Hấp dẫn bún nước lèo

Bún nước lèo thường có đĩa rau sống ăn kèm.

Đi các tỉnh miền Tây, du khách thường được rỉ tai nên thưởng thức món bún nước lèo. Mặc dù có ở nhiều tỉnh, tuy nhiên, nhiều người đánh giá, bún nước lèo ngon nhất và nổi tiếng nhất là ở Trà Vinh, vì bà con ở đây thường dùng mắm bò hóc để nấu. Nhiều người còn thuộc cả câu thơ: “Về Trà Vinh có nhớ/ Hàng me xanh rợp trời/ Ao Bà Om thắng cảnh/ Bún nước lèo ngon ơi!”. Ngoài ra, Sóc Trăng cũng được những yêu sành ẩm thực ví là “kinh đô lâu đời” của bún nước lèo.

Nguyên liệu không thể thiếu của món này là… bún. Bún được làm từ gạo dẻo, ngon nhất phải là gạo đầu mùa. Để có bát bún nước lèo ngon đúng điệu cần thực hiện nhiều công đoạn. Tùy nơi, bà con sẽ dùng một loại mắm như mắm cá sặc, mắm cá linh, mắm bò hóc để nấu. Sau khi cho mắm vào nồi nước, gia thêm củ sả đập dập, ớt băm nhuyễn để lấy hương vị, ngãi bún (một loại củ giống củ nghệ, màu hơi đậm hơn nghệ) dùng để khử mùi tanh của mắm rồi đun nước sôi cho đến khi thịt mắm rã ra hết, lọc bỏ xương mắm lấy nước để riêng. Sau đó đến phần nước lèo (nước dùng chung với bún). Nước lèo được nấu bởi nước súp xương heo hay xương gà. Sau khi có nồi nước súp từ xương hầm, người ta bắt đầu lấy phần mắm đã lọc cho vào nấu chung. Nhiều người cho thêm nước dừa tươi và sả đập giập vào nồi để nước lèo có mùi vị thơm ngon.

Bún nước lèo thường được ăn kèm với cá lóc luộc rỉa hết xương, tôm tươi lột vỏ, thịt heo quay xắt nhỏ, huyết heo hay bánh cống, chả giò chiên giòn. Thưởng thức bún nước lèo cũng phải đúng cách mới cảm nhận hết vị ngon. Thông thường, người ta chần bún qua nước sôi rồi bỏ vào tô, thêm các nguyên liệu như thịt, cá, tôm và chan nước lèo ngập mặt bún. Bún nước lèo được chế biến từ mắm bò hóc của người Khmer, có thêm món thịt heo quay của người Hoa.

Ăn bún nước lèo cần có đĩa rau, gồm: bắp chuối, rau muống bào nhỏ, bông súng xắt theo chiều ngang, trộn đều với một ít rau thơm xắt nhuyễn. Vào mùa điều (còn gọi là đào lộn hột), có người còn thích băm một vài trái điều cho vào rau ghém để có vị ngon hơn. Món này cũng không thể thiếu chén mắm ớt dọn ăn kèm.

Không chỉ nổi tiếng với thực khách trong vùng, nhiều du khách trong và ngoài nước đến Trà Vinh cũng thích thú món bún nước lèo.

Là món ăn dân dã thường được bán ở các con hẻm, vỉa hè, nhưng ngày nay, bún nước lèo cũng xuất hiện trong cả các nhà hàng, khách sạn sang trọng. Bên cạnh đó, ở một số ngôi chùa ở Bạc Liêu, Sóc Trăng, vào một số thời điểm khác nhau, còn nấu bún nước lèo chay… Bà con ở miền Tây cho rằng, bún nước lèo là một món ăn dường như có đủ vị từ miền sông nước, chứa đựng biết bao ý nghĩa.

Thạch Vinh