Hành trình thuần hóa một loài hoa

Xuất phát điểm thành lập doanh nghiệp sản xuất chè ô long ở Sa Pa, năm 2007, chị Hà Thị Tuyến, Giám đốc Công ty TNHH MTV Mường Hoa và chồng là Chung Mộc Huy đã đi nhiều nơi để tham quan, học tập các mô hình tương tự. Trong một lần dừng chân ở Nhật Bản, hai vợ chồng mê mẩn trước vẻ đẹp của hoa anh đào và cùng suy nghĩ nếu dùng những cây anh đào Nhật Bản phủ xanh, làm bóng mát cho những đồi chè thì đẹp biết bao. Anh Chung Mộc Huy vốn là người giỏi trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp nên quyết định đem 3 cây giống hoa anh đào màu trắng, hồng đậm và xanh về trồng.

Nhưng vì nhiều lý do, việc thành lập doanh nghiệp sản xuất chè ô long ở Sa Pa không thể triển khai. Năm 2011, Công ty TNHH MTV Mường Hoa chuyển địa điểm sang Cao Sơn, những cây anh đào cũng theo hai vợ chồng sang vùng đất mới. Cao Sơn những năm 2011 heo hút, hai yếu tố quan trọng nhất là điện chưa có, đường đi lại rất khó khăn nhưng bằng niềm tin anh Huy nói với vợ rằng “Mường Hoa” sẽ làm cho “Cao Sơn” đổi khác. Thế là vùng đất cằn bắt đầu được phủ những màu xanh.

Vẫn ấp ủ ý tưởng trồng hoa anh đào trên những đồi chè xanh ngắt, bằng kỹ thuật chăm sóc đặc biệt, 3 cây anh đào đầu tiên cũng đã ra hoa, anh Chung Mộc Huy nhờ một người bạn mua giúp 1 kg hạt giống với giá 12 triệu đồng về để gieo ươm.

Hạt giống hoa anh đào mua từ Nhật Bản về phải được ủ trong điều kiện độ ẩm, khí hậu phù hợp thì tỷ lệ nảy mầm mới đạt cao. Sau khi nảy mầm, cây được 5 cm thì đóng vào bầu và chăm sóc với điều kiện phù hợp. 3 năm sau, khi cây đạt các tiêu chuẩn, bắt đầu tiến hành cắt ngọn, để lại gốc khoảng 10 cm và tiến hành ghép mắt từ 3 cây anh đào thuần chủng đầu tiên mà hai vợ chồng đem từ Nhật Bản về.

Khoảng 20 ngày, những mắt ghép đã nảy mầm mơn mởn. Cây ghép đạt độ dài khoảng 30 - 50 cm là có thể xuất bầu xuống đất. Từ những cây ghép đầu tiên, chị Tuyến và anh Huy đem tặng những người bạn ở Hà Nội, Hải Phòng, Phú Thọ để thử nghiệm kết quả ra hoa. Thật bất ngờ, những cây ghép nếu được chăm sóc cẩn thận đã cho những bông hoa đầu tiên chỉ sau một năm trồng xuống đất.

Lúc này, chị Tuyến đã có thể khẳng định những kỹ thuật mà chồng chị thực hiện để thuần hóa giống cây anh đào Nhật Bản đã thành công. Còn quanh khuôn viên công ty ở Cao Sơn, chị Tuyến cũng trồng rất nhiều anh đào.

Được bạn bè, gia đình, đối tác động viên, hai vợ chồng chị Tuyến lại quyết định bên cạnh sản xuất chè ô long sẽ sản xuất cả giống cây anh đào. Kết thúc mùa hoa, khoảng tháng 4 - tháng 5, những cây anh đào lại ra quả đỏ mọng, lúc này, không phải mua hạt giống ở Nhật về nữa, tự anh chị có thể thu hoạch, để giống phục vụ cho công việc gieo ươm.

Đến năm 2014, sau thời gian 7 năm thử nghiệm, chị Hà Thị Tuyến và anh Chung Mộc Huy đã hoàn toàn khẳng định làm chủ được kỹ thuật sản xuất giống cây anh đào. Từ mục đích ban đầu tạo cảnh quan cho vùng trồng chè của Công ty TNHH MTV Mường Hoa, đến nay khu vực này đã rực rỡ sắc hoa mà còn cung cấp cây giống anh đào thuần chủng cho hầu hết các địa phương trên cả nước.

Mỗi năm doanh nghiệp xuất bán hàng vạn cây giống.

(Trong ảnh: Đến nay, Công ty TNHH MTV Mường Hoa đã sản xuất thành công một số giống hoa anh đào Nhật Bản các màu, trong đó có loại khó tính nhất là màu xanh)

Tự hào hơn, loại hoa anh đào màu trắng, màu xanh - loài độc quyền của Nhật Bản, là loại khó làm giống nhất, cả nghìn cây mới có thể thành công 1 cây, đến nay Công ty TNHH MTV Mường Hoa cũng đã sản xuất thành công.

Khắp nơi trên mạng xã hội tràn ngập sắc hoa anh đào trên vùng đất Cao Sơn với vẻ đẹp như ở nước Nhật Bản xa xôi. Hết mùa hoa đỏ, hồng lại đến những rặng anh đào trắng bung nở trong sắc xuân.

Nhưng ít ai biết được đây là nơi sản xuất giống hoa anh đào thuần Nhật Bản đầu tiên và duy nhất cho tới thời điểm hiện tại ở Lào Cai. Không chỉ tạo cảnh quan, thu hút khách du lịch, tạo việc làm cho người dân Cao Sơn mà Công ty TNHH MTV Cao Sơn còn là niềm tự hào của Lào Cai khi đã làm chủ được kỹ thuật sản xuất giống hoa anh đào Nhật Bản.