Hậu họa đã được 'điểm mặt, chỉ tên' nhưng...

HĐXX công bố quyết định đưa vụ án ra xét xử đối với 8 bị cáo liên quan đến vụ cháy tòa nhà chung cư mini trên phố Khương Hạ khiến 56 người tử vong.

Chủ chung cư “đem con bỏ chợ”

Theo cáo trạng, Nghiêm Quang Minh (1979, trú phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội) là chủ sở hữu thửa đất có diện tích 240m2 ở số 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ (phường Khương Đình). Tháng 3-2015, Minh được UBND quận Thanh Xuân cấp Giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ trên thửa đất trên, diện tích xây dựng tầng 1 là 167,4m2, gồm 6 tầng với tổng số 33 phòng, cùng tầng lửng và tum thang.

Từ ngày 14-5 đến cuối tháng 12-2015, bị cáo Minh xây dựng và tự ý thay đổi thiết kế công trình, xây dựng thành 9 tầng và 1 tum (vượt 3 tầng so với giấy phép xây dựng) với tổng số 45 phòng (vượt 12 phòng so với giấy phép xây dựng), nhưng không lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, quản lý về phòng cháy, chữa cháy theo quy định. Công trình của Minh không bị bất kỳ một cơ quan, đơn vị nào của phường Khương Đình và quận Thanh Xuân kiểm tra, xử lý.

Từ tháng 10-2015 đến tháng 4-2016, bị cáo Minh đã bán xong 45 căn hộ; đến cuối năm 2016, toàn bộ 45 căn hộ đều có người ở. Thời điểm trước khi xảy ra hỏa hoạn có 147 cư dân sinh sống trong 45 căn hộ nêu trên. Sau khi bán toàn bộ 45 căn hộ cho các hộ dân sử dụng, bị cáo Minh không cư trú tại tòa nhà và xác định quyền quản lý, sử dụng là của toàn bộ cư dân; không có trách nhiệm đối với việc cư dân sinh sống và sự vận hành của tòa nhà.

Từ ngày 31-8-2018 đến ngày 12-6-2020, Công an quận Thanh Xuân đã phát hiện nhiều vi phạm về PCCC tại nhà số 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ và xác định đây là cơ sở vi phạm quy định về PCCC, nếu không được ngăn chặn kịp thời thì có thể dẫn đến nguy cơ trực tiếp phát sinh cháy nổ, có thể gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Khoảng 23 giờ 20 ngày 12-9-2023, do đường dây dẫn điện bị chập tại khu vực bình ắc-quy đặt ở tầng 1 tòa nhà nên đã gây cháy. Sau đó, ngọn lửa cháy vào dây cáp điện, các hộp công-tơ điện gắn trên tường tầng 1 và lan ra xung quanh. Sau khi lực lượng chữa cháy đến dập lửa, cứu nạn, cứu hộ, đến khoảng 0 giờ 15 ngày 13-9-2023, đám cháy đã cơ bản được dập tắt. Vụ cháy đã làm 56 người tử vong, 44 người bị thương, thiệt hại về tài sản hơn 3,2 tỷ đồng.

Hai bị cáo Nghiêm Quang Minh và Chu Xuân Sơn khai báo tại tòa.

Cán bộ địa phương thiếu trách nhiệm

Trong vụ án này, bị cáo Nghiêm Quang Minh (chủ tòa nhà chung cư mini) bị truy tố về tội: “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”. Tại phiên tòa, bị cáo Minh thừa nhận theo giấy phép chỉ được xây dựng với mật độ 70% nhưng bị cáo đã xây dựng 100% diện tích do nhận thức pháp luật còn hạn chế và khi xây dựng không thấy các cơ quan hướng dẫn nên bị cáo không biết. Khi xây đến tầng 7, bị cáo bị cơ quan chức năng phát hiện và ban hành quyết định đình chỉ thi công, buộc tháo dỡ. Bị cáo đã chấp hành quyết định đình chỉ thi công và nộp phạt 15 triệu đồng. Về việc tháo dỡ tầng 7, bị cáo Minh khai rằng có tháo dỡ tầng 7, nhưng sau 1 thời gian bị cáo tiếp tục xây thêm lên đến 9 tầng. Đến tháng 10-2015, bị cáo bắt đầu bán căn hộ và đến tháng 4-2016 thì bán xong 45 căn hộ.

Đối với 7 bị cáo là các cựu cán bộ phường Khương Đình và quận Thanh Xuân cùng bị truy tố về tội: “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, gồm: Trần Trọng Khang (1960, cựu Đội trưởng Đội Thanh tra Xây dựng quận Thanh Xuân); Phạm Tần Anh (1975, cựu Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình); Chu Xuân Sơn (1986, cựu Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình, giai đoạn 2015-2020); Nguyễn Thị Kim Trang (1984, cựu cán bộ địa chính - xây dựng phường giai đoạn 2010-2018); Nguyễn Tuấn Anh (1983, cựu Phó trưởng Công an phường Khương Đình); Nguyễn Đình Quân (1983, Tổ trưởng Tổ Thanh tra Xây dựng phường giai đoạn 2014-2016), Phạm Thanh Tùng (1979, cựu nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị).

Tại phiên tòa, bị cáo Chu Xuân Sơn (cựu Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình, Hà Nội) thừa nhận bản thân có một phần trách nhiệm nhưng có việc vượt quá thẩm quyền và bị cáo có xin ý kiến nhưng chỉ nhận được ý kiến chung chung. Cũng theo bị cáo Sơn, tại thời điểm xảy ra công trình vi phạm bản thân bị cáo cùng lúc phải phụ trách nhiều lĩnh vực công tác khác nhau như quản lý đất đai, đô thị, trật tự xây dựng, chiếu sáng, phòng cháy chữa cháy, thu thuế, giải phóng mặt bằng nên không có đủ thời gian bao quát hết mọi công việc. Hơn nữa, do Tổ thanh tra xây dựng không kịp thời báo cáo nên đã xảy ra thiếu sót.

Còn bị cáo Nguyễn Thị Kim Trang (cựu cán bộ công chức địa chính, xây dựng, đô thị và môi trường khai bản thân được phân công phối hợp trong việc xử lý công trình vi phạm của ông Minh. Bị cáo có chứng kiến việc tháo dỡ nhưng không đầy đủ vì bị cáo Phạm Thanh Tùng (cựu nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị) khuyên: “Trên này đang tháo dỡ, nguy hiểm”. Những ngày sau bị cáo Trang không đến nữa do không được giao nhiệm vụ…

T.H