Hành vi mua bán rùa đầu to có thể bị xử phạt 1 đến 5 năm tù

Rùa đầu to là loài được liệt kê vào nhóm cực kỳ nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam.

Ngày 4/7, CATP Hạ Long đã ra quyết định khởi tố bị can Nguyễn Thanh Thủy (SN 1997, trú tại tổ 3, khu 7, phường Việt Hưng, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh), về hành vi tàng trữ trái phép cá thể rùa đầu to thuộc danh mục cấp quý hiếm cần ưu tiên bảo vệ nhằm mục đích bán kiếm lời.

Trước đó, ngày 28/6/2023, tại tổ 52G, khu 4B, phường Cao Xanh, TP Hạ Long, Tổ công tác Đội CSĐT tội phạm về kinh tế và chức vụ - CATP Hạ Long tiến hành kiểm tra, phát hiện Nguyễn Thanh Thủy đang rao bán 1 cá thể rùa đầu to, thuộc nhóm IB trong danh sách được bảo vệ nghiêm ngặt tại Nghị định 06/2019/NĐ-CP của Chính phủ.

Tại CQCA, Thủy khai nhận đã bắt được con rùa đầu to này trong lúc tắm suối tại khu vực thôn Cài, xã Đồng Lâm, TP Hạ Long. Mặc dù đã tìm hiểu qua mạng internet được biết đây là cá thể rùa thuộc danh mục loài nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ, nhưng vì lợi ích kinh tế, đối tượng vẫn bất chấp đăng tải hình ảnh lên trang cá nhân facebook để rao bán kiếm lời. Sau khi có khách hàng hỏi đặt mua với giá 3.000.000 đồng, Thủy giao cá thể rùa cho khách tại địa điểm hẹn thì bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ.

Vụ việc như Thủy không hiếm. Trước đó, ngày 7/10/2022, khi vào rừng gần nhà lấy củi, N.Q.P (SN 1992, trú tại xã Bảo Lâm, huyện Cao Lộc) đã phát hiện và bắt 1 con cu li về nhà nuôi, nhốt. 4 ngày sau, P bán con cu li cho H.V.C (SN 1995, trú tại phường Vĩnh Trại, TP Lạng Sơn) với giá 300 nghìn đồng. Trong quá trình nuôi, nhốt, chăm sóc, C lên mạng tìm hiểu thì mới biết hành vi mua bán, nuôi nhốt cu li là vi phạm pháp luật nên ngày 18/10/2022, C đã đến Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường CA tỉnh tự thú và giao nộp 1 cá thể cu li.

Tháng 3/2023, TAND huyện Cao Lộc đã đưa vụ án ra xét xử và tuyên phạt bị cáo P 1 năm 6 tháng tù; bị cáo C 1 năm tù, cho hưởng án treo về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm.

Về vụ việc mua bán trái phép cá thể rùa cấp quý hiếm, luật sư Nguyễn Tiến Hùng, Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết, hành vi của Nguyễn Thanh Thủy đã đủ yếu tố để truy tố trách nhiệm hình sự. Theo đó, Rùa đầu to (Platysternon megacephalum) là loài được liệt kê vào nhóm cực kỳ nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam cũng như thế giới do bị khai thác, buôn bán quá mức.

Tại Nghị định 06/2019/NĐ-CP, quy định về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm và thực thi công ước về buôn bán quốc tế các loại động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, thì cá thể rùa mà đối tượng Thủy bắt được xác định thuộc nhóm IB.

Tại khoản 1, điều 244 Bộ Luật hình sự quy định: Người nào săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển; buôn bán trái phép động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ sễ thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Ngoài ra, Thủy có thể phải đối mặt với các xử phạt hành chính. Theo đó, đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về quảng cáo, kinh doanh mua, bán động vật hoang dã và các sản phẩm của động vật hoang dã trên môi trường mạng thì căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm và từng trường hợp cụ thể sẽ có thể bị xử lý phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Hành vi kinh doanh thực vật rừng, động vật rừng và sản phẩm của chúng trái quy định của pháp luật, có thể bị phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 1,5 triệu đồng theo quy định tại điểm đ khoản 4 Điều 16 (Vi phạm các quy định chung của Nhà nước về bảo vệ rừng) Nghị định 35/2019/NĐ-CP ngày 25/4/2019 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lâm nghiệp.

Bên cạnh đó, hình thức xử phạt bổ sung gồm tịch thu tang vật, dụng cụ, công cụ vi phạm hành chính…

“Như vậy, các hành vi vi phạm liên quan đến rùa đầu to sẽ bị phạt tù rất nặng. Do đó người dân nếu bắt gặp loài vật này cũng như các loài vật quý hiếm khác phải giao nộp ngay cho lực lượng chức năng có thẩm quyền, không được tự ý mua bán dẫn đến vi phạm pháp luật hình sự” - luật sư Hùng cho biết.

Minh Dương