn ở các ấp chiến lược, các đồn bốt trong khu vực Quảng Đức đều tìm cách chạy về Gia Nghĩa. Tình hình an ninh trật tự tại vùng mới được giải phóng cũng hết sức phức tạp.

Đồng đội cùng chính quyền địa phương quy tập hài cốt liệt sĩ Đỗ Anh Đào trên đất Tây Nguyên.

Lực lượng An ninh tỉnh Quảng Đức có nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, trấn áp và truy quét bọn phản động còn ẩn náu tại địa bàn rừng núi hiểm trở, đồi núi chia cắt. Chiến tranh để lại nhiều hố bom, mìn, việc đi lại gặp rất nhiều khó khăn, phức tạp. Để bảo đảm tuyệt đối an toàn cho Đoàn công tác của UBMT Dân tộc giải phóng Miền Nam, đồng chí Đỗ Anh Đào được giao nhiệm vụ bảo vệ đoàn công tác trong suốt thời gian đi kiểm ta tại vùng giải phóng Gia Nghĩa, tỉnh Quảng Đức.

Ngày 29/3/1975, trong quá trình làm nhiệm vụ bảo vệ đoàn công tác tại thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Quảng Đức, do địa bàn rừng núi hiểm trở, cây rừng rậm, nhiều hố bom, ban đêm trời tối nên đồng chí Đỗ Anh Đào bị rơi xuống hố bom sâu và hi sinh. Đoàn công tác đã báo cáo lãnh đạo Ban An ninh tỉnh Quảng Đức tổ chức chôn cất thi hài đồng chí Đỗ Anh Đào.

Hơn 40 năm sau ngày hi sinh, hành trình tìm mộ liệt sĩ Đỗ Anh Đào có lúc tưởng chừng như rơi vào vô vọng khi những thông tin, tài liệu về liệt sĩ đã bị thất lạc. Thượng tá Phạm Thanh Bình, Trưởng Phòng Tổ chức cán bộ Công an tỉnh Đắk Nông cho biết, do thời gian đã lâu, nhiều đồng chí từng công tác, chiến đấu cùng đơn vị với liệt sĩ Đỗ Anh Đào tuổi cao, trí nhớ giảm sút, một số đồng chí đã qua đời. Vì vậy, công tác xác minh thu thập thông tin tài liệu gặp nhiều khó khăn và kéo dài.

Bên cạnh đó, Quảng Đức sau giải phóng được chia tách, sáp nhập nên công tác quản lý, bàn giao hồ sơ chưa chặt chẽ, hồ sơ thông tin tài liệu về các liệt sĩ hi sinh không có nên việc thu thập tìm kiếm gặp rất nhiều khó khăn. “Công an tỉnh Đắk Nông đã lập tổ công tác đến nhiều tỉnh, thành gặp gỡ nhiều nhân chứng lịch sử, những đồng chí, đồng đội từng sống, công tác, chiến đấu để thu thập những thông tin, tài liệu quý giá về liệt sĩ Đỗ Anh Đào”, Thượng tá Phạm Thanh Bình cho biết.

Ông Đỗ Hải, nguyên Phó Trưởng ty, Ty An ninh tỉnh Quảng Đức trong một lần trở lại tìm kiếm quy tập mộ liệt sĩ đồng đội đã xúc động cho biết: "Quá trình tìm kiếm luôn được sự quan tâm, đồng hành, tạo điều kiện hỗ trợ hết mình của chính quyền địa phương, Đảng ủy, Ban Giám đốc Công an tỉnh Đắk Nông và các đơn vị, địa phương nên việc tìm kiếm đã đạt kết quả thuận lợi…”.

Đồng đội cùng chính quyền địa phương thắp nén tâm nhang để đưa đồng chí Đỗ Anh Đào về lại với đất mẹ.

Và phần mộ liệt sĩ Đỗ Anh Đào đã được tìm thấy, cất bốc để đưa về với đất mẹ. Ngày 19/7/2023, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định cấp Bằng “Tổ quốc ghi công” đối với liệt sĩ Đỗ Anh Đào.

Thượng tá Phạm Thanh Bình cho biết thêm, ngày 25/7 này, tại xã Liên Hòa, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc, Công an tỉnh Đắk Nông sẽ phối hợp với chính quyền địa phương, thân nhân gia đình trang trọng tổ chức Lễ truy điệu và trao tặng Bằng “Tổ quốc ghi công” đối với liệt sĩ Đỗ Anh Đào.

B.Hiển-V.Thành